Brüksel’deki Avrupa Birliği (AB) önderler doruğuna Polonya ile yaşanan kriz damgasını vurdu. Başını Fransa, Hollanda ve Lüksemburg’un çektiği ülkeler Polonya’ya karşı sert tedbirler alınmasını talep etti.
Son kriz, Polonya Anayasa Mahkemesi’nin 7 Ekim’de aldığı kararda, Polonya anayasasının, AB’ye yetki devranı yapılmamış alanlarda AB hukukundan üstün olduğuna hükmetmesi niçiniyle patlak vermişti. Brüksel karara sert reaksiyon gösterirken Britanya’dan daha sonra (Brexit) Polonya’nın da AB’den ayrılma olasılığıyla ilgili Polexit tartışmaları başlamıştı. Polonya, yürürlüğe soktuğu yargı ıslahatı ve medya kanunları niçiniyle de yıllardır AB’nin sert tenkitlerine gaye oluyor.
Polonya: Şantaja boyun eğmeyeceğiz
Tepeye katılan Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, hükümetinin hiç bir “şantaj”a boyun eğmeyeceği çıkışını yaptı. “AB Kurulu ve AB Adalet Divanı üzere kimi AB kurumlarının, AB Mukavelesinin kendilerine tanımadığı yetkileri sahiplendiğini” söyleyen Morawiecki, “Anlaşmamız bu biçimde değildi. Bu niçinle Polonya hükümeti de Polonya parlamentosu da bu bahiste şantaj baskısı altında hareket etmeyecektir” diye konuştu. Morawiecki, AB hukukunu yalnızca ulus devletlerin yetkilerini AB’ye devrettiği alanlarda öncelikli olarak tanıyacaklarını kaydetti.
AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen ise, yargı ıslahatlarından geri adım atana kadar Polonya için öngörülen 36 milyar euroluk korona fonu yardımının ödenmeyeceğini açıklamıştı.
Yaptırım talepleri
Hollanda Başbakanı Mark Rutte von der Leyen’in açıklamasına takviye vererek, “Yargının hükümetin denetimine alındığı bir Doğu Avrupa ülkesine nasıl para gönderilebilir, tahayyül etmek bile zor” tabirini kullandı. Rutte ayrıyeten AB Kurulu’nun Polonya’nın oy hakkının elinden alınmasına kadar uzanabilecek prosedür başlatabileceğini de kelamlarına ekledi.
Belçika Başbakanı Alexander De Croo da, Polonya’nın kırmızı çizgiyi aştığını savunarak, “Bir kulübün avantajlarından yararlanmak istiyorsanız kurallarına da uymak zorundasınız” diye konuştu. Fransa’nın Avrupa Bakanı Clement Beaune de Polonya’ya karşı yaptırımların seçenekler içinde kıymetlendirilmesi gerektiğini kaydetti.
Avusturya Başbakanı Alexander Schallenberg ise, Polonya’nın mali tehditleri ciddiye alması gerektiğini söylemiş oldu.
Merkel arabulucu rolünde
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Polonya konusunda yaptığı açıklamada, AB bağlarının hukukun üstünlüğü temeli üzerine heyeti olduğunu vurguladı. Öte yandan Polonya’ya karşı dava açılması taleplerine karşı çıkan Merkel, “AB Adalet Divanı önünde hukuk hengameleri yığınının da bir tahlil yolu olmadığını” söylemiş oldu. AB Kurulu, yargı ıslahatı üzere niçinlerle Polonya’ya karşı AB Adalet Divanında dava prosedürleri başlatmıştı.
Polonya ile ilgili tartışmaların arka planında, üye devletlerin nasıl bir AB tahayyül ettiği üzere epey daha derin bir uyuşmazlık yattığına işaret eden Merkel, “giderek daha bütünleşen bir Avrupa mı, yoksa ulus devletin yetkilerinin artırılması mı” tartışmasının Polonya ile hudutlu olmadığı ikazında bulundu.
Macaristan’dan Polonya’ya tam takviye
AB önderler doruğunda Polonya’ya tam takviye ise, hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığı üzere konularda Polonya üzere AB’nin sert tenkitleriyle karşı karşıya olan Macaristan’dan geldi. Macaristan Başbakanı Viktor Orban, AB’yi kapalıdan zımniye yetkilerini genişletmeye çalışmakla suçlayarak bu eğilimin durdurulması gerektiğini vurguladı.
Polonya’ya yönelik muameleyi “cadı avı” diye nitelendiren Orban, “Polonya haklı. Ulus devlet önceliklidir. Polonya yalnızca muharebeyi başlatma yüreğini göstermiş oldu” diye konuştu.
Son kriz, Polonya Anayasa Mahkemesi’nin 7 Ekim’de aldığı kararda, Polonya anayasasının, AB’ye yetki devranı yapılmamış alanlarda AB hukukundan üstün olduğuna hükmetmesi niçiniyle patlak vermişti. Brüksel karara sert reaksiyon gösterirken Britanya’dan daha sonra (Brexit) Polonya’nın da AB’den ayrılma olasılığıyla ilgili Polexit tartışmaları başlamıştı. Polonya, yürürlüğe soktuğu yargı ıslahatı ve medya kanunları niçiniyle de yıllardır AB’nin sert tenkitlerine gaye oluyor.
Polonya: Şantaja boyun eğmeyeceğiz
Tepeye katılan Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, hükümetinin hiç bir “şantaj”a boyun eğmeyeceği çıkışını yaptı. “AB Kurulu ve AB Adalet Divanı üzere kimi AB kurumlarının, AB Mukavelesinin kendilerine tanımadığı yetkileri sahiplendiğini” söyleyen Morawiecki, “Anlaşmamız bu biçimde değildi. Bu niçinle Polonya hükümeti de Polonya parlamentosu da bu bahiste şantaj baskısı altında hareket etmeyecektir” diye konuştu. Morawiecki, AB hukukunu yalnızca ulus devletlerin yetkilerini AB’ye devrettiği alanlarda öncelikli olarak tanıyacaklarını kaydetti.
AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen ise, yargı ıslahatlarından geri adım atana kadar Polonya için öngörülen 36 milyar euroluk korona fonu yardımının ödenmeyeceğini açıklamıştı.
Yaptırım talepleri
Hollanda Başbakanı Mark Rutte von der Leyen’in açıklamasına takviye vererek, “Yargının hükümetin denetimine alındığı bir Doğu Avrupa ülkesine nasıl para gönderilebilir, tahayyül etmek bile zor” tabirini kullandı. Rutte ayrıyeten AB Kurulu’nun Polonya’nın oy hakkının elinden alınmasına kadar uzanabilecek prosedür başlatabileceğini de kelamlarına ekledi.
Belçika Başbakanı Alexander De Croo da, Polonya’nın kırmızı çizgiyi aştığını savunarak, “Bir kulübün avantajlarından yararlanmak istiyorsanız kurallarına da uymak zorundasınız” diye konuştu. Fransa’nın Avrupa Bakanı Clement Beaune de Polonya’ya karşı yaptırımların seçenekler içinde kıymetlendirilmesi gerektiğini kaydetti.
Avusturya Başbakanı Alexander Schallenberg ise, Polonya’nın mali tehditleri ciddiye alması gerektiğini söylemiş oldu.
Merkel arabulucu rolünde
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Polonya konusunda yaptığı açıklamada, AB bağlarının hukukun üstünlüğü temeli üzerine heyeti olduğunu vurguladı. Öte yandan Polonya’ya karşı dava açılması taleplerine karşı çıkan Merkel, “AB Adalet Divanı önünde hukuk hengameleri yığınının da bir tahlil yolu olmadığını” söylemiş oldu. AB Kurulu, yargı ıslahatı üzere niçinlerle Polonya’ya karşı AB Adalet Divanında dava prosedürleri başlatmıştı.
Polonya ile ilgili tartışmaların arka planında, üye devletlerin nasıl bir AB tahayyül ettiği üzere epey daha derin bir uyuşmazlık yattığına işaret eden Merkel, “giderek daha bütünleşen bir Avrupa mı, yoksa ulus devletin yetkilerinin artırılması mı” tartışmasının Polonya ile hudutlu olmadığı ikazında bulundu.
Macaristan’dan Polonya’ya tam takviye
AB önderler doruğunda Polonya’ya tam takviye ise, hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığı üzere konularda Polonya üzere AB’nin sert tenkitleriyle karşı karşıya olan Macaristan’dan geldi. Macaristan Başbakanı Viktor Orban, AB’yi kapalıdan zımniye yetkilerini genişletmeye çalışmakla suçlayarak bu eğilimin durdurulması gerektiğini vurguladı.
Polonya’ya yönelik muameleyi “cadı avı” diye nitelendiren Orban, “Polonya haklı. Ulus devlet önceliklidir. Polonya yalnızca muharebeyi başlatma yüreğini göstermiş oldu” diye konuştu.