ABD – Çin tepesi: Sanal tepede önderler neler konuşacak?

UyduYayini

Global Mod
Global Mod
ABD Lideri Joe Biden ve Çin Devlet Lideri Şi Jinping bugün sanal bir tepede bir ortaya gelecek.

İki önderin 3. görüşmesi olacak tepenin gündeminde kuvvetli bahisler var.

ABD basını Biden’ın evrakında siber güvenlik, ticaret ve silahsızlanma hususları olduğunu yazdı.

Beyaz Saray’dan geçen Cuma yapılan açıklamada da “İki önder ABD ile Çin Halk Cumhuriyeti içindeki rekabeti sorumlu biçimde direktörün yollarını ve çıkarlarımızın örtüştüğü konularda da iş birliği imkanlarını arayacak” dendi.

ABD’deki “ABD-Çin bağlarıyla ilgili Ulusal Komite”ye geçen hafta gönderdiği mektupta Şi, ABD ile ilgileri rayına oturtmaya hazır olduklarını belirtti ve “İl birliği tek yanlışsız seçenek” yazdı.

İki harika güç içinde tansiyonu artıran Tayvan üzere hususlar olsa da, iki ülke Glasgow’daki COP26 İklim Değişikliği Konferansı’nda ortak deklarasyon yayınlayarak milletlerarası toplumu şaşırtmıştı.


Biden ne istiyor?

Zhaoyin Feng, BBC News Washington


Beklentiler düşük lakin doruğun gerçekleşiyor olması bile başlı başına değerli bir sonuç olacak. İki ülke de son senelerda baş aşağı giden ikili bağlantıları onarmaya istekli.

Gündemin birinci hususu muhtemelen Tayvan olacak. Çin Tayvan’a yönelik askeri baskısını artırmak istediğinin işaretlerini verirken, Biden, Şi’den Tayvan Boğazı’nda barışı sürdürmesini isteyecek. Biden bunun karşılığında Tayvan’ın bağımsızlığı ile ilgili rastgele tutum almayacağının garantisini vermek zorunda kalacak.

Tepe ayrıyeten Biden’ın, mevcut ABD idaresinin Çin stratejisinin ikili bağlantılar için sağlam bir çerçeve oluşturabileceği konusunda Şi’yi ikna edebilmesi için bir fırsat olacak. Biden’ın Çin doktrini, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken tarafınca “gerektiğinde rekabetçi, mümkün olduğunda işbirlikçi ve gerektiğinde de hasım olunmasını” önbakılırsan bir strateji olarak özetlenmişti.


Şi ne istiyor?

Robin Brant, BBC News, Şangay


Tayvan ve diyalog – Çin’in tasalarını özetleyen iki söz.

Çin’in doğu kıyısında, kendi demokratik seçilmiş lideri olan ada, Asya haricindekiler için anlaşılması güç bir bahis olarak görülebilir.

Ancak Pekin için Tayvan, daima “ana kara” ile bir daha birleştirmek istediği “kaçak bir bölge”. Şi bunun kaçınılmaz olduğu iletisini veriyor ve bunu gerçekleştiren başkan olarak “azizlik” mertebesine ulaşmak istiyor.

Fakat birkaç hafta evvel Biden, Çin’in Tayvan’a saldırması durumunda Tayvan’ı savunacaklarını söyleyerek “ABD’nin bu istikamette bir taahhüdü bulunuyor” demişti. Şi’nin bu mevzuda Biden’dan açıklama istemesi bekleniyor.

İkili alakalar güç bir yerde.

Beyaz Saray, istihbarat kurumlarından istediği Covid-19 soruşturmalarına iki kere “Çin’in Covid-19’un kaynağına dair soruşturma yapılmasına açık olmadığı” cevabını aldı.

Daha geçen hafta Biden Çin telekom şirketine yönelik yaptırımları da artırdı.
 
Üst