Kıymet Akal
Anayasayı Müdafaa Teşkilatı (BfV) Lideri Thomas biçimdenwang, çok sağcı Nasyonal Sosyalist Yeraltı (NSU) terör örgütünün bugüne kadar tüm taraflarıyla aydınlatılamadığını belirterek, “halen karşılıksız bir fazlaca soru işareti var” dedi.
biçimdenwang, “Mediendienst Integration” isimli sivil toplum kuruluşunun 8’i Türk 10 kişiyi öldüren NSU terör örgütünün ortaya çıkışının 10’uncu yıldönümü vesilesiyle düzenlediği, “Güvenlik makamları ne tıp dersler çıkarttı?” başlıklı aktifliğine katılarak çarpıcı açıklamalar yaptı.
“Yas tutuyoruz”
biçimdenwang, konuşmasına başlangıcında, 2000-2007 yılları içinde NSU tarafınca öldürülen 8’i Türk, 10 kişinin isimlerini tek tek okuyarak, onları anmak istediğini söylemiş oldu.
“Onlar asla unutulmamalı” diyen biçimdenwang, “Ben Nürnberg’de öldürülen Enver Şimşek’i, bir daha Nürnberg’de öldürülen Abdurrahim Özüdoğru’yu, Hamburg’da öldürülen Süleyman Taşköprü’yü, Münih’de öldürülen Habil Kılıç’ı, Rostock’ta öldürülen Mehmet Turgut’u, Nürnberg’de öldürülen İsmail Yaşar’, Münih’te öldürülen Theodoros Boulgarides’i, Dortmund’da öldürülen Mehmet Kubaşık’ı, Kassel’de öldürülen Halil Yozgat’ı ve Heilbronn’da öldürülen Michele Kiesewetter’i düşünüyorum. Ölümlerin yasını tutuyoruz” tabirlerini kullandı.
biçimdenwang, kurbanların ailelerinin sırf sevdiklerini kaybetmediklerini, beraberinde güvenlik makamlarının onları haksız yere kuşkulu görmeleri niçiniyle acılar çektiklerini, mağdur olduklarını, bundan da keder duyduklarını söylemiş oldu.
“Utanç” vurgusu
İç istihbarat lideri, cinayetleri önleyememiş olan, yürütülen soruşturmalarda epeyce büyük yanılgılar yapmış olan güvenlik makamlarının “utanç duyarak” kusurlarla yüzleşmek durumunda olduğunu da vurguladı.
NSU terör örgütü, 2000-2007 senelerında 1’i Yunanlı, 8’i Türkiye kökenli göçmeni ırkçı saiklerle öldürmüş, lakin güvenlik makamları birebir silah ve tıpkı şahıslar tarafınca işlenen cinayetler ile ilgili olarak yürüttükleri soruşturmalarda, cinayetlerin ardında çok sağcıların olabileceği kuşkusu üzerinde durmamıştı. Cinayetlerin gerisinde uyuşturucu kaçakçılığı, namus davası, mafya kontaklarının olabileceği tez edilmiş, aile fertleri kuşkulu olarak görülüp aylarca sorgulanmıştı.
Cinayetlerin gerisinde çok sağcı NSU’nun olduğu, 2011 yılı Kasım ayında, terör hücresinin iki üyesi Uwe Böhnhardt ile Uwe Mundlos’un, başarısız bir banka soygunu daha sonrasında, bir karavanda meyyit bulunmalarının akabinde ortaya çıkmıştı. Terör hücresinin hayattaki tek üyesi Beate Zschaepe ise Münih’teki yargılama daha sonrasında mahpus cezasına çarptırılmıştı.
İmha edilen belgeler
2018 yılında iç istihbarat teşkilatı BfV’nin başına getirilen biçimdenwang, NSU ile ilgili gerçeklerin ortaya çıkarılması için yürütülen çalışmalara takviye kelamı verirken, geçmişte imha edilen kimi belgelerle ilgili olarak da açıklamalar yaptı.
“bir fazlaca doküman sahiden de imha edildi. Bu noktada ilgili kamu nazaranvlisi, Lothar Lingen’ın, epey önemli bir biçimde misyonunu berbata kullandığını kabul etmek gerekiyor” diyen biçimdenwang, bu mevzuda yürütülen biroldukca soruşturmaya karşın, bu evrakları niye imha ettiği bilgisini Lingen’den edinemediklerini anlattı.
görüşmede gazetecilerin sorularını da yanıtlayan biçimdenwang, bir gazetecinin “Siz NSU’nun hakikaten de yalnızca üç şahıstan oluşan bir hücre olduğuna inanıyor musunuz?” sorusuna farklı bir karşılık verdi.
Uzun müddet kaçak yaşayan NSU üyelerinin, geçimlerini yalnızca banka soygunlarıyla karşılamış olabilecekleri konusunda kuşkular olduğunu, daha geniş bir çok sağcı ağın kendilerine finansman dayanağı vermiş olabileceğinin düşünüldüğünü söz eden biçimdenwang, ayrıyeten, NSU’nun kurbanlarını nasıl seçtiği, cinayetleri niye o kentlerde işlediği üzere konularda da biroldukca soru işaretinin bulunduğunu lisana getirdi.
BfV lideri, akabinde şu farklı değerlendirmesini paylaştı:
“Daha biroldukça, kıymetli, cevaplanması gereken sorular var. Hessen İç İstihbarat Teşkilatı çalışanı Andreas Temme’nın rolü de hala açıklığa kavuşmadı. Benim için de hala yanıtsız bir fazlaca soru var. Heilbronn’daki Kiesewetter cinayeti buna dahil. Orada da öbür şahısların rol oynamış olduğunu düşünmek mümkün. Ben bu sorulara karşılık verebilsem dünyanın en keyifli insanı olurdum. Burada şunu vurgulamak isterim, biz büyük bir ciddiyetle, elimizdeki tüm imkanları kullanarak bu sorulara cevap vermek için gayret gösterdik.”
biçimdenwang’ın gündeme getirdiği Andreas Temme, Hessen Eyaleti istihbaratının eski çalışanı. NSU kurbanlarından Halit Yozgat, 6 Nisan 2006 tarihinde Kassel’de, internet salonunda öldürülmüş, cinayet sırasında Anayasayı Müdafaa Teşkilatı çalışanı Andreas Temme’nin de olay mahallinde bulunduğu ortaya çıkmıştı. Lakin cinayeti görmediğini argüman eden Temme, bir fazlaca soruyu karşılıksız bıraktı.
“Rahatsız edici duygu”
BfV Lideri biçimdenwang, bugüne kadar epey sayıda soruşturma yapmalarına, binlerce belgeyi incelemelerine karşın daha fazla bilgiye ulaşmadıklarını söylerken, “Bir noktada uğraşlarınızda sona geliyorsunuz. Geride ise ki bu duyguyu ben de taşıyorum, epey lakin fazlaca rahatsız edici bir his kalıyor. Ben de daha fazlasını yapmak isterdim. Ancak bir noktada imkanlarınız tükeniyor. Ve şu anda ortasında bulunduğumuz durum da bu” sözünü kullandı.
Skandaldan çıkartılan dersler
Konuşmasında, güvenlik makamlarının geçmişteki yanlış uygulamaları için özeleştiri yapan biçimdenwang, NSU konsundaki kusurlardan dersler çıkardıklarını, güvenlik ve istihbarat üniteleri içinde uyumu geliştirdiklerini, çok sağla gayret eden üniteleri yeni işçiler alarak güçlendirdiklerini anlattı.
BfV lideri, bir gazetecinin “NSU niçiniyle başta göçmen kökenliler, Müslümanlar ve Museviler olmak üzere, devlet kurumlarına, iç istihbarat teşkilatına itimatlarını yitirmiş olanlara ne söylemek isterdiniz?” sorusuna da şu karşılığı verdi:
Çok sağ büyük tehdit
Almanya demokrasisi ve güvenliği için çok sağın epey önemli tehlike oluşturmaya devam ettiğini vurgulayan biçimdenwang, “1990 yılından bu yana 228 kişinin çok sağ şiddeti kararı ömrünü kaybetmesi bu tehdidin ciddiyetini gözler önüne seriyor” dedi.
Son periyotta güvenlik üniteleri ya da ordu ortasında ortaya çıkarılan çok sağcı oluşumlara dikkat çeken BfV lideri, öteki güvenlik kurumlarıyla bir arada kararlı bir uğraş yürüttüklerini aktardı.
Güvenlik makamları bünyesinde çok sağcılar var ise, bunların kesinlikle tespit edilerek uzaklaştırılması gerektiğinin altını çizen biçimdenwang, “Gri alanlara müsaade edilmemeli. Çok sağcı olduğu tespit edilenlere güvenlik ünitelerinde yer yok” dedi.
Mağdurlar hayal kırıklığı yaşıyor
“Mediendienst Integration” isimli sivil toplum kuruluşunun düzenlediği aktifliğe, BfV liderinin yansıra, NSU davasında müdahil avukatlar içinde yer alan Seda Başay Yıldız ve Demokrasi ve Sivil Toplum Enstitüsü (IDZ) Lideri Dr. Matthias Quent de katıldı.
NSU tarafınca 2000 yılında Nürnberg’de öldürülen Enver Şimşek’in ailesinin avukatı Seda Başay Yıldız, cinayetlerin aydınlatılması için verilen kelamın tutulmadığını, biçimdenwang’ın “elimizdeki tüm imkanları tükettik” kelamlarına de katılmadığını söylemiş oldu.
Yıldız, Hessen istihbaratının eski çalışanı Andreas Temme ile ilgili belgeye uygulanan kapalılık sonucunın kaldırılabileceğini söyleyerek, “Elimizden geleni yapıyoruz diyorsunuz bu biçimde niye kimi belgelere saklılık sonucu uygulanıyor? Sahiden aydınlatmak istiyorsunuz bu biçimde bu evraklar üstündeki zımnilik sonucu kaldırılırsın” dedi.
“Müvekkillerim hayal kırıklığı yaşıyor” diyen Yıldız, hukuk devletine inançlarını kaybeden Enver Şimşek’in kızı ve eşinin artık Türkiye’de yaşadıklarını ve NSU’nun tüm taraflarıyla aydınlatılması istikametinde de umutlarının kalmadığını söylemiş oldu.
Avukat Yıldız, NSU hücresine takviye veren çok sağcı ağın ortaya çıkartılamadığını, başsavcılığın bunu sağlayacak soruşturmayı yürütmediğini kaydetti.
İstihbarat teşkilatları ve isimli kovuşturma makamlarının oynadıkları rolün açıklığa kavuşturulmadığını söyleyen Yıldız, iç istihbarat teşkilatının şahsen belgeleri imha ederek ya da saklılık sonucu alarak NSU’yu aydınlatma uğraşlarını da engellediğini savundu.
Avukat Yıldız, “Bu niçinlerden ötürü artık müvekkillerimin hiç bir beklentisi kalmadı” dedi.
“Kökenleri epey derinde”
Demokrasi ve Sivil Toplum Enstitüsü (IDZ) Lideri Dr. Matthias Quent de yaptığı konuşmada, NSU’nun aydınlatılamadığını, üçlü terör hücresine takviye veren ağın da ortaya çıkartılamadığını söylemiş oldu.
2011 yılında NSU’nun ortaya çıkmasıyla bir arada büyük bir şok yaşandığını lakin ortaya çıkartılanların yalnızca buzdağının görünen kısmı olduğunu vurgulayan Quent, ırkçılık ve çok sağ tehdidinin yalnızca bir güvenlik sıkıntısı olarak görülmemesi gerektiğini kaydetti.
NSU konusunda yalnızca güvenlik ünitelerinin değil bilim ve medya dünyası dahil tüm toplumun başarısız sergilediğini söyleyen Quent, ırkçılık meselesinin sosyolojik kökenlerine inmeden tahlil üretilemeyeceğini söylemiş oldu.
“Irkçılık ve çok sağın kökenleri epeyce derinlerde ve bunları ne hapishaneler ne de cep telefonları takipleriyle çözebiliriz” diyen Quent, toplumda radikalleşmeyi önleyecek önlemler alınmasının büyük değer taşıdığını, epey kültürlü bir toplumda birlik ve birlikteliğin sağlanmasına odaklanılması gerektiğini kaydetti.
Anayasayı Müdafaa Teşkilatı (BfV) Lideri Thomas biçimdenwang, çok sağcı Nasyonal Sosyalist Yeraltı (NSU) terör örgütünün bugüne kadar tüm taraflarıyla aydınlatılamadığını belirterek, “halen karşılıksız bir fazlaca soru işareti var” dedi.
biçimdenwang, “Mediendienst Integration” isimli sivil toplum kuruluşunun 8’i Türk 10 kişiyi öldüren NSU terör örgütünün ortaya çıkışının 10’uncu yıldönümü vesilesiyle düzenlediği, “Güvenlik makamları ne tıp dersler çıkarttı?” başlıklı aktifliğine katılarak çarpıcı açıklamalar yaptı.
“Yas tutuyoruz”
biçimdenwang, konuşmasına başlangıcında, 2000-2007 yılları içinde NSU tarafınca öldürülen 8’i Türk, 10 kişinin isimlerini tek tek okuyarak, onları anmak istediğini söylemiş oldu.
“Onlar asla unutulmamalı” diyen biçimdenwang, “Ben Nürnberg’de öldürülen Enver Şimşek’i, bir daha Nürnberg’de öldürülen Abdurrahim Özüdoğru’yu, Hamburg’da öldürülen Süleyman Taşköprü’yü, Münih’de öldürülen Habil Kılıç’ı, Rostock’ta öldürülen Mehmet Turgut’u, Nürnberg’de öldürülen İsmail Yaşar’, Münih’te öldürülen Theodoros Boulgarides’i, Dortmund’da öldürülen Mehmet Kubaşık’ı, Kassel’de öldürülen Halil Yozgat’ı ve Heilbronn’da öldürülen Michele Kiesewetter’i düşünüyorum. Ölümlerin yasını tutuyoruz” tabirlerini kullandı.
biçimdenwang, kurbanların ailelerinin sırf sevdiklerini kaybetmediklerini, beraberinde güvenlik makamlarının onları haksız yere kuşkulu görmeleri niçiniyle acılar çektiklerini, mağdur olduklarını, bundan da keder duyduklarını söylemiş oldu.
“Utanç” vurgusu
İç istihbarat lideri, cinayetleri önleyememiş olan, yürütülen soruşturmalarda epeyce büyük yanılgılar yapmış olan güvenlik makamlarının “utanç duyarak” kusurlarla yüzleşmek durumunda olduğunu da vurguladı.
NSU terör örgütü, 2000-2007 senelerında 1’i Yunanlı, 8’i Türkiye kökenli göçmeni ırkçı saiklerle öldürmüş, lakin güvenlik makamları birebir silah ve tıpkı şahıslar tarafınca işlenen cinayetler ile ilgili olarak yürüttükleri soruşturmalarda, cinayetlerin ardında çok sağcıların olabileceği kuşkusu üzerinde durmamıştı. Cinayetlerin gerisinde uyuşturucu kaçakçılığı, namus davası, mafya kontaklarının olabileceği tez edilmiş, aile fertleri kuşkulu olarak görülüp aylarca sorgulanmıştı.
Cinayetlerin gerisinde çok sağcı NSU’nun olduğu, 2011 yılı Kasım ayında, terör hücresinin iki üyesi Uwe Böhnhardt ile Uwe Mundlos’un, başarısız bir banka soygunu daha sonrasında, bir karavanda meyyit bulunmalarının akabinde ortaya çıkmıştı. Terör hücresinin hayattaki tek üyesi Beate Zschaepe ise Münih’teki yargılama daha sonrasında mahpus cezasına çarptırılmıştı.
İmha edilen belgeler
2018 yılında iç istihbarat teşkilatı BfV’nin başına getirilen biçimdenwang, NSU ile ilgili gerçeklerin ortaya çıkarılması için yürütülen çalışmalara takviye kelamı verirken, geçmişte imha edilen kimi belgelerle ilgili olarak da açıklamalar yaptı.
“bir fazlaca doküman sahiden de imha edildi. Bu noktada ilgili kamu nazaranvlisi, Lothar Lingen’ın, epey önemli bir biçimde misyonunu berbata kullandığını kabul etmek gerekiyor” diyen biçimdenwang, bu mevzuda yürütülen biroldukca soruşturmaya karşın, bu evrakları niye imha ettiği bilgisini Lingen’den edinemediklerini anlattı.
görüşmede gazetecilerin sorularını da yanıtlayan biçimdenwang, bir gazetecinin “Siz NSU’nun hakikaten de yalnızca üç şahıstan oluşan bir hücre olduğuna inanıyor musunuz?” sorusuna farklı bir karşılık verdi.
Uzun müddet kaçak yaşayan NSU üyelerinin, geçimlerini yalnızca banka soygunlarıyla karşılamış olabilecekleri konusunda kuşkular olduğunu, daha geniş bir çok sağcı ağın kendilerine finansman dayanağı vermiş olabileceğinin düşünüldüğünü söz eden biçimdenwang, ayrıyeten, NSU’nun kurbanlarını nasıl seçtiği, cinayetleri niye o kentlerde işlediği üzere konularda da biroldukca soru işaretinin bulunduğunu lisana getirdi.
BfV lideri, akabinde şu farklı değerlendirmesini paylaştı:
“Daha biroldukça, kıymetli, cevaplanması gereken sorular var. Hessen İç İstihbarat Teşkilatı çalışanı Andreas Temme’nın rolü de hala açıklığa kavuşmadı. Benim için de hala yanıtsız bir fazlaca soru var. Heilbronn’daki Kiesewetter cinayeti buna dahil. Orada da öbür şahısların rol oynamış olduğunu düşünmek mümkün. Ben bu sorulara karşılık verebilsem dünyanın en keyifli insanı olurdum. Burada şunu vurgulamak isterim, biz büyük bir ciddiyetle, elimizdeki tüm imkanları kullanarak bu sorulara cevap vermek için gayret gösterdik.”
biçimdenwang’ın gündeme getirdiği Andreas Temme, Hessen Eyaleti istihbaratının eski çalışanı. NSU kurbanlarından Halit Yozgat, 6 Nisan 2006 tarihinde Kassel’de, internet salonunda öldürülmüş, cinayet sırasında Anayasayı Müdafaa Teşkilatı çalışanı Andreas Temme’nin de olay mahallinde bulunduğu ortaya çıkmıştı. Lakin cinayeti görmediğini argüman eden Temme, bir fazlaca soruyu karşılıksız bıraktı.
“Rahatsız edici duygu”
BfV Lideri biçimdenwang, bugüne kadar epey sayıda soruşturma yapmalarına, binlerce belgeyi incelemelerine karşın daha fazla bilgiye ulaşmadıklarını söylerken, “Bir noktada uğraşlarınızda sona geliyorsunuz. Geride ise ki bu duyguyu ben de taşıyorum, epey lakin fazlaca rahatsız edici bir his kalıyor. Ben de daha fazlasını yapmak isterdim. Ancak bir noktada imkanlarınız tükeniyor. Ve şu anda ortasında bulunduğumuz durum da bu” sözünü kullandı.
Skandaldan çıkartılan dersler
Konuşmasında, güvenlik makamlarının geçmişteki yanlış uygulamaları için özeleştiri yapan biçimdenwang, NSU konsundaki kusurlardan dersler çıkardıklarını, güvenlik ve istihbarat üniteleri içinde uyumu geliştirdiklerini, çok sağla gayret eden üniteleri yeni işçiler alarak güçlendirdiklerini anlattı.
BfV lideri, bir gazetecinin “NSU niçiniyle başta göçmen kökenliler, Müslümanlar ve Museviler olmak üzere, devlet kurumlarına, iç istihbarat teşkilatına itimatlarını yitirmiş olanlara ne söylemek isterdiniz?” sorusuna da şu karşılığı verdi:
Çok sağ büyük tehdit
Almanya demokrasisi ve güvenliği için çok sağın epey önemli tehlike oluşturmaya devam ettiğini vurgulayan biçimdenwang, “1990 yılından bu yana 228 kişinin çok sağ şiddeti kararı ömrünü kaybetmesi bu tehdidin ciddiyetini gözler önüne seriyor” dedi.
Son periyotta güvenlik üniteleri ya da ordu ortasında ortaya çıkarılan çok sağcı oluşumlara dikkat çeken BfV lideri, öteki güvenlik kurumlarıyla bir arada kararlı bir uğraş yürüttüklerini aktardı.
Güvenlik makamları bünyesinde çok sağcılar var ise, bunların kesinlikle tespit edilerek uzaklaştırılması gerektiğinin altını çizen biçimdenwang, “Gri alanlara müsaade edilmemeli. Çok sağcı olduğu tespit edilenlere güvenlik ünitelerinde yer yok” dedi.
Mağdurlar hayal kırıklığı yaşıyor
“Mediendienst Integration” isimli sivil toplum kuruluşunun düzenlediği aktifliğe, BfV liderinin yansıra, NSU davasında müdahil avukatlar içinde yer alan Seda Başay Yıldız ve Demokrasi ve Sivil Toplum Enstitüsü (IDZ) Lideri Dr. Matthias Quent de katıldı.
NSU tarafınca 2000 yılında Nürnberg’de öldürülen Enver Şimşek’in ailesinin avukatı Seda Başay Yıldız, cinayetlerin aydınlatılması için verilen kelamın tutulmadığını, biçimdenwang’ın “elimizdeki tüm imkanları tükettik” kelamlarına de katılmadığını söylemiş oldu.
Yıldız, Hessen istihbaratının eski çalışanı Andreas Temme ile ilgili belgeye uygulanan kapalılık sonucunın kaldırılabileceğini söyleyerek, “Elimizden geleni yapıyoruz diyorsunuz bu biçimde niye kimi belgelere saklılık sonucu uygulanıyor? Sahiden aydınlatmak istiyorsunuz bu biçimde bu evraklar üstündeki zımnilik sonucu kaldırılırsın” dedi.
“Müvekkillerim hayal kırıklığı yaşıyor” diyen Yıldız, hukuk devletine inançlarını kaybeden Enver Şimşek’in kızı ve eşinin artık Türkiye’de yaşadıklarını ve NSU’nun tüm taraflarıyla aydınlatılması istikametinde de umutlarının kalmadığını söylemiş oldu.
Avukat Yıldız, NSU hücresine takviye veren çok sağcı ağın ortaya çıkartılamadığını, başsavcılığın bunu sağlayacak soruşturmayı yürütmediğini kaydetti.
İstihbarat teşkilatları ve isimli kovuşturma makamlarının oynadıkları rolün açıklığa kavuşturulmadığını söyleyen Yıldız, iç istihbarat teşkilatının şahsen belgeleri imha ederek ya da saklılık sonucu alarak NSU’yu aydınlatma uğraşlarını da engellediğini savundu.
Avukat Yıldız, “Bu niçinlerden ötürü artık müvekkillerimin hiç bir beklentisi kalmadı” dedi.
“Kökenleri epey derinde”
Demokrasi ve Sivil Toplum Enstitüsü (IDZ) Lideri Dr. Matthias Quent de yaptığı konuşmada, NSU’nun aydınlatılamadığını, üçlü terör hücresine takviye veren ağın da ortaya çıkartılamadığını söylemiş oldu.
2011 yılında NSU’nun ortaya çıkmasıyla bir arada büyük bir şok yaşandığını lakin ortaya çıkartılanların yalnızca buzdağının görünen kısmı olduğunu vurgulayan Quent, ırkçılık ve çok sağ tehdidinin yalnızca bir güvenlik sıkıntısı olarak görülmemesi gerektiğini kaydetti.
NSU konusunda yalnızca güvenlik ünitelerinin değil bilim ve medya dünyası dahil tüm toplumun başarısız sergilediğini söyleyen Quent, ırkçılık meselesinin sosyolojik kökenlerine inmeden tahlil üretilemeyeceğini söylemiş oldu.
“Irkçılık ve çok sağın kökenleri epeyce derinlerde ve bunları ne hapishaneler ne de cep telefonları takipleriyle çözebiliriz” diyen Quent, toplumda radikalleşmeyi önleyecek önlemler alınmasının büyük değer taşıdığını, epey kültürlü bir toplumda birlik ve birlikteliğin sağlanmasına odaklanılması gerektiğini kaydetti.