Almanya’da genel seçimler daha sonrasında dikkatler koalisyon görüşmelerine çevrilmiş olsa da, siyaset dünyasının bugünlerde konuştuğu bir öbür değerli bahis, çok sağcı Almanya için Alternatif (AfD) Partisi’nin radikalleşmesi ve doğu eyaletlerinde birinci parti olması.
2013 yılında Euro krizine reaksiyon hareketi olarak doğan, 2015 yılındaki sığınmacı krizi daha sonrasında çok sağcı, İslam ve göçmen tersi telaffuzla hayli önemli olarak yükselişe geçen AfD, artık Almanya siyasetinin temel aktörlerinden biri haline gelmiş durumda.
Çoğulcu, hayli kültürlü liberal demokratik sisteme meydan okumakla eleştirilen AfD, bilhassa eski Doğu Almanya eyaletlerinde seçmen tabanını güçlendirmiş görünüyor.
Çok sağcı parti, Thüringen’de yüzde 24, Saksonya’da ise yüzde 24,6’lık oy oranıyla sandıktan birinci parti olarak çıktı.
AfD; Brandenburg, Saksonya Anhalt ve Mecklenburg-Vorpommern eyaletlerinde de üçüncü parti olarak epey sayıda milletvekili çıkardı.
2017 seçimlerinde birinci defa barajı geçerek Federal Meclis’e girmeyi başaran AfD’nin son seçimlerde yeni bir rüzgar yakalayamamasına karşın, bir daha de yüzde 10’un üzerinde oy toplaması dikkat çekti.
Uzmanlar, AfD’nin artık bir reaksiyon hareketi olmaktan çıktığını belirtirken, son seçimler bu partinin siyaset sahnesindeki yerini güçlendirdiğinın göstergesi olarak görülüyor.
Yeni meclisteki radikal isimler
AfD hakkında tasaları arttıran bir başka niye, son seçimde Federal Meclis’e giren milletvekillerinin radikal görüşleriyle bilinen isimler olmaları.
83 AfD’li milletvekili içinde, neo-Nazi kümelerle kontakları bulunan, Adolf Hitler liderliğindeki Nasyonal Sosyalizm devrini savunan, orduda bakılırsavinden açığa alınmış isimler bulunuyor.
Bu milletvekilleri içinde, İslam zıddı hareketleri destekleyenler, tehlikeli çok sağcı kümelerden biri olarak görülen Kimlik Hareketi’yle yakın bağları olanlar da dikkat çekiyor.
Seçim daha sonrasında büyük kriz
AfD’li yeni milletvekilleri içinde en dikkat çeken isimlerden biri Matthias Helferich.
33 yaşındaki avukat Helferich’in kendisini “Nasyonal Sosyalizm’in gülen yüzü” olarak tanımladığı yazışmaları bir süre evvel basına sızmış kamuoyunda reaksiyona yol açmıştı.
Lakin 26 Eylül seçimlerinden daha sonrasında Federal Meclis’teki tüm milletvekillerine gönderilen bir e-posta, AfD ortasında yeni bir krize yol açtı.
Helferich’in aslında bir “Nazi” olduğu belirtilen e-postada, milletvekillerinden bu isme karşı fazlaca dikkatli olmaları istendi. E-posta’nın ekinde Helferich’in yakın geçmişte Hitler’den alıntı yaptığı, Nazi devrini olumladığı sohbet yazışmalarına da yer verildi. Ayrıyeten bu milletvekilinin, Dortmund kentindeki neo-Nazi çevrelerle yakın kontakları olduğu da kaydedildi.
Bu kentte 2006 yılında, Türkiye kökenli Mehmet Kubaşık, çok sağcı Nasyonal Sosyalist Yeraltı Örgütü (NSU) tarafınca öldürülmüştü.
AfD meclis kümesinin birinci toplantısında yaşanan hararetli tartışmalar üzerine Helferich’in şimdilik kümeye üye olmama sonucu aldığı duyuruldu. Çok sağcı milletvekilinin bir süre konuk üye statüsünde toplantılara katılabileceği belirtiliyor.
Kışlaya adım atması yasaklanan eski asker artık milletvekili
AfD’li yeni milletvekilleri içinde radikal görüşleri niçiniyle dikkatlerin çevrildiği bir öteki isim de Alman ordusunda hakkında soruşturma başlatılan Hannes Gnauck.
29 yaşındaki Gnauck, askeri istihbarat kurumu olan MAD tarafınca Anayasa’ya bağlılığı olmayan, fazlaca tehlikeli bir çok sağcı olarak sınıflandırılmış, açığa alınmış, üniforma giymesi yasaklanmıştı.
Geçen seniçin bu yana kışlaya adım atması yasaklanan Gnauck, artık Federal Meclis milletvekili.
Nazi telaffuzlarını kullanan emekli hakim
AfD’nin yeni milletvekillerinden Gereon Bollmann ise emekli bir hakim. Seçim kampanyası sırasında, Nazilerin telaffuzlarına atıfta bulunması, “sistem partileri” kavramını kullanımı, büyük reaksiyon toplamıştı. Bollman daha evvel Schleswig-Holstein’da yüksek mahkeme tarafınca da kınama cezası almıştı.
Almanya’nın AB üyeliğini eleştiren, göçmen aksisi açıklamalar yapan Bollmann, Alman annelerin doğum oranlarının düştüğünü, “Almanların bu yüzyılın ikinci yarısında kendi ülkelerinde azınlık pozisyona geleceğini” argüman ediyor. AfD’li milletvekili, hükümetin Alman ailelerin daha fazla çocuk yapmalarının teşvik edecek adımlar atmasını talep ediyor.
En tehlikeli kümeler
Daha evvel Saksonya-Anhalt’ta eyalet milletvekili olan, çok sağcı kümelerle ilişkileri tartışma konusu olan Jan Wenzel Schmidt de AfD listesinden federal milletvekili seçilen radikal isimler içinde.
Schmidt, Almanya’daki en tehlikeli çok sağ kümelerden biri olarak görülen ve iç istihbarat tarafınca izlenen Kimlik Hareketi’nin çeşitli aktifliklerine konuşmacı olarak katılmasıyla biliniyor. AfD’li milletvekilinin çalışma takımında tanınmış çok sağcı isimler de bulunuyor.
Aras’ı maksat alan isim de mecliste
AfD’nin yeni federal milletvekillerinden Christina Baum da, partinin en radikal isimlerinden biri olarak görülüyor. Göçmen aykırısı görüşleriyle tanınan Baum, Başbakan Merkel’in Almanya’nın kapılarını sığınmacılara açmasını, Almanlara karşı bir komplo olarak nitelendirmişti. AfD’li siyasetçi, bu yolla bâtın bir planın devreye sokulduğunu, büyük bir “nüfus değişiminin” amaçlandığını tez etmişti.
Baum’un, Baden-Württemberg’in birinci göçmen kökenli eyalet meclisi lideri Sayın Aras’a yönelik kelamları de büyük reaksiyon toplamıştı. Müslüman bir kişinin eyalet meclisi lideri olmasını eleştiren AfD’li siyasetçi, bunun “Almanya’nın büyük bir süratle İslamlaştığının açık bir göstergesi” olduğunu tez etmişti. Christina Baum seçim kampanyasında, çok sağcı QAnon üzere kümelerin komplo teorilerine çoğunlukla yer vermişti.
Seçilen yeni milletvekilleri ile AfD ortasındaki radikal kanat daha güçlenmiş görünüyor. Bu gelişme Almanya’daki demokratik kitle partileri için de şiddetli bir periyoda işaret ediyor.
Son yasama periyodunda Federal Meclis, AfD ile başka partiler içinde gerginliklere, sert tartışmalara sahne olmuştu. AfD’yi, Almanya’daki demokratik sistemi baltalamaya çalışmakla suçlayan öbür siyasi partiler, AfD’liler ile rastgele bir işbirliğini reddediyor, çabaya devam edecekleri iletisini veriyorlar.
Duvar yıkıldı ama…
Seçim sonuçları; Berlin Duvarı’nın yıkılmasının ve Almanya’nın birleşmesinin üzerinden 31 yıl geçmesine karşın, toplumlar içindeki kopukluğun, derin siyasi görüş farklılıklarının sürdüğünü de göstermiş oldu.
AfD her ne kadar batıdaki eyaletlerde de önemli oy almış olsa da, en büyük takviyesi doğu eyaletlerinde görmeye devam ediyor. Üstelik yalnızca yaşlı seçmenler içinde da değil. İki Almanya’nın birleştiği 1990 yılından daha sonra doğan, demokratik bir sistemde yetişen gençler içinde da, çok sağcı, göçmen tersi AfD’ye ilgi büyük.
Seçimler öncesinde gençlerin iştirakiyle yapılan anketlerde AfD, hem Saksonya tıpkı vakitte Thüringen eyaletlerinde birinci parti oldu.
Merkel’den demokrasi bildirisi
Çok sağ, Angela Merkel’in başbakanlığı periyodunda en büyük iç güvenlik tehdidi ilan edildi.
Angela Merkel siyasete veda ediyor
Siyasete yakında veda etmeye hazırlanan Merkel, Almanya’nın birleşmesinin yıl dönümü olan 3 Ekim’de yaptığı konuşmada, bir kere daha tüm vatandaşları demokrasiye sahip çıkmaya çağırdı, isim vermeden AfD’yi sert sözlerle eleştirdi.
“Demokrasi taarruz altında” sözlerini kullanan Merkel, toplumsal birliğin sınamalarla karşı karşıya olduğu ikazında bulundu ve şu biçimde devam etti:
“Sınır tanımadan, utanmadan, demagoji, palavralar ve dezenformasyon yoluyla kin ve nefretin körüklendiğine şahit olduğumuz bir devir yaşıyoruz. Kökenleri, görünüşleri ya da inançları niçiniyle yalnızca bireyler ve kümeler karalanmıyor, atağa maksat olmuyor, hem de demokrasiye saldırılıyor.”
Son senelerda çok sağcıların işlediği terör akınlarını tek tek sıralayan Merkel, demokratik kazanımlarının hafifçee alınmaması gerektiğini vurguladı.
Merkel, “Demokrasi için, gün be gün, bir daha, bir arada çalışmak zorundayız” kelamlarıyla, çok sağa karşı kuvvetli tutum alınması davetinde bulundu.
Bu davetin Alman toplumunda ne kadar karşılık bulacağını önümüzdeki periyot gösterecek.
2013 yılında Euro krizine reaksiyon hareketi olarak doğan, 2015 yılındaki sığınmacı krizi daha sonrasında çok sağcı, İslam ve göçmen tersi telaffuzla hayli önemli olarak yükselişe geçen AfD, artık Almanya siyasetinin temel aktörlerinden biri haline gelmiş durumda.
Çoğulcu, hayli kültürlü liberal demokratik sisteme meydan okumakla eleştirilen AfD, bilhassa eski Doğu Almanya eyaletlerinde seçmen tabanını güçlendirmiş görünüyor.
Çok sağcı parti, Thüringen’de yüzde 24, Saksonya’da ise yüzde 24,6’lık oy oranıyla sandıktan birinci parti olarak çıktı.
AfD; Brandenburg, Saksonya Anhalt ve Mecklenburg-Vorpommern eyaletlerinde de üçüncü parti olarak epey sayıda milletvekili çıkardı.
2017 seçimlerinde birinci defa barajı geçerek Federal Meclis’e girmeyi başaran AfD’nin son seçimlerde yeni bir rüzgar yakalayamamasına karşın, bir daha de yüzde 10’un üzerinde oy toplaması dikkat çekti.
Uzmanlar, AfD’nin artık bir reaksiyon hareketi olmaktan çıktığını belirtirken, son seçimler bu partinin siyaset sahnesindeki yerini güçlendirdiğinın göstergesi olarak görülüyor.
Yeni meclisteki radikal isimler
AfD hakkında tasaları arttıran bir başka niye, son seçimde Federal Meclis’e giren milletvekillerinin radikal görüşleriyle bilinen isimler olmaları.
83 AfD’li milletvekili içinde, neo-Nazi kümelerle kontakları bulunan, Adolf Hitler liderliğindeki Nasyonal Sosyalizm devrini savunan, orduda bakılırsavinden açığa alınmış isimler bulunuyor.
Bu milletvekilleri içinde, İslam zıddı hareketleri destekleyenler, tehlikeli çok sağcı kümelerden biri olarak görülen Kimlik Hareketi’yle yakın bağları olanlar da dikkat çekiyor.
Seçim daha sonrasında büyük kriz
AfD’li yeni milletvekilleri içinde en dikkat çeken isimlerden biri Matthias Helferich.
33 yaşındaki avukat Helferich’in kendisini “Nasyonal Sosyalizm’in gülen yüzü” olarak tanımladığı yazışmaları bir süre evvel basına sızmış kamuoyunda reaksiyona yol açmıştı.
Lakin 26 Eylül seçimlerinden daha sonrasında Federal Meclis’teki tüm milletvekillerine gönderilen bir e-posta, AfD ortasında yeni bir krize yol açtı.
Helferich’in aslında bir “Nazi” olduğu belirtilen e-postada, milletvekillerinden bu isme karşı fazlaca dikkatli olmaları istendi. E-posta’nın ekinde Helferich’in yakın geçmişte Hitler’den alıntı yaptığı, Nazi devrini olumladığı sohbet yazışmalarına da yer verildi. Ayrıyeten bu milletvekilinin, Dortmund kentindeki neo-Nazi çevrelerle yakın kontakları olduğu da kaydedildi.
Bu kentte 2006 yılında, Türkiye kökenli Mehmet Kubaşık, çok sağcı Nasyonal Sosyalist Yeraltı Örgütü (NSU) tarafınca öldürülmüştü.
AfD meclis kümesinin birinci toplantısında yaşanan hararetli tartışmalar üzerine Helferich’in şimdilik kümeye üye olmama sonucu aldığı duyuruldu. Çok sağcı milletvekilinin bir süre konuk üye statüsünde toplantılara katılabileceği belirtiliyor.
Kışlaya adım atması yasaklanan eski asker artık milletvekili
AfD’li yeni milletvekilleri içinde radikal görüşleri niçiniyle dikkatlerin çevrildiği bir öteki isim de Alman ordusunda hakkında soruşturma başlatılan Hannes Gnauck.
29 yaşındaki Gnauck, askeri istihbarat kurumu olan MAD tarafınca Anayasa’ya bağlılığı olmayan, fazlaca tehlikeli bir çok sağcı olarak sınıflandırılmış, açığa alınmış, üniforma giymesi yasaklanmıştı.
Geçen seniçin bu yana kışlaya adım atması yasaklanan Gnauck, artık Federal Meclis milletvekili.
Nazi telaffuzlarını kullanan emekli hakim
AfD’nin yeni milletvekillerinden Gereon Bollmann ise emekli bir hakim. Seçim kampanyası sırasında, Nazilerin telaffuzlarına atıfta bulunması, “sistem partileri” kavramını kullanımı, büyük reaksiyon toplamıştı. Bollman daha evvel Schleswig-Holstein’da yüksek mahkeme tarafınca da kınama cezası almıştı.
Almanya’nın AB üyeliğini eleştiren, göçmen aksisi açıklamalar yapan Bollmann, Alman annelerin doğum oranlarının düştüğünü, “Almanların bu yüzyılın ikinci yarısında kendi ülkelerinde azınlık pozisyona geleceğini” argüman ediyor. AfD’li milletvekili, hükümetin Alman ailelerin daha fazla çocuk yapmalarının teşvik edecek adımlar atmasını talep ediyor.
En tehlikeli kümeler
Daha evvel Saksonya-Anhalt’ta eyalet milletvekili olan, çok sağcı kümelerle ilişkileri tartışma konusu olan Jan Wenzel Schmidt de AfD listesinden federal milletvekili seçilen radikal isimler içinde.
Schmidt, Almanya’daki en tehlikeli çok sağ kümelerden biri olarak görülen ve iç istihbarat tarafınca izlenen Kimlik Hareketi’nin çeşitli aktifliklerine konuşmacı olarak katılmasıyla biliniyor. AfD’li milletvekilinin çalışma takımında tanınmış çok sağcı isimler de bulunuyor.
Aras’ı maksat alan isim de mecliste
AfD’nin yeni federal milletvekillerinden Christina Baum da, partinin en radikal isimlerinden biri olarak görülüyor. Göçmen aykırısı görüşleriyle tanınan Baum, Başbakan Merkel’in Almanya’nın kapılarını sığınmacılara açmasını, Almanlara karşı bir komplo olarak nitelendirmişti. AfD’li siyasetçi, bu yolla bâtın bir planın devreye sokulduğunu, büyük bir “nüfus değişiminin” amaçlandığını tez etmişti.
Baum’un, Baden-Württemberg’in birinci göçmen kökenli eyalet meclisi lideri Sayın Aras’a yönelik kelamları de büyük reaksiyon toplamıştı. Müslüman bir kişinin eyalet meclisi lideri olmasını eleştiren AfD’li siyasetçi, bunun “Almanya’nın büyük bir süratle İslamlaştığının açık bir göstergesi” olduğunu tez etmişti. Christina Baum seçim kampanyasında, çok sağcı QAnon üzere kümelerin komplo teorilerine çoğunlukla yer vermişti.
Seçilen yeni milletvekilleri ile AfD ortasındaki radikal kanat daha güçlenmiş görünüyor. Bu gelişme Almanya’daki demokratik kitle partileri için de şiddetli bir periyoda işaret ediyor.
Son yasama periyodunda Federal Meclis, AfD ile başka partiler içinde gerginliklere, sert tartışmalara sahne olmuştu. AfD’yi, Almanya’daki demokratik sistemi baltalamaya çalışmakla suçlayan öbür siyasi partiler, AfD’liler ile rastgele bir işbirliğini reddediyor, çabaya devam edecekleri iletisini veriyorlar.
Duvar yıkıldı ama…
Seçim sonuçları; Berlin Duvarı’nın yıkılmasının ve Almanya’nın birleşmesinin üzerinden 31 yıl geçmesine karşın, toplumlar içindeki kopukluğun, derin siyasi görüş farklılıklarının sürdüğünü de göstermiş oldu.
AfD her ne kadar batıdaki eyaletlerde de önemli oy almış olsa da, en büyük takviyesi doğu eyaletlerinde görmeye devam ediyor. Üstelik yalnızca yaşlı seçmenler içinde da değil. İki Almanya’nın birleştiği 1990 yılından daha sonra doğan, demokratik bir sistemde yetişen gençler içinde da, çok sağcı, göçmen tersi AfD’ye ilgi büyük.
Seçimler öncesinde gençlerin iştirakiyle yapılan anketlerde AfD, hem Saksonya tıpkı vakitte Thüringen eyaletlerinde birinci parti oldu.
Merkel’den demokrasi bildirisi
Çok sağ, Angela Merkel’in başbakanlığı periyodunda en büyük iç güvenlik tehdidi ilan edildi.
Angela Merkel siyasete veda ediyor
Siyasete yakında veda etmeye hazırlanan Merkel, Almanya’nın birleşmesinin yıl dönümü olan 3 Ekim’de yaptığı konuşmada, bir kere daha tüm vatandaşları demokrasiye sahip çıkmaya çağırdı, isim vermeden AfD’yi sert sözlerle eleştirdi.
“Demokrasi taarruz altında” sözlerini kullanan Merkel, toplumsal birliğin sınamalarla karşı karşıya olduğu ikazında bulundu ve şu biçimde devam etti:
“Sınır tanımadan, utanmadan, demagoji, palavralar ve dezenformasyon yoluyla kin ve nefretin körüklendiğine şahit olduğumuz bir devir yaşıyoruz. Kökenleri, görünüşleri ya da inançları niçiniyle yalnızca bireyler ve kümeler karalanmıyor, atağa maksat olmuyor, hem de demokrasiye saldırılıyor.”
Son senelerda çok sağcıların işlediği terör akınlarını tek tek sıralayan Merkel, demokratik kazanımlarının hafifçee alınmaması gerektiğini vurguladı.
Merkel, “Demokrasi için, gün be gün, bir daha, bir arada çalışmak zorundayız” kelamlarıyla, çok sağa karşı kuvvetli tutum alınması davetinde bulundu.
Bu davetin Alman toplumunda ne kadar karşılık bulacağını önümüzdeki periyot gösterecek.