Dudaktan öpüşmek sandığımız kadar kozmik bir davranış değil. Farklı kültürlerin farklı öpüşme biçimleri var. Pekala, bu farklılıklar, bu “mahrem” aksiyonu niye kıymetli gördüğümüze dair bir fikir verebilir mi?
Dünyanın farklı bölgelerinden 168 kültür ile ilgili bir araştırmaya bakılırsa insan toplumlarının yarıdan azı dudaktan öpüşüyor.
ABD’nin Las Vegas kentindeki Nevada Üniversitesi’nde antropoloji profesörü William Jankowiak, dudaktan öpüşmelerin yalnızca yüzde 46’sının romantik gayeli olduğunu tespit etmiş. Ebeveynlerin çocukları öpmesi yahut selamlaşma yolu olarak kullanılan bu çeşit öpüşmeler araştırmaya dahil edilmemiş.
İnsanların öpme muhtaçlığına ait iki teori, doğuştan gelen bir özellik olarak bebekken dudak temasından hoşlanıyor olmamız fikrine dayanıyor.
Bir teoriye nazaran, dudak temasını göğüs emmeye benzetiyor olabiliriz ve bu refleks herkeste doğuştan vardır.
Öbür bir görüşe göre ise anneler ve çocukları dudaktan öpüşme yoluyla yakın bağ kurarlar. Bu, “ağızdan besin aktarma”ya dayanan bir olgudur.
Cetlerimiz muhtemelen bebeklerini kendi ağızlarında çiğnedikleri yiyeceklerle besliyordu. Beşere en yakın çeşit olan şempanzeler ve başka büyük kuyruksuz maymunlar da bu türlü davranıyor.
Bir öteki teori ise dudakların fazlaca hassas ve giysi ile örtülmemiş olmasını ileri sürüyor. Yani giyinme, öpüşmeye başvurmada değerli bir etken olabilir.
Jankowiak’a göre, “Ne kadar fazla giyinilmişse o kadar sık öpüşülüyor; birebir biçimde ne kadar az giysi var ise o kadar az öpüşme oluyor”.
“İnsanlarda öpüşmenin öne çıkması yahut geri planda kalması, duyumsallık gereksiniminin öpüşme haricinde diğer hallerde de giderilmesine bağlı.”
Muharrir Sheril Kirsenbaum, dudaktan öpüşmeyen kültürlerde mahremiyet gereksinimi diğer yollardan gideriliyor.
“Darwin’in kelam ettiği bir Malay öpücüğü var: bayanlar yere çömeliyor, erkekler de üzerlerine eğilip kokluyor ve muhtemel partnerlerinden koku numunesi almış oluyor.”
Papua Yeni Gine’nin doğu kıyısı açıklarındaki Trobriand Adaları’nda aşıklar yüz yüze oturup birbirlerinin kirpiklerini ağızlarına alıyor. Kirshenbaum, bunun çoğumuza romantik gelmeyebileceğini ancak onlar açısından işe yaradığını söylüyor.
Dudaktan öpüşme ve başka öpme çeşitlerinde değerli olan ise o anın yakından paylaşılmasıyla, tarafların birbirleri hakkında mahrem bilgiye sahip olmasıyla ilgili.
Dudakları birleştirip öpmek şimdi yalnızca beşere mahsus bir davranış. Pekala, öpüşmek evrimsel bir maksada hizmet ediyorsa niye hayvanlar öpüşmüyor?
Partnerimizin yüzüne yaklaşma zaruriliği duymamızın en önemli niçinlerinden biri, onları koklama gereksinimindendir.
Koku ise beslenme üslubu, hastalık olup olmadığı, ruh hali üzere birfazlaca hususta kıymetli bilgiler içerir.
bir epey hayvanın koku alma duyusu bizden hayli daha ileri olduğu için bizim kadar birbirlerine yaklaşmalarına gerek kalmıyor.
Dünyanın farklı bölgelerinden 168 kültür ile ilgili bir araştırmaya bakılırsa insan toplumlarının yarıdan azı dudaktan öpüşüyor.
ABD’nin Las Vegas kentindeki Nevada Üniversitesi’nde antropoloji profesörü William Jankowiak, dudaktan öpüşmelerin yalnızca yüzde 46’sının romantik gayeli olduğunu tespit etmiş. Ebeveynlerin çocukları öpmesi yahut selamlaşma yolu olarak kullanılan bu çeşit öpüşmeler araştırmaya dahil edilmemiş.
İnsanların öpme muhtaçlığına ait iki teori, doğuştan gelen bir özellik olarak bebekken dudak temasından hoşlanıyor olmamız fikrine dayanıyor.
Bir teoriye nazaran, dudak temasını göğüs emmeye benzetiyor olabiliriz ve bu refleks herkeste doğuştan vardır.
Öbür bir görüşe göre ise anneler ve çocukları dudaktan öpüşme yoluyla yakın bağ kurarlar. Bu, “ağızdan besin aktarma”ya dayanan bir olgudur.
Cetlerimiz muhtemelen bebeklerini kendi ağızlarında çiğnedikleri yiyeceklerle besliyordu. Beşere en yakın çeşit olan şempanzeler ve başka büyük kuyruksuz maymunlar da bu türlü davranıyor.
Bir öteki teori ise dudakların fazlaca hassas ve giysi ile örtülmemiş olmasını ileri sürüyor. Yani giyinme, öpüşmeye başvurmada değerli bir etken olabilir.
Jankowiak’a göre, “Ne kadar fazla giyinilmişse o kadar sık öpüşülüyor; birebir biçimde ne kadar az giysi var ise o kadar az öpüşme oluyor”.
“İnsanlarda öpüşmenin öne çıkması yahut geri planda kalması, duyumsallık gereksiniminin öpüşme haricinde diğer hallerde de giderilmesine bağlı.”
- Dudakların fonksiyonu nedir?
- Beşerler niye öpüşür?
Muharrir Sheril Kirsenbaum, dudaktan öpüşmeyen kültürlerde mahremiyet gereksinimi diğer yollardan gideriliyor.
“Darwin’in kelam ettiği bir Malay öpücüğü var: bayanlar yere çömeliyor, erkekler de üzerlerine eğilip kokluyor ve muhtemel partnerlerinden koku numunesi almış oluyor.”
Papua Yeni Gine’nin doğu kıyısı açıklarındaki Trobriand Adaları’nda aşıklar yüz yüze oturup birbirlerinin kirpiklerini ağızlarına alıyor. Kirshenbaum, bunun çoğumuza romantik gelmeyebileceğini ancak onlar açısından işe yaradığını söylüyor.
Dudaktan öpüşme ve başka öpme çeşitlerinde değerli olan ise o anın yakından paylaşılmasıyla, tarafların birbirleri hakkında mahrem bilgiye sahip olmasıyla ilgili.
Dudakları birleştirip öpmek şimdi yalnızca beşere mahsus bir davranış. Pekala, öpüşmek evrimsel bir maksada hizmet ediyorsa niye hayvanlar öpüşmüyor?
Partnerimizin yüzüne yaklaşma zaruriliği duymamızın en önemli niçinlerinden biri, onları koklama gereksinimindendir.
Koku ise beslenme üslubu, hastalık olup olmadığı, ruh hali üzere birfazlaca hususta kıymetli bilgiler içerir.
bir epey hayvanın koku alma duyusu bizden hayli daha ileri olduğu için bizim kadar birbirlerine yaklaşmalarına gerek kalmıyor.
- niye güleriz?