ABD Lideri Joe Biden, Pazartesi günkü konuşmasında, ülkesinin Afganistan siyaseti ve askerlerini çekme sonucuyla ilgili açıklamalar yaptı.
BBC açıklamalardaki argümanların kimilerini, Biden’ın geçmişte Afganistan’la ilgili yaptığı açıklamalar ve alandaki somut durumla kıyasladı.
‘Afganistan’daki misyonumuz hiç bir vakit ulus inşası ile ilgili olmadı’
Biden, ABD’nin Afganistan’a müdahalesinin “Amerika’ya terör ataklarını önleme” maksatlı olduğunu ve hiç bir vakit “birleşik bir merkezi demokrasi yaratma” hedefi taşımadığını vurguladı.
Bu söz, Biden’ın daha evvel ABD’nin Afganistan’daki gayelerine dair açıklamalarıyla çelişiyor.
2001’de Afganistan savaşı başladığında Biden senatördü. Bir konuşmasında Amerika’nın askeri müdahalesinin uzun vadeli maksadını şöyle ortaya koymuştu:
“Afganistan’da nazaranceli olarak istikrarlı bir hükümet görmeyi ümit ediyoruz…Bu ülkenin gelecekte bir daha inşasının temelini oluşturacak bir hükümet.”
2003’teki bir öbür konuşmasında da “ulus inşasının alternatifi kaostur ve bu kaos, kana susamış savaş ağaları, uyuşturucu kaçakçıları ve terörist üretir” diyordu.
‘Sivil Afganların tahliyesine niye daha erken başlamadığımıza dair tasalar olduğunu biliyorum. Bunun karşılığı kısmen kimi Afganların, ülkeleri için hala umut taşıyıp daha erken ayrılmak istememesiyle ilgili’
Ülkelerinin denetiminin süratle Taliban’ın eline geçmesi biroldukca Afgan için şaşırtan oldu ve onlara Afganistan’ı terk etme planları yapmalarına fırsat tanımadı.
Lakin, Afganistan’da tehlike altında olanlar için ABD’nin uygulayacağı vize programına talep çok fazlaydı ve bu programın hayata geçirilmesi daima ertelendi.
Vize programı için 18 bin müracaatın beklemede olduğu iddia ediliyor. Başvuranın yakınları da hesaba katıldığında, bu gecikmeler epeyce daha fazla kişiyi etkiliyor.
Bu müracaatların yarıya yakını Afganistan’daki ABD yetkililerine yapılmış durumda, geri kalanı ise gerekli evrakları toparlamaya çalışıyor.
The International Rescue Committee (Uluslararası Kurtarma Komitesi) isimli yardım kuruluşuna nazaran, “Sistemdeki yığılma, bir Afgan müracaat sahibinin ABD’ye ulaşması için iki-üç yıl yahut daha uzun müddet gerektiği manasına geliyor”.
Biden konuşmasında, şimdiye dek, özel göçmenlik vizesi hakkına sahip 2 bin Afgan’ın aileleriyle bir arada ABD’ye taşındığını, planlanan başkalarıyla bir arada bu sayının artacağını belirtti.
Krize tahlil hedefiyle Kongre’de, 8 bin yeni özel vizenin eklenmesi ve sığınmacı yerleşim programının genişletilmesi istikametinde bir yasa onaylandı.
‘Afganistan’ın siyasi önderleri pes etti ve ülkeden kaçtı’
Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, ülkede kalmaya devam edeceği tarafındaki biroldukça açıklamasına karşın, Taliban daha Kabil’e girmeden yardımcılarıyla birlikte ülkeyi terk etti.
Ama öbür siyasi önderler ülkede kaldı ve kamuoyuna açıklamalar yaptı.
2001-2014 içinde misyon yapan eski Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai, yanında küçük kızlarıyla bir arada bir görüntü yayımladı ve Kabil’de olduğunu belirterek, hükümet güçlerine ve Taliban’a, sivilleri müdafaa daveti yaptı.
Karzai, ülkedeki tüm siyasi başkanların, sıkıntıları barışçıl bir biçimde çözmeye çalışacağını söylemiş oldu ve halktan sabırlı olmalarını istedi.
Afganistan’da kalmaya devam eden öteki siyasi başkanlar içinde, ülkenin birinci Cumhurbaşkanı Yardımcısı Emrullah Salih ile vaktinde Sovyet askerlerine karşı savaşan mücahitlerin ve Kuzey ittifakı’nın önderi Ahmet Şah Mesud’un oğlu Ahmet Mesud da var.
BBC’den Yalda Hakim, Afganistan’da kalmaya devam eden siyasi başkanların Taliban’a karşı bir koalisyon oluşturmakta olduğunu söylüyor.
‘Afgan ordusu çöktü, kimi vakit hiç karşı koymaya çalışmadı’
Afgan güçlerinin son birkaç haftada dramatik bir çöküş yaşadığı gerçek.
Lakin bunun, yabancı ülke askerlerinin ülkeden süratle ve büyük ölçüde koordinesiz bir biçimde ayrılması bağlamında kıymetlendirilmesi gerekiyor.
Biden, Nisan’da ABD askerlerinin çekilmesiyle ilgili açıklama yaptığında, koalisyon güçlerine bağlı 8 bin asker ve Afgan güvenlik güçlerine lojistik dayanak sağlayan 18 bin paralı asker de ülkeden ayrıldı.
Afgan güvenlik güçleri, son 20 yılda bu askerlere ve eğitimcilere pek bağımlı durumdaydı.
Ayrıyeten, Afgan ordusu her ne kadar kağıt üzerinde mali yardım ve ekipman bakımından güzel görünse de, gerçek durum farklıydı ve yolsuzluk ve düşük moral bunda tesirli olmuştu.
Son 20 yılda, Taliban’a karşı savaşta 70 bine yakın Afgan polisi ve askeri işçi hayatını kaybetti.
BBC açıklamalardaki argümanların kimilerini, Biden’ın geçmişte Afganistan’la ilgili yaptığı açıklamalar ve alandaki somut durumla kıyasladı.
‘Afganistan’daki misyonumuz hiç bir vakit ulus inşası ile ilgili olmadı’
Biden, ABD’nin Afganistan’a müdahalesinin “Amerika’ya terör ataklarını önleme” maksatlı olduğunu ve hiç bir vakit “birleşik bir merkezi demokrasi yaratma” hedefi taşımadığını vurguladı.
Bu söz, Biden’ın daha evvel ABD’nin Afganistan’daki gayelerine dair açıklamalarıyla çelişiyor.
2001’de Afganistan savaşı başladığında Biden senatördü. Bir konuşmasında Amerika’nın askeri müdahalesinin uzun vadeli maksadını şöyle ortaya koymuştu:
“Afganistan’da nazaranceli olarak istikrarlı bir hükümet görmeyi ümit ediyoruz…Bu ülkenin gelecekte bir daha inşasının temelini oluşturacak bir hükümet.”
2003’teki bir öbür konuşmasında da “ulus inşasının alternatifi kaostur ve bu kaos, kana susamış savaş ağaları, uyuşturucu kaçakçıları ve terörist üretir” diyordu.
- Taliban 10 günde Afganistan’da denetimi nasıl sağladı?
‘Sivil Afganların tahliyesine niye daha erken başlamadığımıza dair tasalar olduğunu biliyorum. Bunun karşılığı kısmen kimi Afganların, ülkeleri için hala umut taşıyıp daha erken ayrılmak istememesiyle ilgili’
Ülkelerinin denetiminin süratle Taliban’ın eline geçmesi biroldukca Afgan için şaşırtan oldu ve onlara Afganistan’ı terk etme planları yapmalarına fırsat tanımadı.
Lakin, Afganistan’da tehlike altında olanlar için ABD’nin uygulayacağı vize programına talep çok fazlaydı ve bu programın hayata geçirilmesi daima ertelendi.
Vize programı için 18 bin müracaatın beklemede olduğu iddia ediliyor. Başvuranın yakınları da hesaba katıldığında, bu gecikmeler epeyce daha fazla kişiyi etkiliyor.
Bu müracaatların yarıya yakını Afganistan’daki ABD yetkililerine yapılmış durumda, geri kalanı ise gerekli evrakları toparlamaya çalışıyor.
The International Rescue Committee (Uluslararası Kurtarma Komitesi) isimli yardım kuruluşuna nazaran, “Sistemdeki yığılma, bir Afgan müracaat sahibinin ABD’ye ulaşması için iki-üç yıl yahut daha uzun müddet gerektiği manasına geliyor”.
Biden konuşmasında, şimdiye dek, özel göçmenlik vizesi hakkına sahip 2 bin Afgan’ın aileleriyle bir arada ABD’ye taşındığını, planlanan başkalarıyla bir arada bu sayının artacağını belirtti.
Krize tahlil hedefiyle Kongre’de, 8 bin yeni özel vizenin eklenmesi ve sığınmacı yerleşim programının genişletilmesi istikametinde bir yasa onaylandı.
- Fotoğraflarla: Taliban’ın denetimine geçmesinden bir gün daha sonra Kabil’de yaşananlar
‘Afganistan’ın siyasi önderleri pes etti ve ülkeden kaçtı’
Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, ülkede kalmaya devam edeceği tarafındaki biroldukça açıklamasına karşın, Taliban daha Kabil’e girmeden yardımcılarıyla birlikte ülkeyi terk etti.
Ama öbür siyasi önderler ülkede kaldı ve kamuoyuna açıklamalar yaptı.
2001-2014 içinde misyon yapan eski Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai, yanında küçük kızlarıyla bir arada bir görüntü yayımladı ve Kabil’de olduğunu belirterek, hükümet güçlerine ve Taliban’a, sivilleri müdafaa daveti yaptı.
Karzai, ülkedeki tüm siyasi başkanların, sıkıntıları barışçıl bir biçimde çözmeye çalışacağını söylemiş oldu ve halktan sabırlı olmalarını istedi.
Afganistan’da kalmaya devam eden öteki siyasi başkanlar içinde, ülkenin birinci Cumhurbaşkanı Yardımcısı Emrullah Salih ile vaktinde Sovyet askerlerine karşı savaşan mücahitlerin ve Kuzey ittifakı’nın önderi Ahmet Şah Mesud’un oğlu Ahmet Mesud da var.
BBC’den Yalda Hakim, Afganistan’da kalmaya devam eden siyasi başkanların Taliban’a karşı bir koalisyon oluşturmakta olduğunu söylüyor.
‘Afgan ordusu çöktü, kimi vakit hiç karşı koymaya çalışmadı’
Afgan güçlerinin son birkaç haftada dramatik bir çöküş yaşadığı gerçek.
Lakin bunun, yabancı ülke askerlerinin ülkeden süratle ve büyük ölçüde koordinesiz bir biçimde ayrılması bağlamında kıymetlendirilmesi gerekiyor.
Biden, Nisan’da ABD askerlerinin çekilmesiyle ilgili açıklama yaptığında, koalisyon güçlerine bağlı 8 bin asker ve Afgan güvenlik güçlerine lojistik dayanak sağlayan 18 bin paralı asker de ülkeden ayrıldı.
Afgan güvenlik güçleri, son 20 yılda bu askerlere ve eğitimcilere pek bağımlı durumdaydı.
Ayrıyeten, Afgan ordusu her ne kadar kağıt üzerinde mali yardım ve ekipman bakımından güzel görünse de, gerçek durum farklıydı ve yolsuzluk ve düşük moral bunda tesirli olmuştu.
Son 20 yılda, Taliban’a karşı savaşta 70 bine yakın Afgan polisi ve askeri işçi hayatını kaybetti.
- Taliban’ın Kabil’e girmesi daha sonrası ABD’de Biden’a reaksiyonlar artıyor: ‘Durum tam bir felaket’
- Afganistan’da bayanların ve kız çocuklarının hangi kazanımları tehdit altında?
- Taliban tehdidi altındaki Afgan bayanlar anlatıyor: ‘Bizi öldürmeye geliyorlar’