Çok sıcaklar uzmanları endişelendiriyor: İklim değişikliği, sıcak hava dalgalarının sıklığını artırdı

UyduYayini

Global Mod
Global Mod
Kanada ve ABD’nin batı kısımları başta olmak üzere Kuzey Yarımküre’de hissedilen çok sıcaklar, iklim değişikliğinin sonuçları konusundaki telaşları artırıyor.

Uzmanlar, insan kaynaklı global ısınma ve iklim değişikliğinin, sıcak hava dalgaları ve çok hava olaylarının görülme sıklığını artırdığını belirtiyor.

Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) İklim İzleme ve Siyasetler Departmanı Müdürü Dr. Omar Baddour, “Sera gazı yoğunluğunun global sıcaklıkları artırmasıyla, sıcak hava dalgaları daha sık ve ağır biçimde görülüyor” yorumunu yaptı.

WMO’ya bakılırsa, sıcak hava dalgaları artık daha erken başlayıp daha geç sona eriyor ve bu durum insan ömrünü tehlikeye sokan ve etraf üzerinde önemli tesirlere yol açan bir kriz halini alıyor.

İngiltere Meteoroloji Dairesi’nden iklim uzmanı Nikos Christidis, “İnsan kaynaklı iklim değişikliği olmasaydı, Haziran’da ABD’nin ve Kanada’nın batısında sıcaklık rekorları kırılması imkansızdı” değerlendirmesini yaptı.

Yüzlerce kişi hayatını yitirdi

Kanada’nın British Columbia eyaletinde bu hafta hava sıcaklığı, ülkede dataların tutulduğu devirde daha evvel görülmedik seviyeye yükseldi. Sıcak hava kararı 5 günde 486 kişi ömrünü kaybetti.

Olağan kaidelerde soğuk iklimiyle bilinen ve yaz aylarını da ılıman geçiren bölgelerde sıcaklığın bu derecelere yükselmesi, canlı hayatı ve etraf üzerinde birfazlaca olumsuz sonuç doğuruyor. Bunlar içinde başı çekenler şöyleki:

  • Beşerler, hayvanlar ve bitkiler üzerinde yüksek sıcaklığın yarattığı biyolojik ziyanlar
  • Hava kalitesinin düşmesi
  • Orman yangını tehlikesi
  • Dağlardaki buzulların erimesi ve bunun yarattığı toprak kaymaları
  • Yüksek sıcaklığa uyumlu olmayan altyapı ve ulaşım sistemlerinin devre dışı kalması
Tüm bu faktörlerin diğer toplumsal ve ekonomik riskleri de birlikteinde getirmesi mümkün görülüyor.

ABD’nin kuzeybatısındaki Oregon’dan, Kanada’nın kuzey kutup bölgelerine kadar geniş bir alanı tesiri altına alan sıcak hava dalgasının, yüksek basıncın sıkıştırdığı bir sıcak hava katmanından kaynaklandığı belirtiliyor.

İklim değişikliği ve global ısınma ise sıcak hava dalgasının yarattığı etkiyi ve görülme sıklığını artırıyor.

Greta Thunberg: Medya plajlardaki memnun insanları gösteriyor

İsveçli etraf aktivisti Greta Thunberg, Dünya Meteoroloji Örgütü’nün Twitter bildirisini paylaşarak, medyanın iklim kriziyle yüksek sıcaklık içindeki ilgiyi kuramadığı eleştirisini yaptı:

Birfazlaca medya kuruluşu ilişkiyi kuramıyor. Bunun yerine plajlardaki, havuzlardaki keyifli insanları gösteriyorlar. Birfazlaca kişi çok sıcak niçiniyle ölüyor.

This is what WMO says. Yet, again, many media outlets fail to make the connection. Instead they show happy people on beaches, pools or playing in fountains. Now scores of people have died from the heatwave and the record breaking Canadian town's on fire.#FaceTheClimateEmergency https://t.co/fz5W9nNKTQ

— Greta Thunberg (@GretaThunberg) July 1, 2021

Kanada’nın British Columbia eyaletindeki Lytton Belediye Lideri Jan Polderman, Çarşamba günü kasabada yangın çıktığını deklare etti. Polderman, CBC News’e yaptığı açıklamada, “Bütün kasaba yanıyor. Birinci duman görülmesinden daha sonra apansız her yerde yangın çıkması tam 15 dakika sürdü” dedi.

Lytton kasabasında yaşayan yaklaşık 250 kişi tahliye edildi. Kasabada Salı günü hava sıcaklığı 49,6 dereceye çıkmıştı.

Ülkede görülen çok sıcak havayla ilgili bilgiler paylaşan Kanada hükümetinin Etraf ve İklim Kurumu (ECCC), “Bu tarihi olayı anlatmaya sözler yetmiyor” bildirisini paylaştı.

‘Gece sıcaklığı, gündüz normallerinin üzerinde’

ECCC’den meteoroloji uzmanı Armel Castellan, yüksek sıcaklıkların insanları biyolojik olarak nasıl etkilediğini anlattı:

Her sabah daha da sıcak bir havaya uyanıyoruz. İnsan vücudunu susuz bırakan bu sıcaklıklar büyük tehlike oluşturuyor. Gece sıcaklık düşmesine karşın, olağanda gündüz görülen sıcaklık pahasının üstünde kalıyor. halbuki vücudumuz geceleri bir ölçü serinleyip sonraki günkü sıcaklığa hazır hale gelmeye muhtaçlık duyuyor.

Kıyı kısmındaki konutların yüzde 40’ından daha azında klima var. Beşerler biraz olsun serinlemek için kütüphanelere ve alışveriş merkezlerine gidiyor.



British Columbia’daki birfazlaca meskende, yaz ayları çoklukla ılıman geçtiği için klima bulunmuyor. Fransız haber ajansı AFP’ye konuşan bir Vancouver sakini de, insanların klima niçiniyle akın ettiği otellerde yer kalmadığını söylemiş oldu.

İklim krizi, çok hava olaylarını tetikliyor

Global ısınmanın 1,5°C yerine 2°C düzebir daha yükselmesi, 420 milyon kişinin daha sıcak hava dalgalarının tesirinde kalması manasına gelecek.

2018’de sıcak hava dalgalarından etkilenen 65 yaş üstündeki savunmasız bireylerin sayısı 220 milyonu bularak rekor kırmıştı.

Dünyada ölçülen ortalama sıcaklıklar, sanayi öncesi periyoda bakılırsa 1,2 santigrat derece artmış durumda. Uzmanlar bu artışın 1,5 derecede tutulmasının global ısınmanın tesirlerini hafifçeleteceği görüşünde. Lakin mevcut eğilim, bu eşiğe öngörülenden daha süratli ulaşılacağını gösteriyor.

Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) raporuna bakılırsa 2025’e kadar, dünyanın sanayi öncesi düzeylerin 1.5 C derece üzerinde ısınması ihtimali %40 oranında. 1.5C derece eşiğe ulaşma ihtimali daha evvelki araştırmalarda %20 oranında görülüyordu.

İklim değişikliğiyle temaslı riskler içinde, sıhhat meseleleri, hayat alanlarının yok olması, besin güvenliği problemleri, su kaynaklarının yitirilmesi, ekonomik ve toplumsal meseleler sayılıyor.

  • Kanada’da rekor sıcak hava dalgası: 5 günde 486 meyyit
  • Kanada’da rekor sıcak hava dalgasında onlarca kişi öldü
  • ABD’de sıcaklıklar rekor kırıyor, ülkenin yüzde 38’i kuraklık tesiri altında
 
Üst