EDAM Lideri Ülgen, Bloomberg’e kıymetlendirdi: Biden-Erdoğan görüşmesi öncesi S-400 açmazında tahlil bulunabilir mi?

UyduYayini

Global Mod
Global Mod
EDAM Lideri Sinan Ülgen, ABD Lideri Joe Biden ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan içinde gerçekleşecek birinci görüşme öncesi, kritik fikir ayrılıklarını ve mümkün gelişmeleri kıymetlendirdi. İki ülke içinde çeşitli alanlarda problemler olduğunun altını çizen Ülgen, temel meselelerden biri olan S-400 sorununda NATO muahedesinin 4 ve 5’inci unsurlarıyla irtibat kurularak ilerleme sağlanabileceğini söylemiş oldu. Ülgen, “S-400 konusunda gelişme olup olmaması, iki önderin birinci görüşmesinin nasıl geçeceğini, tahminen de iki ülkenin gelecekteki alakalarını belirleyecek” dedi.

EDAM Lideri Sinan Ülgen, Bloomberg’de “Biden ve Erdoğan, Türk-Amerikan açmazını nasıl bitirebilir?” başlıklı bir makale kaleme aldı. ABD Lideri Joe Biden’ın vazifeye gelmesinden üç ay daha sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’la telefonda görüştüklerini belirten Ülgen, eski ABD liderleriyle münasebetleri hatırlatarak “Biden idaresiyle bu bağın tabiatı değişti” dedi.

Türkiye ve ABD konusunda fazlaca alanda fikir ayrılığı olduğunu ve bir müddetdir hoşnutsuzluğun çift taraflı olduğunu belirten Ülgen, gelecek Erdoğan-Biden görüşmesiyle ilgili değerlendirmelerini paylaştı.

“Ankara’da beklentiler yüksek. Umulan, Erdoğan’ın Biden’ı iki ülkenin öngörülebilir, dostça bir bağlantıyla yürütülebilecek ortak stratejik çıkarları olduğuna ikna edebilmesi” diyen Ülgen, ABD ve Türkiye içinde geniş bir yelpazede olan fikir ayrılıklarının kimilerini şu biçimde sıraladı: “Türkiye’nin Rusya’dan S-400 satın alması, ABD’nin SDG’ye olan takviyesi, Türkiye’nin Fethullah Gülen’in iade edilmesi talebine karşı ABD’nin tepkisizliği ve Halkbank’ın İran yaptırımlarını ihlal etme suçlamasıyla New York’ta yargılanıyor oluşu.” Ülgen, Erdoğan’ın çeşitli alanlarda göze çarpan sorunlar konusunda Biden’la çeşitli müzakereler planladığını belirtti.

“Ancak Beyaz Saray farklı bir frekansta” diyen Ülgen, Biden idaresinin öne çıkan dünya görüşünün şu an Çin ve Rusya’yla büyük güç rekabeti olduğunu ve temel dış siyasetinin otoriter rejimleri sınırlamak olduğunu yazdı. Ülgen şöyleki devam etti: “Bu perspektiften bakıldığında Türkiye artık ABD’nin stratejik zorluklarının merkezinde yer almıyor ve Ankara’nın ıstıraplarının tahlili bir ABD önceliği değil

Erdoğan’ın eski ABD Lideri Donald Trump’la yakın bağının Demokrat idarede bir kuşku uyandırdığını da belirten Ülgen, demokratik özgürlükler konusundaki hassasiyetini vurgulayan Biden’ın geçmişte Türkiye’de muhalefete takviye açıklaması yaptığını da hatırlattı.

Ülgen, bütün tahlilsiz görünen sıkıntılara karşın iki önderin S-400 sorununda ilerleme kaydedebileceği görüşünü paylaştı.

Ülgen şöyleki yazdı:

“Yaptırımların kaldırılabilmesi için Türkiye’nin S-400’lerden vazgeçmesini kaide koşan Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası’nın Kongre tarafınca onaylamasının akabinde ABD’nin durumu sertleşti. Bu, Türkiye için çok yüksek bir çıta. Öte yandan Ankara, S-400’lerin sadece Türkiye’nin ulusal güvenliğini tehdit eden istisnai durumlarda kullanılacağı bir muahedeyi kabul edebilir. S-400’leri İncirlik Hava Üssü’nde pozisyonlandırmak kolay kolay gözlemlenmesi kolaylığı sağlayabilir.”

Ülgen, Türkiye’nin karşı karşıya olduğu tehditlerin çeşitliliğini vurgulayarak kelam konusu “istisnai durumların” ortak bir biçimde kabul edilen tarifini yapmanın bir zorluk oluşturabileceğini söylemiş oldu. Ülgen, bu durumda bir diplomatik tahlilin, sistemlerin kullanmasını NATO mutabakat metninin Türkiye’nin bölgesel egemenliği ve güvenliği tehdit altında ya da silahlı atak altında olduğunun NATO üyeleri tarafınca kabul edileceği 4. ve 5. Hususlarına bağlamak olduğunu söylemiş oldu. Ülgen, “Bu temas, S-400’lerin kullanmasını gerçek ve yakın tehditlere karşı potansiyel durumlarda kullanmayla sınırlar” dedi.

Ülgen, şu biçimde devam etti: “bu biçimde bir mutabakatın yürümesi için Biden’ın Kongre’yi Ulusal Savunma Yetki Yasası’nı değiştirme konusunda ikna etmesi gerekir. Karşılığında Erdoğan’ın S-400 sistemlerinin gelecekte kullanım kaidelerini düzenleyen sert şartları büsbütün kabul etmesi gerekir.

S-400 konusunda gelişme olup olmaması, iki önderin birinci görüşmesinin nasıl geçeceğini, tahminen de iki ülkenin gelecekteki münasebetlerini belirleyecek.”
 
Üst