sagliksal
Aktif Üye
On yıllardır tartışılmakta olan bu husus, Contemporary OB/GYN mecmuasının 6 Aralık 2021 sayısında yeniden ele alınmış. Yeni ve değerli bir husus olması niçiniyle bir defa daha mevzu tartışmaya açılmıştır.
Bilinenler:
Toplam gebeliklerin (klinik olarak gebelik tanısı çabucak hemen konulamamış fazlaca erken olanlar dahil) yüzde 30’unda, klinik olarak tanısı konulabilmiş gebeliklerin ise yüzde 10-15’inde gebelik kaybı yani düşük yaşanır.
Erken gebelikte kan progesteron seviyelerin düşüklüğü, gebeliğin düşükle sonlanması mümkünlüğünü artırır.
Progesteron, bilhassa erken evrede gebeliğin devamı için elzemdir. Dokuzuncu gebelik haftasından daha sonra artık sentezi plasenta tarafınca yapılmaya başlandığı için gebeliğin devamındaki rolü azalır, hatta sona erer.
Adetleri tertipli olan bayanların adet döngülerinin birinci yarısında yumurtalıklardan yalnızca estrojen salgılanırken ikinci yarısında, estrojen salgısına ek olarak yumurtlama daha sonrası progesteron salgılanır. Yumurtlamanın olmaması yani progesteronun salgılanmaması durumunda adetler sistemsiz ve gecikerek olur. Adet döngülerinin nizamlı olması için kesinlikle yumurtlamanın olması gerekir.
Gebelik olması halinde progesteron rahim ortasındaki örtüyü (endometrium) geliştirerek embryonun yerleşmesi için uygun hale getirir.
Gebelik olmaması durumunda yumurtalıklardan progesteron (ve estrojen) imali sonlanır ve adet kanaması başlar.
Gebeliği üç çeyreğe bölersek, ikinci ve üçüncü çeyreklerde (trimester) (12-40 haftalar içinde) progesteron, uterusun kasılmasını maniler, yabancı bir antijen rolü oynayan bebeğe karşı bedenin reddini önlemek, bu biçimdece gebeliğin devamını sağlamak için annenin bağışıklık sistemini baskılar.
On yıllardır bilim erkeklerinın üzerinde çalıştıkları soru şudur ; bu kadar değerli rol oynayan progesteronun dışarıdan ilaç olarak verilmesi, mümkün düşükleri ve erken doğumları mahzurlar mi?
Düşük tehdidi
Rahim ağzının kapalı olduğu ve ultrasonda canlı bir gebeliğin görülmesi durumunda vajinal kanama olursa bu duruma düşük tehdidi ya da tehlikesi ismi verilir. Kanda progesteron bedellerinin düşüklüğü durumunda erken gebelik kayıpları yani düşükler daha sık yaşanır. Burada progesteron düşüklüğünün sebebi sıhhatsiz gebelik midir, yoksa progesteron azlığı mı gebelik kaybına niye olur? Bu husus tartışmaya açıktır.
Bilimsel olarak emniyetli kabul edilen 7 çalışmanın 696 hamile üstündeki sonuçları, dışarıdan progesteron verilmesinin düşük riskini yüzde 36 oranında azalttığını göstermiştir. daha sonradan yayımlanan daha geniş bir çalışmada ise 4153 düşük tehdidi tanısı konulmuş kanamalı hamilede dışarıdan progesteron verilmesi, düşük riskini azaltmamıştır. Arkası arkasına 3 düşük hayatış hamile bayanlarda da progesteronun düşük riskini azaltmadığı tıpkı çalışmalarda bir defa daha doğrulanmıştır. Her 2 çalışmanın dataları birleştirilerek yapılan ve 4833 hamilenin değerlendirilmesinde progesteron verilmesi düşük riskini yüzde 30 azaltmıştır. Belirtmek gerekir ki çalışmaların güvenirlikleri devasa yükseklikte değildir ve canlı doğum oranları karşılaştırıldığında progesteron kullanan ve kullanmayan hamileler içinde her hangi bir fark yoktur.
Özetle, üzerinde uzlaşılan sonuç, hiç bir ilaç verilmemesine rağmen dışarıdan progesteron uygulanması, düşük tehdidi riskini bir ölçü azaltmaktaysa da bu çalışmaların kalitesi ve güvenirliği çok yüksek değildir.
yenidenlayan gebelik kayıpları
Art geriye 2 yahut daha fazlaca sayıda düşük yapmak olarak tanımlanır. Erken düşüklerin ortalama yüzde 60’ı kromozomal bozukluklar yani genetik olarak olağandışı gelişmiş gebeliklerdir. Düşük haftası ne kadar erken ise olağandışı gebeliğe bağlı düşük mümkünlüğü o kadar artar, ne kadar geç ise mümkünlük o kadar azalır. Başka düşük niçinleri içinde ise üreme organlarındaki anatomik yani yapısal bozukluklar, bağışıklık sistemi anormallikleri (antifosfolipid sendromu)ve hormonal dengesizlikler sayılabilir. Tüm teknolojik gelişmelere rağmen yalnızca erken gebelik kayıplarının lakin yarısında kesin düşük sebebi bulunabilir. Progesteron hormonu, bebeğin rahime yerleşmesi ve gebeliğin sağlıklı biçimde devamı için elzemdir. Araştırmalara karşın progesteron düşüklüğünün sebebi bulunamayabilir yahut troid hormonlarındaki sıkıntılar ve prolaktin yüksekliği ile ilişkilendirilebilir.
Yapılan bilimsel çalışmalar, 12. haftaya kadar dışarıdan progesteron uygulamanın canlı doğum oranlarını artırmadığını yani yararlı olmadığını göstermişlerdir. Buna rağmen dünya çapında uygulanan ve tabipler içinde ezber niteliğindeki alışkanlık, düşük hikayesi olan hamilelere dışarıdan projesteron verilmesidir. Bu yaklaşımın bir öteki sebebi, düşükleri olan bayanların bir şeyler yapılması isteği ve talebidir, bir öbür deyişle doktorlardan bir tedavi verilmesi beklentisidir. hiç bir tedavi uygulanmasa da düşüklerden daha sonra sağlıklı bebek doğurma mümkünlüğünün yüzde 50’nin üzerinde olduğunu dikkate alırsak, gebeliğin sağlıklı doğumla sonlanması durumunda muvaffakiyetin verilen progesterona bağlanacağını, gebeliğin yine düşükle sonuçlanması durumunda ise tüm tedavilere karşın düşüğün önlenemediğinin düşünüleceğini kestirim etmek çok kolaydir.
Gebelikte progesteron uygulaması ne kadar inançlıdır?
Bir çalışmada, progesteron kullanan hamilelerin erkek bebeklerinde hipospadias sıklığının 3,7 kat arttığı rapor edilmiştir. Bu çalışmada verilen progesteronun tipi belirtilmemiştir. Hamilelere verilecekse bile progesteronun sentetik değil, doğal (mikronize progesteron yahut didrogesteron) olması gerekir. Bir öteki çalışmada ise didrogesteron ile doğan bebeklerde doğuştan kalp defekt sıklığının 2,7 kat arttığı yayımlanmıştır. Mikronize progesteron ile doğuştan anomali sıklığında artış gösterilmemiştir.
Sonuç olarak erken gebelikte progesteron tedavisinin faydası kanıtlanamamıştır. Kesin olan, şayet daha evvel yenidenlayan düşük hikayesi yoksa, düşük tehlikesi riski taşıyan erken gebelik olgularında progesteron verilmesinin muhakkak hiç bir faydasının olmadığıdır. Daha evvelki düşüklere ek olarak şimdiki gebelik sırasında canlı bir gebelik varlığıyla bir arada vajinal kanamanın olması durumunda ise delil olmamakla birlikte düşük tedbiri için progesteron uygulanması düşünülebilir. Hastayla detaylı biçimde konuşulmalı, bilimsel datalar paylaşılmalıdır.
Yaygın bir uygulama bulunmasına rağmen, tam olarak hangi durumlarda progesteronun gerektiği, uygun doz ve verilme formunun hangisi olduğu, tedavinin mühleti, maliyet aktifliğin ne olduğu çabucak hemen açık biçimde bilinmemektedir.
Bilinenler:
Toplam gebeliklerin (klinik olarak gebelik tanısı çabucak hemen konulamamış fazlaca erken olanlar dahil) yüzde 30’unda, klinik olarak tanısı konulabilmiş gebeliklerin ise yüzde 10-15’inde gebelik kaybı yani düşük yaşanır.
Erken gebelikte kan progesteron seviyelerin düşüklüğü, gebeliğin düşükle sonlanması mümkünlüğünü artırır.
Progesteron, bilhassa erken evrede gebeliğin devamı için elzemdir. Dokuzuncu gebelik haftasından daha sonra artık sentezi plasenta tarafınca yapılmaya başlandığı için gebeliğin devamındaki rolü azalır, hatta sona erer.
Adetleri tertipli olan bayanların adet döngülerinin birinci yarısında yumurtalıklardan yalnızca estrojen salgılanırken ikinci yarısında, estrojen salgısına ek olarak yumurtlama daha sonrası progesteron salgılanır. Yumurtlamanın olmaması yani progesteronun salgılanmaması durumunda adetler sistemsiz ve gecikerek olur. Adet döngülerinin nizamlı olması için kesinlikle yumurtlamanın olması gerekir.
Gebelik olması halinde progesteron rahim ortasındaki örtüyü (endometrium) geliştirerek embryonun yerleşmesi için uygun hale getirir.
Gebelik olmaması durumunda yumurtalıklardan progesteron (ve estrojen) imali sonlanır ve adet kanaması başlar.
Gebeliği üç çeyreğe bölersek, ikinci ve üçüncü çeyreklerde (trimester) (12-40 haftalar içinde) progesteron, uterusun kasılmasını maniler, yabancı bir antijen rolü oynayan bebeğe karşı bedenin reddini önlemek, bu biçimdece gebeliğin devamını sağlamak için annenin bağışıklık sistemini baskılar.
On yıllardır bilim erkeklerinın üzerinde çalıştıkları soru şudur ; bu kadar değerli rol oynayan progesteronun dışarıdan ilaç olarak verilmesi, mümkün düşükleri ve erken doğumları mahzurlar mi?
Düşük tehdidi
Rahim ağzının kapalı olduğu ve ultrasonda canlı bir gebeliğin görülmesi durumunda vajinal kanama olursa bu duruma düşük tehdidi ya da tehlikesi ismi verilir. Kanda progesteron bedellerinin düşüklüğü durumunda erken gebelik kayıpları yani düşükler daha sık yaşanır. Burada progesteron düşüklüğünün sebebi sıhhatsiz gebelik midir, yoksa progesteron azlığı mı gebelik kaybına niye olur? Bu husus tartışmaya açıktır.
Bilimsel olarak emniyetli kabul edilen 7 çalışmanın 696 hamile üstündeki sonuçları, dışarıdan progesteron verilmesinin düşük riskini yüzde 36 oranında azalttığını göstermiştir. daha sonradan yayımlanan daha geniş bir çalışmada ise 4153 düşük tehdidi tanısı konulmuş kanamalı hamilede dışarıdan progesteron verilmesi, düşük riskini azaltmamıştır. Arkası arkasına 3 düşük hayatış hamile bayanlarda da progesteronun düşük riskini azaltmadığı tıpkı çalışmalarda bir defa daha doğrulanmıştır. Her 2 çalışmanın dataları birleştirilerek yapılan ve 4833 hamilenin değerlendirilmesinde progesteron verilmesi düşük riskini yüzde 30 azaltmıştır. Belirtmek gerekir ki çalışmaların güvenirlikleri devasa yükseklikte değildir ve canlı doğum oranları karşılaştırıldığında progesteron kullanan ve kullanmayan hamileler içinde her hangi bir fark yoktur.
Özetle, üzerinde uzlaşılan sonuç, hiç bir ilaç verilmemesine rağmen dışarıdan progesteron uygulanması, düşük tehdidi riskini bir ölçü azaltmaktaysa da bu çalışmaların kalitesi ve güvenirliği çok yüksek değildir.
yenidenlayan gebelik kayıpları
Art geriye 2 yahut daha fazlaca sayıda düşük yapmak olarak tanımlanır. Erken düşüklerin ortalama yüzde 60’ı kromozomal bozukluklar yani genetik olarak olağandışı gelişmiş gebeliklerdir. Düşük haftası ne kadar erken ise olağandışı gebeliğe bağlı düşük mümkünlüğü o kadar artar, ne kadar geç ise mümkünlük o kadar azalır. Başka düşük niçinleri içinde ise üreme organlarındaki anatomik yani yapısal bozukluklar, bağışıklık sistemi anormallikleri (antifosfolipid sendromu)ve hormonal dengesizlikler sayılabilir. Tüm teknolojik gelişmelere rağmen yalnızca erken gebelik kayıplarının lakin yarısında kesin düşük sebebi bulunabilir. Progesteron hormonu, bebeğin rahime yerleşmesi ve gebeliğin sağlıklı biçimde devamı için elzemdir. Araştırmalara karşın progesteron düşüklüğünün sebebi bulunamayabilir yahut troid hormonlarındaki sıkıntılar ve prolaktin yüksekliği ile ilişkilendirilebilir.
Yapılan bilimsel çalışmalar, 12. haftaya kadar dışarıdan progesteron uygulamanın canlı doğum oranlarını artırmadığını yani yararlı olmadığını göstermişlerdir. Buna rağmen dünya çapında uygulanan ve tabipler içinde ezber niteliğindeki alışkanlık, düşük hikayesi olan hamilelere dışarıdan projesteron verilmesidir. Bu yaklaşımın bir öteki sebebi, düşükleri olan bayanların bir şeyler yapılması isteği ve talebidir, bir öbür deyişle doktorlardan bir tedavi verilmesi beklentisidir. hiç bir tedavi uygulanmasa da düşüklerden daha sonra sağlıklı bebek doğurma mümkünlüğünün yüzde 50’nin üzerinde olduğunu dikkate alırsak, gebeliğin sağlıklı doğumla sonlanması durumunda muvaffakiyetin verilen progesterona bağlanacağını, gebeliğin yine düşükle sonuçlanması durumunda ise tüm tedavilere karşın düşüğün önlenemediğinin düşünüleceğini kestirim etmek çok kolaydir.
Gebelikte progesteron uygulaması ne kadar inançlıdır?
Bir çalışmada, progesteron kullanan hamilelerin erkek bebeklerinde hipospadias sıklığının 3,7 kat arttığı rapor edilmiştir. Bu çalışmada verilen progesteronun tipi belirtilmemiştir. Hamilelere verilecekse bile progesteronun sentetik değil, doğal (mikronize progesteron yahut didrogesteron) olması gerekir. Bir öteki çalışmada ise didrogesteron ile doğan bebeklerde doğuştan kalp defekt sıklığının 2,7 kat arttığı yayımlanmıştır. Mikronize progesteron ile doğuştan anomali sıklığında artış gösterilmemiştir.
Sonuç olarak erken gebelikte progesteron tedavisinin faydası kanıtlanamamıştır. Kesin olan, şayet daha evvel yenidenlayan düşük hikayesi yoksa, düşük tehlikesi riski taşıyan erken gebelik olgularında progesteron verilmesinin muhakkak hiç bir faydasının olmadığıdır. Daha evvelki düşüklere ek olarak şimdiki gebelik sırasında canlı bir gebelik varlığıyla bir arada vajinal kanamanın olması durumunda ise delil olmamakla birlikte düşük tedbiri için progesteron uygulanması düşünülebilir. Hastayla detaylı biçimde konuşulmalı, bilimsel datalar paylaşılmalıdır.
Yaygın bir uygulama bulunmasına rağmen, tam olarak hangi durumlarda progesteronun gerektiği, uygun doz ve verilme formunun hangisi olduğu, tedavinin mühleti, maliyet aktifliğin ne olduğu çabucak hemen açık biçimde bilinmemektedir.