Eski Nissan CEO’su Carlos Ghosn, Japonya’dan nasıl kaçtığını yazdı: “Bir gün benim yüzümden Türkiye’de yargılananlarla tanışmak isterim”

UyduYayini

Global Mod
Global Mod
Ilgın Yorulmaz – Tokyo


Yolsuzlukla suçlandığı ve mesken mahpusunda tutulduğu Japonya’dan iki yıl evvel gizlice ülkesi Lübnan’a kaçan ve bu biçimdedan bu yana suçsuzluğunu ispatlamaya çalışan eski Nissan CEO’su Carlos Ghosn, İngilizcesi yeni yayımlanan “Broken Alliances” (Bozulan İttifaklar) isimli kitabında, bir müzik aleti kutusuna saklanarak gerçekleştirdiği kaçışının merak edilen birtakım bilgilerina ışık tutuyor.



Carlos Ghosn kitabını Pazartesi günü Lübnan’ın başşehri Beyrut’ta düzenlediği bir basın toplantısında tanıttı. Japon ve Amerikan mahkeme kayıtlarından da yararlanarak, bilindiği kadarıyla üç ülkeyi kapsayan kaçışın art planını özetledik.



Kitabın tanıtımı için Beyrut’taki konutundan internet üzerinden Japon medyasına konuşan Ghosn, kaçış planını dört gün üzere kısa müddette tek başına planladığını tez etti. Lakin mahkeme dokümanları kaçışın lojistik hazırlıklarının aylar sürmüş olabileceğine işaret ediyor.



Ghosn niye kaçtığını “Japonya’da adil ve süratli bir yargılamanın yanından bile geçemeyeceğimi anladım” diyerek deklare etti.


Çok zımnî plan ve Türkiye ayağı



Ghosn, Japon istihbaratı tarafınca daima izlendiği için dışarıya bilginin sızması ve planın suya düşmesi ihtimaline karşı bilgilerin kendisiyle bile tam olarak paylaşılmadığını söylüyor. “Hatta bir noktada birinci durağın Türkiye olup olmayacağı bile aşikâr değildi” diyor.



Ghosn, kaçışı dört günde planladığını söylese de birden çok ülkeyi kapsayan bu biçimdesi bir planın lojistik hazırlığının aylarca sürmüş olduğu mahkeme kayıtlarına giren dokümanlardan anlaşılıyor.



Japonya’nın kefalet kuralları gereği Ghosn, tüm toplantılarının görsel ve yazılı kayıtlarını sunmak zorunda.



Kayıtlara göre onun kaçışının baş planlayıcısı olmakla suçlanan kişi, eski “yeşil bereli” (Amerikan ordusunun rehine kaçırma ve öteki bilinmeyen operasyonlarını yürüten özel kuvvetler birliği) Michael Taylor.



Michael Taylor’ın, halka bağlar uzmanı olarak kaydı geçen oğlu Peter Taylor’ın, Ghosn’u Japonya’da 2019’da üç kere (Temmuz, Ağustos ve Aralık aylarında) ziyaret ettiği biliniyor.



“Sır tutan biri değilim fakat asla lakin asla kimseye söylememem gerekiyordu. Eşime bile” diyen Ghosn, kendisinin kaçışın Japonya ayağını koordine ettiğini, Taylorlar ve başkalarının de Japonya haricindeki Dubai, İstanbul ve Beyrut kısmını planladıklarını söylüyor.



Amerikan mahkeme kayıtlarına bakılırsa “suçlunun kaçmasına yardımcılık etmek” suçlamasıyla geçen yılın Mayıs ayında ABD’nin Massachusetts eyaletinde yakalanıp ülkeler ortası muahedeler gereği Tokyo Savcılığı’nın talebiyle Japonya’ya iade edilen baba-oğul Taylorlar ise kefaletle özgür kalmış birinin kaçmasına yardım etmenin hata sayılmadığını savunuyorlar.



Güç koşullardaki insanları kurtarmakla ünlenerek “Captain America” (Yüzbaşı Amerika) lakabıyla anılan baba Taylor’ın, geçmişte International Security Corporation isimli güvenlik şirketi üzerinden, İran ve Afganistan’da Amerikan hükümeti için kontratlı olarak çalıştığı biliniyor.



Taylor’ın sivil müşterileri içinde ise kaçırılan çocuklarını geri almak isteyen anne yahut babalar da var. Taylor, kendisi de birkaç sefer Amerikan adaletinin kurbanı olduğunu, işini kaybettiğini ve Carlos Ghosn’a da o yüzden yardım etmek istediğini söylüyor. Tutuklanmadan evvel Vanity Fair mecmuasına verdiği bir mülakatta bu işin kendisi için bir cins “kamu hizmeti” ve “gorev” olduğunu söylüyor.



Mahkeme dokümanlarına bakılırsa kaçıştan iki ay evvel yani Ekim 2019’da Taylorlara 862 bin dolar meblağında bir para transferi yapılmış. bir daha tıpkı evraklara bakılırsa Mayıs 2020’ye dek baba-oğula toplam 1,3 milyon dolar ödenmiş.



Ghosn’un kaçışından daha sonra Amerikan Associated Press haber ajansına yaptığı açıklamada, “Elimden geldiğince benim yanımda duran herkese mali yahut öteki formlarda yardım etmeye çalışıyorum” demişti.



Kaçışta kıymetli rol oynadığı sav edilen bir başka isim ise Michael Taylor ile birlikte 30 Aralık 2019’da İstanbul Havalimanı’nda pasaport denetimi sırasında kamera imajına takılan George Antoine-Zayek. Fakat Zayek hakkında yapılmış bir kabahat duyurusu ve çıkarılmış bir arama buyruğu yok.



Kaçış operasyonu: O gün neler oldu?



Savcılığın iddianamesine nazaran Peter Taylor 28 Aralık 2019 günü Tokyo’ya gelip sabah 11:49’da Grand Hyatt Oteli’nin 933 numaralı odasına yerleşiyor. Birebir gün öğlenden daha sonra Taylor ile buluşan Ghosn, daha sonraki gün elinde valizle çıkıp dikkat çekmemek için valizini o sabah önden yollatmak emeliyle, Taylor’dan odasının yedek anahtarını alıyor.



Birebir gün Michael Taylor ve Antoine-Zayek bir müzik aktifliğine katılan müzisyenler kılığında Türkiye menşeli bir havacılık şirketinin özel jetiyle Dubai’den Osaka’ya uçuyorlar.



Uçağın sabah 10:10’da Kansai Havalimanı’na indiği ve uçuşun bedelinin 350 bin dolar tuttuğu kayıtlara geçmiş.



Havalimanı yakınlarındaki Star Gate Oteli’ne 11:06 civarında check-in yapıp 4009 ve 4609 numaralı iki oda tutuyor ve bunlardan 4609 numaralı odaya yanlarında getirdikleri iki büyük müzik aleti kutusunu yerleştiriyorlar. Bu kutularda olağanda devasa hoparlörler taşınıyor.



İki adam çabucak sonrasında Ghosn ile buluşmak için süratli trenle Osaka’dan Tokyo’ya gerçek yola çıkıyorlar.



Birebir gün 14:30 civarı Ghosn da konutundan çıkıp, sık sık öğlen yemeği yediği Grand Hyatt Oteli’ne gidiyor ve Peter Taylor’ın 933 numaralı odasına girip beklemeye başlıyor.



Öğlenden daha sonra 15:24’te Tokyo’ya varan Michael Taylor ve Antoine-Zayek bir taksiyle Grand Hyatt’e ulaşıp odaya çıkıyorlar.



bir süre daha sonra dört adam ellerinde valiz, odadan ayrılıyorlar. çabucak sonrasında Peter Taylor kümeden ayrılıp Narita Havalimanı’na gidiyor ve Çin’e giden bir uçağa biniyor. Ghosn, Michael Taylor ve Antoine-Zayek ise Osaka’ya gerçek yola çıkıyorlar.



Akşam 20:14 civarı bu üçlü Osaka’daki Star Gate Oteli’ne geri dönüş yapıyorlar,



Ghosn ve Antoine-Zayek büyük iki kutunun bulunduğu 4609 numaralı odaya geçerken Taylor da özel jetin beklediği Kansai Havalimanı’na gidip, bu çeşit özel charter uçuşların yapıldığı kısımdaki bakılırsavli müdür Kayoko Tokunaga’ya bavulların güvenlik aramasının yapılıp yapılmayacağını soruyor ve “Hayır” yanıtını alıyor. Tokunaga’nın verdiği bu karşılık tahminen de tüm planın en kritik noktasını oluşturuyor.



Fakat Taylor esasen karşılığı biliyordu zira önden araştırmasını yapmış ve gözüne kestirdiği beş havalimanından bu biçimde büyük bir kutuyu x-ray’leyecek kadar büyük bir aygıtı olmayan tek havalimanının Kansai olduğunu bildiğinden orayı seçmişti.



Taylor, Tokunaga’ya, uçuşun geciktiğini, İstanbul’da epey kıymetli bir toplantıya yetişmesi gerektiğini, mümkünse süreçleri hızlandırmasını söylüyor.



Tokunaga, polise verdiği tabirinde Michael Taylor’ın işi hızlandırmak için bahşiş olarak kendisine lastik bantla tutturulmuş onlarca 10 bin yenden oluşan bir milyon yenden çok (yaklaşık 9 bin 300 dolar) parayı kendisine uzattığını söylemiş oldu. Fakat Tokunaga, bu biçimde bir bahşişi kabul edemeyeceğini söyleyip parayı iade ediyor.



Taylor’ın tabiri de bunu destekliyor. Taylor paranın en azından yarısını alması için Tokunaga’ya ısrar ediyor, sonrasındasında Star Gate Otel’ne geri dönüyor.







Carlos Ghosn başından beri Japon yargısına güvenmediği için kaçtığını söylüyor


‘Belki kutunun ortasında güzel bir bayan taşıyorlar’



Birebir akşam 21:57’de Michael Taylor ve Antoine-Zayek’in 4609 numaralı odayı ellerinde iki büyük müzik kutusu da olmak üzere bagajlarıyla terk ettikleri, otel kamera kayıtlarına yansıyor. Fakat yanlarında Ghosn yok.



Teze bakılırsa Ghosn bu iki kutudan birinde saklanıyor.



22:20’de taksiyle vardıkları Kansai Havalimanı’nda havaalanı bakılırsavlisi Narukuni Kawada kendilerine bagajlarını çıkarırken yardımcı olmak istediğinde bu iki kutudan birinin hayli ağır olduğunu fark ediyor ve kutu yaklaşık dört-beş kişinin sayesinde taksiden çıkarılabiliyor.



Sabah Dubai’den geldiğinde de indirilmesine yardım ettiği kutunun akşam dönüşte hayli ağırlaşmış olması Kawada’nın dikkatini çekiyor ancak bir mana veremiyor. Hatta her şeyden habersiz Kawada, yanındakilerle “Belki kutunun ortasında güzel bir bayan taşıyorlar” diye şakalaşıyor.



Kutu, öteki bavullar ve hatta sırt çantaları bile x-ray aygıtına da sokulmadan güvenlikten çarçabuk geçip özel jetin kargo kısmına yükleniyor.



Tam uçağa bineceklerken bir havaalanı yetkilisi geriden yetişip şirkette çalışanların bahşiş almasının yasak olduğunu söyleyerek Tokunaga’ya verdiği tüm parayı son kuruşuna dek Taylor’a geri iade ediyor.



Taylor’ın sözüne nazaran pilotlardan yalnızca bir tanesi bilinmeyen nazaranvi biliyor fakat ötekinin haberi yok. Saat 23:10’da havalanan uçak Türkiye’ye gerçek yola çıkıyor.



Dünyada Japonya ile karşılıklı hatalıların iadesi mutabakatı olan yalnızca iki ülke var: ABD ve Güney Kore.



Bu niçinle uçak, Taylor’ın isteğiyle yakıt ikmali tehlikesine karşı Güney Kore alanını değil de Çin ve Rus hava alanlarını kullanıyor.



Uçuşta hizmet veren hostese de artta oturan kişinin epey üst seviye VIP biri olduğu ve mutlaka rahatsız edilmek istemediği söyleniyor. Hostes de bu emre uyuyor. Uçak 30 Aralık sabahı 05:26’da İstanbul’a iniyor.



Bir gün daha sonra, 31 Aralık 2019’da, Ghosn tüm dünyaya Lübnan’da olduğunu ilan etti.



Michael Taylor ise sekiz hafta kadar Lübnan ve civarında kaldıktan daha sonra Amerika’ya geri döndü.


  • Nissan’ın eski CEO’su Carlos Ghosn: Ailemin Japonya’dan Lübnan’a gitmemde rolü yok
  • Japonya’da, eski Nissan CEO’su Carlos Ghosn’un eşi için tutuklama buyruğu çıkarıldı
  • WSJ: Japonya’da konut mahpusunda tutulan eski Nissan CEO’su Türkiye üzerinden Lübnan’a kaçtı
  • Carlos Ghosn’un sinema üzere kaçışının akabinde Japonya ‘rehine adaletini’ sorguluyor
niye kaçtı?



19 Kasım 2018’de iş gezisinden döndüğü Narita Havalimanı’nda “yıllık gelirini yanlışsız beyan etmemek” ve “şirket fonlarını şahsi çıkarı için kullanmak” suçlamasıyla gözaltına alınıp Tokyo Gözaltı Merkezi’ne gdolayılen Brezilya-Lübnan-Fransa pasaportu sahibi Ghosn, Suudi Arabistan’dan Umman’a, oradan da Brezilya’yı kapsayan suçlamalarla karşılaştı.



daha sonrasında kefaletle hür bırakılıp konut hapsine alınsa da “Japon savcıların yıldırma ve itiraf ettirme taktikleri” diye nitelediği baskılarına boyun eğmeyi reddettiğini söylüyor.



Japon yargı sisteminin, yargıyı geciktirmeye ve zanlıları bir manada rehin tutmaya yönelik tasarlandığını söyleyen Ghosn, “Sizi ümitsizliğe ve hatta intihar noktasına kadar getirip kabahati kabul etmenizi bekliyorlar. Bu insanlık dışı bir uygulama” halinde konuştu.



Tutukluğunun Nissan-Renault-Mitsubishi iştirakinde, Fransız Renault’nun Nissan paylarını alarak daha tesirli olmasını engellemek isteyen Japonya hükümetinin politik bir oyunu olduğunu öne süren Ghosn, kendisini, ödenmemiş bir geliri beyan etmekle suçlamanın anlamsız olduğunu düşünüyor.



Bir yılın sonunda zanlı aleyhine davayı geciktirme ve taraflılıkla suçladığı Japon yargısına olan itimadını büsbütün kaybetmiş.



25 Aralık 2019’da eşi Carole’la görüşme isteği sekizinci sefer reddedilen ve bunun artık bir insan hakları ihlali olduğunu düşünen Ghosn, tıpkı gün ikinci bir makus haber aldığını anlatıyor.



Davasına bakan hakim, Ghosn’un, hakkındaki iki suçlamadan evvel birinden yargılanıp aklandıktan daha sonra başkasından yargılanabileceğine hükmediyor. Şimdiye kadarki sürece bakınca bunun yıllar alabileceğini anlayan Ghosn bu haberle tam bir yıkıma uğradığını söylüyor.



“bu biçimde giderse en erken 80 yaşında mahpustan çıkabilecektim” diyen Ghosn, süratle harekete geçmeye karar verdiğini anlatıyor.



29 Aralık 2019’da gündüz trenle geldiği Osaka Havalimanı’nda gece bir müzik aleti kutusunun içine gizlenip Dubai’den kendisini almak için kiralanan özel bir uçakla yola çıkan Ghosn, o gece İstanbul’a varacak ve oradan da bir öbür özel uçakla 30 Aralık’ta saat sabah 04:00 civarı Beyrut Refik Hariri Milletlerarası Havalimanı’na varacaktı.



Fransa tarafınca da hakkında yakalanma sonucu çıkartılan Ghosn üzere eşi Carol da Interpol tarafınca kırmızı bültenle arananlar listesinde.



Japonya ve Lübnan içinde hatalıların değişimi mutabakatı bulunmuyor fakat Ghosn, yakalanma kaygısıyla Lübnan dışına çıkamıyor.



Günlerini spor yaparak, ailesine vakit ayırarak, üniversitelere ve özel şirketlere danışmanlık yaparak geçiriyor. Büyük kaçışın hikayesinin belgeselleştirilmesi ve hatta sinemaya çekilmesi planlarının da olduğunu söylüyor.



Ghosn’a yardım etmekle suçlanan eski Nissan CFO’su Greg Kelly ise hileli bir biçimde Japonya’ya çağrılarak gözaltına alınmasından iki yıl daha sonra hala Tokyo’da yargılanacağı günü bekliyor.



Öte yandan Nissan-Mitsubishi-Renault iştiraki geçen 12 ay ortasında 40 milyar dolar ziyan etti.



Bunun 17 milyar doları tek başına Nissan’a ilişkin.
 
Üst