ekonomarin
Aktif Üye
Şebnem TURHAN
Pandemiyle bir arada Türkiye sermaye piyasalarında kişisel yerli yatırımcının iştahıyla birlikte değişik bir periyodun kapıları aralandı. yıllardır 1 milyon düzeyinde olan ve bir türlü 1.5 milyon hududunu aşamayan kişisel yerli yatırımcı sayısı süratle yükseldi ve 2.5 milyon sonuna kadar çıktı. Lakin geçen yıl nisan ayından itibaren daima yükselen kişisel yerli yatırımcı sayısı birinci sefer Şubat 2021’de yavaşça bir gerileme göstermişti. Halka arzların tesiriyle artışını sürdüren ferdî yerli yatırımcı sayısı mayısta azalırken haziranda da bu trendini sürdürdü. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) bilgilerine bakılırsa mayısta 2 milyon 507 bin 929 olan ferdi yerli yatırımcı sayısı haziranda 2 milyon 435 bin 858’e indi. bu biçimdece iki ayda ferdî yerli yatırımcı sayısındaki azalma 238 bin 550 kişi oldu.
Pandemi kısıtlamaları, genişletici para siyasetleriyle yaratılan finansman, düşük faizli kredi imkanlarıyla geçen yıl kişisel yerli yatırımcı tasarruflarını düşen mevduat faizleri karşısında öteki sermaye piyasaları araçlarına yöneltti. Bu yılın başına kadar da daima yükselen bir Borsa İstanbul grafiğiyle bilhassa de BİST100 dışı paylardaki olağanüstü performansla ferdi yerli yatırımcı pay senedi piyasalarına büyük ilgi gösterdi. Şirketlerin de halka arzlara sürat vermesi ve halka arz edilen şirketlerin pay performanslarının çok getiri sağlayıcı olması da ferdî yatırımcının iştahını daha da arttırdı.
Yeni yatırımcı birinci sefer düşüşle karşılaştı
Fakat bu hoş tablo bu yılın birinci aylarında global piyasalarda risk iştahının azalması ve iç piyasalardaki meşakkatlerin tesiriyle bilakis döndü. Borsa İstanbul BİST100 endeksi yılın birinci yarısını kayıpla tamamladı, BİST TUM geçen yılki yüksek getirilerine rağmen bu yılın birinci yarısını yüzde 1,65 düşüşle kapattı. Mayıs sonu itibariyle kişisel yerli yatırımcının halka arzlara ilgisi de azalmaya başladı.
Kişisel yerli yatırımcının halka arzlara ağır talebi nisan başındaki Qua Granite halka arzında tepeye çıktı ve 845 bin 221 kişisel yatırımcı dağıtımdan hisse aldı. Akabinde Galata Wind halka arzında da 809 bin 966 kişisel yatırımcı dağıtımda yer alabilmeyi başardı. Nisandaki 6 halka arzın tesiriyle kişisel yerli yatırımcı sayısı da 2 milyon 674 bin 408 bireyle rekor kırdı. Lakin bu rekor daha sonrası kişisel yerli yatırımcı sayısında gerileme başladı. Bu gerileme halka arzlarda da kendini gösterdi. Mayıs ayındaki halka arzlarda kişisel yerli yatırımcı Ziraat GYO ve Kalekim hariç 100 bin hududunun altında kaldı. Hazirandaki halka arzlarda ise Oyak Yatırım ve Başşehir Gaz’da 50 bin ferdî yatırımcıya ulaşılabilirken başka halka arzlar fazlaca daha düşük sayıda kişisel yerli yatırımcıyla halka arzını tamamladı.
O denli ki son olarak tamamlanan Kütahya Şeker’in halka arzında ferdî yerli yatırımcı 19 bin 484’e kalırken halka arz edilen hisselerin yaklaşık yüzde 25’ini Kiler Gayrimenkul Yatırım Paydaşlığı ile Kiler Holding AŞ aldı.
Bu kadar ağır halka arz gerçek değil
Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya, SPK’nın iki haftadır üçer arza onay verdiğini hatırlatarak temmuzda her iş günü bir halka arz olduğunu vurguladı. Kaya, “1-2’si Kütahya Şeker, 5-6 VBT Yazılım, 7-8 Escar, 9-12 Kartal Güç, 13-14 Manas Güç arzı olacak. Lakin Kütahya Şeker, ortak satışı yoluyla planlanan payların tamamını satamayarak birinci kere kısmi arz yapılmış oldu. Bu arzda yerli yatırımcı talebi 20 binin altına indi” dedi.
Bu kadar ağır arz olmasını gerçek bulmadığını lisana getiren Kaya, şöyleki devam etti: “Üstelik tamamı yerliye hitaben. Muhakkak büyüklük üstünde yabancı yatırımcıya tahsisatı zarurî tutulmalı. Halka arz yapan Aracı kurumlar, işin kolayına kaçıyorlar diye piyasa büyük arzlarda hasar alıyor. Küçük yatırımcı küsüyor. Şirkete yararı olmayan halka arzları yanlışsız bulmuyorum. Yalnızca ortak satışı yoluyla yapılan arzlarda o kadar kıymet borsa yatırımcısından alınıp borsa dışına gdolayılüyor. Üstelik şirkete de katma kıymeti olmuyor. Bunun bir istikrarı kural olarak koyulabilir.” Öte yandan kişisel yerli yatırımcının portföy büyüklüğü de mayıstaki 234 milyar 419 milyon liradan 220 milyar 952 milyon liraya geriledi.
Escar’da talep toplama bugün başlıyor
Filo kiralama şirketi Escar, hisselerinin yaklaşık yüzde 20’sini borsada satış sistemiyle eşit dağıtım formunda halka arz edecek. 7-8 Temmuz 2021 halka arz olacak şirketin hisseleri 15,00 TL’den satılacak. Sermaye artırımı ve ortak satış tekniğiyle gerçekleştirilecek halka arzdan elde edilecek gelirin yüzde 70’i şirketin büyüme amaçlarına bağlı olarak filonun geliştirilmesi için, kalan kısmı ise finansal borçların ödenmesi ve işletme sermayesinin güçlendirilmesi için kullanılacak. Halka arzın büyüklüğünün yaklaşık 165 milyon TL olması bekleniyor. Şirket tarafınca bir yıl, ortaklar tarafınca ise 6 ay satmama taahhüdünün uygulanacağı halka arzda geri alım taahhüdü de veriliyor. Şirket, dağıtılabilir karının nakit ve bedelsiz hisse olarak dağıtılmasını da öngörüyor. Halka arz öncesinde dün düzenlenen basın toplantısında Türkiye’de 39.6 milyar liraya ulaşan operasyonel araç kiralama bölümünde yüksek mukavele yenileme oranına sahip olduklarını kaydeden Escar Genel Müdürü Nora Karakaş, “2020 yılında pandemi niçiniyle piyasada zorlanmalar yaşanmış olsa da sunduğumuz kaliteli hizmet yardımıyla müşteri kaybı yaşamadık ve bunu da gelirlerimize yansıttık. bu biçimdece, 2020 yılını 317,1 milyon TL gelir ve 78,3 milyon TL net kar ile kapattık. Şirketin bundan evvelki yıl geliri ise 301,2 milyon TL ve net karı ise 26,5 milyon TL olarak gerçekleşmişti. Halka arzdan alacağımız güçle yolumuza istikrarlı bir biçimde devam edeceğiz” dedi.
Bu yılki halka arzların büyüklüğü 11.7 milyar lira
Bu yıl talep toplamasını tamamlayan 24 halka arz gerçekleştirildi. Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) onay alan üç şirket daha halka arz için talep toplamaya önümüzdeki günlerde başlayacak. 24 şirketin ise halka arz büyüklüğü 11 milyar 724 milyon 757 bin lira oldu. Bu halka arzların en büyüğü ise 1.8 milyar liralık halka arz büyüklüğüyle Ziraat GYO oldu. 1 milyar lira hududunu aşan ise Ziraat GYO haricinde iki şirket daha oldu. Aydem Güç 1.3 milyar lira, Başşehir Gaz ise 1.7 milyar liralık halka arz büyüklüğüne ulaştı. Bu yılın şimdilik büyüklük olarak en küçük halka arzı ise 78 milyon lira ile E-Data olarak gerçekleşti.
Pandemiyle bir arada Türkiye sermaye piyasalarında kişisel yerli yatırımcının iştahıyla birlikte değişik bir periyodun kapıları aralandı. yıllardır 1 milyon düzeyinde olan ve bir türlü 1.5 milyon hududunu aşamayan kişisel yerli yatırımcı sayısı süratle yükseldi ve 2.5 milyon sonuna kadar çıktı. Lakin geçen yıl nisan ayından itibaren daima yükselen kişisel yerli yatırımcı sayısı birinci sefer Şubat 2021’de yavaşça bir gerileme göstermişti. Halka arzların tesiriyle artışını sürdüren ferdî yerli yatırımcı sayısı mayısta azalırken haziranda da bu trendini sürdürdü. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) bilgilerine bakılırsa mayısta 2 milyon 507 bin 929 olan ferdi yerli yatırımcı sayısı haziranda 2 milyon 435 bin 858’e indi. bu biçimdece iki ayda ferdî yerli yatırımcı sayısındaki azalma 238 bin 550 kişi oldu.
Pandemi kısıtlamaları, genişletici para siyasetleriyle yaratılan finansman, düşük faizli kredi imkanlarıyla geçen yıl kişisel yerli yatırımcı tasarruflarını düşen mevduat faizleri karşısında öteki sermaye piyasaları araçlarına yöneltti. Bu yılın başına kadar da daima yükselen bir Borsa İstanbul grafiğiyle bilhassa de BİST100 dışı paylardaki olağanüstü performansla ferdi yerli yatırımcı pay senedi piyasalarına büyük ilgi gösterdi. Şirketlerin de halka arzlara sürat vermesi ve halka arz edilen şirketlerin pay performanslarının çok getiri sağlayıcı olması da ferdî yatırımcının iştahını daha da arttırdı.
Yeni yatırımcı birinci sefer düşüşle karşılaştı
Fakat bu hoş tablo bu yılın birinci aylarında global piyasalarda risk iştahının azalması ve iç piyasalardaki meşakkatlerin tesiriyle bilakis döndü. Borsa İstanbul BİST100 endeksi yılın birinci yarısını kayıpla tamamladı, BİST TUM geçen yılki yüksek getirilerine rağmen bu yılın birinci yarısını yüzde 1,65 düşüşle kapattı. Mayıs sonu itibariyle kişisel yerli yatırımcının halka arzlara ilgisi de azalmaya başladı.
Kişisel yerli yatırımcının halka arzlara ağır talebi nisan başındaki Qua Granite halka arzında tepeye çıktı ve 845 bin 221 kişisel yatırımcı dağıtımdan hisse aldı. Akabinde Galata Wind halka arzında da 809 bin 966 kişisel yatırımcı dağıtımda yer alabilmeyi başardı. Nisandaki 6 halka arzın tesiriyle kişisel yerli yatırımcı sayısı da 2 milyon 674 bin 408 bireyle rekor kırdı. Lakin bu rekor daha sonrası kişisel yerli yatırımcı sayısında gerileme başladı. Bu gerileme halka arzlarda da kendini gösterdi. Mayıs ayındaki halka arzlarda kişisel yerli yatırımcı Ziraat GYO ve Kalekim hariç 100 bin hududunun altında kaldı. Hazirandaki halka arzlarda ise Oyak Yatırım ve Başşehir Gaz’da 50 bin ferdî yatırımcıya ulaşılabilirken başka halka arzlar fazlaca daha düşük sayıda kişisel yerli yatırımcıyla halka arzını tamamladı.
O denli ki son olarak tamamlanan Kütahya Şeker’in halka arzında ferdî yerli yatırımcı 19 bin 484’e kalırken halka arz edilen hisselerin yaklaşık yüzde 25’ini Kiler Gayrimenkul Yatırım Paydaşlığı ile Kiler Holding AŞ aldı.
Bu kadar ağır halka arz gerçek değil
Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya, SPK’nın iki haftadır üçer arza onay verdiğini hatırlatarak temmuzda her iş günü bir halka arz olduğunu vurguladı. Kaya, “1-2’si Kütahya Şeker, 5-6 VBT Yazılım, 7-8 Escar, 9-12 Kartal Güç, 13-14 Manas Güç arzı olacak. Lakin Kütahya Şeker, ortak satışı yoluyla planlanan payların tamamını satamayarak birinci kere kısmi arz yapılmış oldu. Bu arzda yerli yatırımcı talebi 20 binin altına indi” dedi.
Bu kadar ağır arz olmasını gerçek bulmadığını lisana getiren Kaya, şöyleki devam etti: “Üstelik tamamı yerliye hitaben. Muhakkak büyüklük üstünde yabancı yatırımcıya tahsisatı zarurî tutulmalı. Halka arz yapan Aracı kurumlar, işin kolayına kaçıyorlar diye piyasa büyük arzlarda hasar alıyor. Küçük yatırımcı küsüyor. Şirkete yararı olmayan halka arzları yanlışsız bulmuyorum. Yalnızca ortak satışı yoluyla yapılan arzlarda o kadar kıymet borsa yatırımcısından alınıp borsa dışına gdolayılüyor. Üstelik şirkete de katma kıymeti olmuyor. Bunun bir istikrarı kural olarak koyulabilir.” Öte yandan kişisel yerli yatırımcının portföy büyüklüğü de mayıstaki 234 milyar 419 milyon liradan 220 milyar 952 milyon liraya geriledi.
Escar’da talep toplama bugün başlıyor
Filo kiralama şirketi Escar, hisselerinin yaklaşık yüzde 20’sini borsada satış sistemiyle eşit dağıtım formunda halka arz edecek. 7-8 Temmuz 2021 halka arz olacak şirketin hisseleri 15,00 TL’den satılacak. Sermaye artırımı ve ortak satış tekniğiyle gerçekleştirilecek halka arzdan elde edilecek gelirin yüzde 70’i şirketin büyüme amaçlarına bağlı olarak filonun geliştirilmesi için, kalan kısmı ise finansal borçların ödenmesi ve işletme sermayesinin güçlendirilmesi için kullanılacak. Halka arzın büyüklüğünün yaklaşık 165 milyon TL olması bekleniyor. Şirket tarafınca bir yıl, ortaklar tarafınca ise 6 ay satmama taahhüdünün uygulanacağı halka arzda geri alım taahhüdü de veriliyor. Şirket, dağıtılabilir karının nakit ve bedelsiz hisse olarak dağıtılmasını da öngörüyor. Halka arz öncesinde dün düzenlenen basın toplantısında Türkiye’de 39.6 milyar liraya ulaşan operasyonel araç kiralama bölümünde yüksek mukavele yenileme oranına sahip olduklarını kaydeden Escar Genel Müdürü Nora Karakaş, “2020 yılında pandemi niçiniyle piyasada zorlanmalar yaşanmış olsa da sunduğumuz kaliteli hizmet yardımıyla müşteri kaybı yaşamadık ve bunu da gelirlerimize yansıttık. bu biçimdece, 2020 yılını 317,1 milyon TL gelir ve 78,3 milyon TL net kar ile kapattık. Şirketin bundan evvelki yıl geliri ise 301,2 milyon TL ve net karı ise 26,5 milyon TL olarak gerçekleşmişti. Halka arzdan alacağımız güçle yolumuza istikrarlı bir biçimde devam edeceğiz” dedi.
Bu yılki halka arzların büyüklüğü 11.7 milyar lira
Bu yıl talep toplamasını tamamlayan 24 halka arz gerçekleştirildi. Sermaye Piyasası Kurulu’ndan (SPK) onay alan üç şirket daha halka arz için talep toplamaya önümüzdeki günlerde başlayacak. 24 şirketin ise halka arz büyüklüğü 11 milyar 724 milyon 757 bin lira oldu. Bu halka arzların en büyüğü ise 1.8 milyar liralık halka arz büyüklüğüyle Ziraat GYO oldu. 1 milyar lira hududunu aşan ise Ziraat GYO haricinde iki şirket daha oldu. Aydem Güç 1.3 milyar lira, Başşehir Gaz ise 1.7 milyar liralık halka arz büyüklüğüne ulaştı. Bu yılın şimdilik büyüklük olarak en küçük halka arzı ise 78 milyon lira ile E-Data olarak gerçekleşti.