sagliksal
Aktif Üye
Olağanda beşerler açlığa uzun mühlet dayanılabilirken gebelikte bu mühlet üçte bir oranında daha kısadır. Gerçekten dinimizde de gebelik ve emzirme devrindeki bayanlar için oruç yükümlülüğü yumuşatılmıştır. Hamileler, hem kendileri tıpkı vakitte taşıdıkları bebekleri için daha fazla ölçüde kalori, protein, mineral ve vitamine gereksinim duyarlar. Gebelikte bedende şeker kullanmasının artması kararında kan şeker seviyeleri düşer ve daha sık acıkılır. Şeker düzeyini sabit tutabilmek için sık ve küçük porsiyonlar halinde beslenilmesi gerekir. meğer oruç tutulması durumunda bu prensibe uymak zordur. Beslenmenin daima olmaması düşük kan şekeri düzeylerine, düşük şeker düzeyi ise yağ hücrelerinin yıkımına, bu da kanda keton cisimciklerinin artmasına yol açar. Keton cisimciklerinin kanda artmasının ve bebeğe geçmesinin nörolojik ve ruhsal yan tesirleri ise hayli yeterli bilinmemekle birlikte, yıllar daha sonra birtakım yan tesirlerinin olabileceğinden kelam edilmektedir.
Başka yandan gebelikte bedenin sıvı gereksinimi artar. Bu niçinle gebelikte sıvı alımının da arttırılması gereklidir. Sıvı alımındaki azalma yahut sıvı kaybının artması (terleme, ishal…), annenin böbrek işlevlerini, kan basıncını ve sonunda bebeğin ortasında yüzdüğü amniyon sıvısını etkileyebilir. Bu niçinle oruç tutan anne adayının gebelikte kâfi kalori ve sıvıyı alamaması yahut aldığı biçimde bedenin mevcut birtakım hastalıkları sebebi ile bunları gün içine düzgün yayamaması durumunda genel bir halsizlik, yorgunluk, tansiyon düşmesi, baş dönmesi, sonluluk, ağızda kuruluk, az idrara çıkma, kabızlık, ateş yükselmesi üzere yan tesirler ortaya çıkabilir. Sahur ve iftar saatlerinde gereğinden çok besini depolama eforu da anne adayında hazımsızlık, kilo artışı üzere şikayetlere niye olabilir. Aç olarak (sahur yapmadan) oruca başlama isteği ise daha ağır yan tesirlere niye olur. Az sıvı alımına yanıt olarak terleme azalacağından, bedende toksik unsurların birikimi artar. Kapalı giysiler ile sıcakta dolaşmak, yorucu hareketler yapmak yahut sıcak ortamlarda çalışmak da bu üzere yan tesirleri ağırlaştırır.
Gebelikte oruç tutulması ile ilgili olarak yapılmış bilimsel çalışmalar kısıtlıdır. Genelde, sağlıklı bireylerde, gebelikteki açlık periyotlarının ötürüsı ile tutulan orucun anne ve bebeği üzerine olan tesirleri epeyce kıymetli seviyede değildir. Oruçta, kimi vitaminlerin ve eser unsurların alımı daha az olabilmektedir. Bunların desteklenmesine bilhassa dikkat edilmelidir. Gebeliğin birinci aylarındaki bulantı ve aşerme periyotlarında orucun yaratacağı yan tesirler daha derin olabilir. İleri periyotlarda ise bebek hareketlerinde ve birtakım işlevlerde (kalp, teneffüs, hareket…) süreksiz yavaşlamaların, azalmaların görüldüğü bildirilmiştir. Oruç tutan annelerde gerilim hormonu daha yüksek bulunmuştur. Gebeliğin büyüme ve süratli büyüme devirlerinde oruç tutmuş olan annelerin biraz daha düşük yüklü bebekler doğurdukları, lakin bunun istatistiksel bir anlamlılığının olmadığı bilinmektedir. Olağanda bu çeşit bebekler %4 oranında görülürken, oruç tutan annelerin bebeklerinde bu oran %8’dir. Bir çalışmada gebeliğin son üç ayında tutulan orucun sezaryen oranını ve şeker hastalığını arttırdığı, yenidoğan bakım muhtaçlığının arttığı (kuvöz gereksinimi) söz edilmiş, fakat misal öbür çalışmalarda bu tarafta yan tesirler bildirilmemiştir.
Hamilede şeker hastalığı kalp hastalığı yahut hipertansiyon, böbrek, barsak, karaciğer yahut mide hastalığı var ise oruç tutulmamalıdır. İshal ve kusma süreçlerinde de beden toleransı azalacağından istenmeyen yan tesirlerin ortaya çıkmaması için oruç tutulmamalıdır. Ülkemizde kendi hastalıklarından haberdar olan hamilelerin oranı nispeten düşük olduğundan gebelik öncesinde bâtın kalmış olan bu üzere durumlar, oruç tutan hamilelerde hem annenin kendisi, tıpkı vakitte bebeği için sakınca yaratabilir. Bu niçinle, anne sıhhati yeterli araştırılmadan tutulacak orucun büsbütün zararsız olacağı söz edilmemeli, hamileler bu istikamette cesaretlendirilmemelidir. Gebelik sırasında inancı gereği oruç tutmak isteyen anne adayları mutlak surette kendilerini izleyen doktor ve sıhhat çalışanının kontrolünde, diyet danışmanlığı da aldıktan daha sonra oruç tutmaya başlamalıdırlar. Mevcut kıymetli bir hastalığı bulunanlar oruç tutmamalıdırlar. Gündüz saatlerinde ve sıcak havalarda daha fazla dinlenmeli, terleme yoluyla sıvı kaybını azaltmalıdırlar. Yorucu antrenman yahut kapalı giysilerle sıcakta yürüyüş yapmamalıdırlar. İftarda yavaşça besinler almalı, sindirimi güç yemeklerden uzak durmalı, iftarın daha sonrasında bir yahut iki öğün daha yemeli ve sahur yapmayı ihmal etmemelidirler.
Emzirme devrinde de sıvı ve besin alımının tertipli ve kâfi olması kıymetlidir. Gebelik için sayılan oruç tutmanın yan tesirleri, emziren anneler için de geçerlidir. bu vakitte oruç tutuluyorsa bilhassa sıvı ve vitamin takviyesi ihmal edilmemelidir. Aksi durumda ek besin ihtiyacı artacak bu da bebeğin emdiği süt ölçüsünün azalmasına, sütün daha az salgılanmasına hatta erken kesilmesine niye olacaktır.
Başka yandan gebelikte bedenin sıvı gereksinimi artar. Bu niçinle gebelikte sıvı alımının da arttırılması gereklidir. Sıvı alımındaki azalma yahut sıvı kaybının artması (terleme, ishal…), annenin böbrek işlevlerini, kan basıncını ve sonunda bebeğin ortasında yüzdüğü amniyon sıvısını etkileyebilir. Bu niçinle oruç tutan anne adayının gebelikte kâfi kalori ve sıvıyı alamaması yahut aldığı biçimde bedenin mevcut birtakım hastalıkları sebebi ile bunları gün içine düzgün yayamaması durumunda genel bir halsizlik, yorgunluk, tansiyon düşmesi, baş dönmesi, sonluluk, ağızda kuruluk, az idrara çıkma, kabızlık, ateş yükselmesi üzere yan tesirler ortaya çıkabilir. Sahur ve iftar saatlerinde gereğinden çok besini depolama eforu da anne adayında hazımsızlık, kilo artışı üzere şikayetlere niye olabilir. Aç olarak (sahur yapmadan) oruca başlama isteği ise daha ağır yan tesirlere niye olur. Az sıvı alımına yanıt olarak terleme azalacağından, bedende toksik unsurların birikimi artar. Kapalı giysiler ile sıcakta dolaşmak, yorucu hareketler yapmak yahut sıcak ortamlarda çalışmak da bu üzere yan tesirleri ağırlaştırır.
Gebelikte oruç tutulması ile ilgili olarak yapılmış bilimsel çalışmalar kısıtlıdır. Genelde, sağlıklı bireylerde, gebelikteki açlık periyotlarının ötürüsı ile tutulan orucun anne ve bebeği üzerine olan tesirleri epeyce kıymetli seviyede değildir. Oruçta, kimi vitaminlerin ve eser unsurların alımı daha az olabilmektedir. Bunların desteklenmesine bilhassa dikkat edilmelidir. Gebeliğin birinci aylarındaki bulantı ve aşerme periyotlarında orucun yaratacağı yan tesirler daha derin olabilir. İleri periyotlarda ise bebek hareketlerinde ve birtakım işlevlerde (kalp, teneffüs, hareket…) süreksiz yavaşlamaların, azalmaların görüldüğü bildirilmiştir. Oruç tutan annelerde gerilim hormonu daha yüksek bulunmuştur. Gebeliğin büyüme ve süratli büyüme devirlerinde oruç tutmuş olan annelerin biraz daha düşük yüklü bebekler doğurdukları, lakin bunun istatistiksel bir anlamlılığının olmadığı bilinmektedir. Olağanda bu çeşit bebekler %4 oranında görülürken, oruç tutan annelerin bebeklerinde bu oran %8’dir. Bir çalışmada gebeliğin son üç ayında tutulan orucun sezaryen oranını ve şeker hastalığını arttırdığı, yenidoğan bakım muhtaçlığının arttığı (kuvöz gereksinimi) söz edilmiş, fakat misal öbür çalışmalarda bu tarafta yan tesirler bildirilmemiştir.
Hamilede şeker hastalığı kalp hastalığı yahut hipertansiyon, böbrek, barsak, karaciğer yahut mide hastalığı var ise oruç tutulmamalıdır. İshal ve kusma süreçlerinde de beden toleransı azalacağından istenmeyen yan tesirlerin ortaya çıkmaması için oruç tutulmamalıdır. Ülkemizde kendi hastalıklarından haberdar olan hamilelerin oranı nispeten düşük olduğundan gebelik öncesinde bâtın kalmış olan bu üzere durumlar, oruç tutan hamilelerde hem annenin kendisi, tıpkı vakitte bebeği için sakınca yaratabilir. Bu niçinle, anne sıhhati yeterli araştırılmadan tutulacak orucun büsbütün zararsız olacağı söz edilmemeli, hamileler bu istikamette cesaretlendirilmemelidir. Gebelik sırasında inancı gereği oruç tutmak isteyen anne adayları mutlak surette kendilerini izleyen doktor ve sıhhat çalışanının kontrolünde, diyet danışmanlığı da aldıktan daha sonra oruç tutmaya başlamalıdırlar. Mevcut kıymetli bir hastalığı bulunanlar oruç tutmamalıdırlar. Gündüz saatlerinde ve sıcak havalarda daha fazla dinlenmeli, terleme yoluyla sıvı kaybını azaltmalıdırlar. Yorucu antrenman yahut kapalı giysilerle sıcakta yürüyüş yapmamalıdırlar. İftarda yavaşça besinler almalı, sindirimi güç yemeklerden uzak durmalı, iftarın daha sonrasında bir yahut iki öğün daha yemeli ve sahur yapmayı ihmal etmemelidirler.
Emzirme devrinde de sıvı ve besin alımının tertipli ve kâfi olması kıymetlidir. Gebelik için sayılan oruç tutmanın yan tesirleri, emziren anneler için de geçerlidir. bu vakitte oruç tutuluyorsa bilhassa sıvı ve vitamin takviyesi ihmal edilmemelidir. Aksi durumda ek besin ihtiyacı artacak bu da bebeğin emdiği süt ölçüsünün azalmasına, sütün daha az salgılanmasına hatta erken kesilmesine niye olacaktır.