IAEA’dan İran açıklaması: Denetçilere müsaade verilmedi

UyduYayini

Global Mod
Global Mod
Birleşmiş Milletler’e bağlı Memleketler arası Atom Gücü Dairesi (IAEA), İran’ın memleketler arası nükleer mutabakata geri dönmesinin değerli adımlarından biri olan TESA Karaj santrifüj kesimleri atölyesine bir daha kameralar yerleştirilmesi için denetçilerin giriş yapmasına hala müsaade vermediğini bildirdi.

Kapsamlı Ortak Hareket Planı’nın (JCPOA) bir daha canlandırılması için ABD ve İran içinde dolaylı görüşmeler yürütülüyordu lakin bu görüşmeler İran’da Cumurbaşkanı İbrahim Reisi’nin seçim zaferinin akabinde askıya alınmıştı. Görüşmelerin 29 Kasım’da bir daha başlaması bekleniyor. Lakin IAEA, İran tesislerine kamera yerleştirememesinin İran’ın nükleer faaliyetlerini gözlemlemesine mahzur olduğunu belirtti.

“Önemli kabul edilen kurumun atölyeyle ilgili bilgi sürekliliğini önemli biçimde etkiliyor’’

Reuters haber ajansının ulaştığı IAEA’nın zımnî raporunda ‘‘Bu durum JCPOA’e dönüş için değerli kabul edilen kurumun atölyeyle ilgili bilgi sürekliliğini bir daha sağlama yetisini önemli biçimde etkiliyor’’ denildi.

TESA Karaj tesisindeki atölyede uranyum zenginleştiren santrifüjler için kesimler üretiliyor. Haziran ayında bir sabotaja uğrayan tesisteki dört kameradan biri tahrip edilmiş, İran kameraların hepsini kaldırmıştı. Tahrip edilen kameradaki imajlar ise kaybolmuştu.

TESA Karaj, İran’ın 12 Eylül’de IAEA denetçilerinin girişine müsaade verdiği birkaç tesisten bir tanesiydi.

Muahede JCPOA’in bir daha canlandırılması için yapılan görüşmelerin donduğu devirde diplomatik tansiyonu önlemeye yardımcı olmuştu.

Wall Street gazetesi ise Salı günkü haberinde Karaj atölyesinin aylar evvel üretime geri döndüğünü ve İran Ferda nükleer tesisine gelişmiş IR-6 santrifüjleri için modül ürettiğini yazmıştı. Üst seviye bir diplomat IAEA’nın Karaj’da faaliyetlerin başlayıp başlamadığını bilmediğini, fakat Ferda’da kullanılan IR-6 kesimlerinin hadiseden önceye ilişkin göründüğünü söylemişti.

‘‘IAEA Lideri Tahran’ı ziyaret edecek’’

Öte yandan İranlı bir yetkili, IAEA Lideri Rafael Grossi’nin, milletlerarası nükleer muahedeyi canlandırma görüşmeleri başlamadan evvel gelecek hafta İran’ı ziyaret edeceğini söylemişti.

İran devlet televizyonu, İran Atom Gücü Örgütü Lideri Behruz Kamalvandi’nin, Grossi’nin Pazartesi günü İran’da olacağı açıklamasına yer verdi.

Grossi’nin ziyareti, gelecek hafta yapılacak Memleketler arası Atom Gücü Dairesi’nin 35 üyeli idare heyeti toplantısının hemilk öncesine rastlayacak.

Tahran’la 12 Eylül’de kimi nükleer faaliyetlerinin izlenmesinin uzatılması konusunda mutabakata varılmasının akabinde batılı güçler Eylül’de İran’ı eleştiren bir idare heyeti sonucu planını rafa kaldırmıştı.

Kamalvandi, Grossi’nin İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emirabdulahyan ve İran Atom Gücü Örgütü Lideri ile biraraya geleceğini belirtti.

Kapsamlı Ortak Hareket Planı memleketler arası yaptırımların kaldırılması karşılığında İran’ın nükleer programında kısıtlamalar yapmasını öngörüyordu. Eski ABD Lideri Donald Trump’ın 2018’de ABD’yi mutabakattan çekmesiyle Tahran kısıtlamaların birçoğunu ihlal etmeye başlamıştı. Muahedeyi bir daha canlandırmak için yapılan görüşmeler bu yıl başlamış fakat İran’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sertlik yanlısı hükümetin iktidara gelmesiyle askıya alınmıştı.
 
Üst