Karbondioksidin (CO2) birden fazla, yalnızca üç dört ülke, Çin, ABD, Hindistan, Rusya ve Avrupa Birliği tarafınca üretiliyor.
Paris’te, 2015’te tüm bu ülkeler global sıcaklıklardaki tehlikeli artışı frenlemek için emisyonlarını azaltma konusunda uzlaştı. Pekala o günden bu yana hangi adımlar atıldı?
Çin: Dünyanın en fazla karbon salımı yapan ülkesi
Karbon emisyonları hala artıyor. Büyük ölçüde kömüre bağımlılıktan kaynaklı.
Çin karbon nötr olma amacına karbon salımını azaltarak mı ulaşacağını, yoksa misal ölçüdeki CO2’yi dengelemek için diğer yollar mı bulacağını net bir biçimde açıklamadı.
Devlet Lideri Şi, geçen ay ülke haricindeki yeni kömür güçlü projelere fon sağlamayı durduracaklarını deklare etti.
Pekin 2026’dan itibaren kömür kullanmasında kısıtlamaya gideceğini taahhüt etse de, Çin’deki kömür madenlerine, artan güç talebini karşılayabilmek için üretimi artırma talimatı verildi.
Çin, yenilebilir güç alanında ilerleme kaydetti. Şu anda global seviyede güneş gücü üretiminin üçte birini elde ediyor ve dünyanın en büyük rüzgar gücü üreticisi.
Fakat Memleketler arası Güç Ajansı’na nazaran, ülkenin 2060’ta iklim maksatlarına ulaşabilmesi için kömür talebini yüzde 80’den çok azaltması gerekiyor.
ABD: Kişi başına en yüksek karbon salımı
Lider Joe Biden’ın etraf planı, yeşil güç kullanmasını genişletmeyi amaçlıyor. Fosil yakıtları terk edip, pak yakıtlara geçen güç şirketlerine toplam 150 milyar dolarlık bir ödül fonu oluşturuldu.
Fakat planlar, kömür ve petrol sanayilerine mümkün tesirlerinden dolayı birtakım Kongre üyelerinin muhalefetiyle karşı karşıya.
CO2 salımları, son 10 yılda düştü. Lakin Climate Action Tracker, ABD’nin siyasetleri ve attığı adımların “yetersiz” olduğunu ve Paris Mutabakatı’nda öngörülen 1,5 derecelik sıcaklık artışı amacına ulaşılması için “önemli ölçüde düzgünleşme gerektiğini” söylüyor.
Avrupa Birliği: Emisyonlar azalıyor
Genel manada ortak bir emisyon amacı olsa da, AB ülkelerinin farklı mali ve teknik kapasiteleri var.
Lakin AB, 2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda (Cop26) tek bir hukukî kişilik olarak müzakere ettiğinden tüm üye ülkeler birliğin maksatlarına nasıl ulaşılacağı konusunda uzlaşmak zorunda.
Climate Action Tracker, AB’nin siyaset ve attığı adımların, global sıcaklık artışını 2 derecenin altında tutmak ismine “neredeyse yeterli” olduğunu söylüyor ve emisyonların 2018’den bu yana düştüğüne dikkat çekiyor.
Hindistan: Kömüre bağımlı
Hindistan, vakit ortasında global ısınmaya daha fazlaca niye olan daha varlıklı ve endüstrileşmiş ülkelerin yükü omuzlaması gerektiğini belirtiyor.
Ayrıyeten “emisyon yoğunluğu” isimli bir amaçları var. Ekonomik büyüme ünitesi başına CO2. Bunun öbür ülkelerle kıyas için daha adil bir yol olduğunu söylüyorlar.
Hindistan, rüzgar, güneş ve hidroelektrik üzere fosil olmayan yakıtlardan güç üretiminde büyük artış kelamı verdi. 2019’da bu düzey yüzde 23’e ulaştı.
Lakin şu anda, ülkedeki elektriğin yüzde 70 kadarı termik santrallerde üretiliyor.
Climate Action Tracker, ülkenin kömürden güç üretimini 2040’tan evvel kademeli olarak terk etmesi ve fosil olmayan yakıtlardan üretilen güç maksadının artırılması gerektiğini söylüyor.
Rusya: İtici gücü petrol ve doğalgaz olan iktisat
Lakin Rusya karbon emilimi için hala geniş ormanlarına ve bataklıklarına bağımlı.
Rüzgar, güneş, hidroelektrik ve öteki fosil olmayan yakıtlar, toplam güç üretiminin küçük bir kısmını, fosil yakıtlarsa Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 20’sinden çoksını oluşturuyor.
Climate Action Tracker, ülkenin siyasetleri ve attığı adımların, global ısınmayı 1,5 derecenin altında tutmak ismine “oldukca yetersiz” olduğunu söylüyor.
Haber ve araştırma Jake Horton, Shruti Menon, Daniele Palumbo ve Kai Wang
Paris’te, 2015’te tüm bu ülkeler global sıcaklıklardaki tehlikeli artışı frenlemek için emisyonlarını azaltma konusunda uzlaştı. Pekala o günden bu yana hangi adımlar atıldı?
Çin: Dünyanın en fazla karbon salımı yapan ülkesi
- Karbon emisyonlarının 2030’da tepe yapacağını söylüyor
- 2030 prestijıyla gücün yüzde 25’ini fosil olmayan yakıtlardan elde etmeyi amaçlıyor
- 2060’ta karbon nötr olmayı vaat ediyor
Karbon emisyonları hala artıyor. Büyük ölçüde kömüre bağımlılıktan kaynaklı.
Çin karbon nötr olma amacına karbon salımını azaltarak mı ulaşacağını, yoksa misal ölçüdeki CO2’yi dengelemek için diğer yollar mı bulacağını net bir biçimde açıklamadı.
Devlet Lideri Şi, geçen ay ülke haricindeki yeni kömür güçlü projelere fon sağlamayı durduracaklarını deklare etti.
Pekin 2026’dan itibaren kömür kullanmasında kısıtlamaya gideceğini taahhüt etse de, Çin’deki kömür madenlerine, artan güç talebini karşılayabilmek için üretimi artırma talimatı verildi.
Çin, yenilebilir güç alanında ilerleme kaydetti. Şu anda global seviyede güneş gücü üretiminin üçte birini elde ediyor ve dünyanın en büyük rüzgar gücü üreticisi.
Fakat Memleketler arası Güç Ajansı’na nazaran, ülkenin 2060’ta iklim maksatlarına ulaşabilmesi için kömür talebini yüzde 80’den çok azaltması gerekiyor.
ABD: Kişi başına en yüksek karbon salımı
- CO2 salımını 2030 prestijıyla 2005’teki düzeylere kıyasla en az yüzde 50 azaltacak
- 2030’da yeni araçların yarısının elektrikli olmasını istiyor
- 2050’de karbon nötr olmayı vaat ediyor
Lider Joe Biden’ın etraf planı, yeşil güç kullanmasını genişletmeyi amaçlıyor. Fosil yakıtları terk edip, pak yakıtlara geçen güç şirketlerine toplam 150 milyar dolarlık bir ödül fonu oluşturuldu.
Fakat planlar, kömür ve petrol sanayilerine mümkün tesirlerinden dolayı birtakım Kongre üyelerinin muhalefetiyle karşı karşıya.
CO2 salımları, son 10 yılda düştü. Lakin Climate Action Tracker, ABD’nin siyasetleri ve attığı adımların “yetersiz” olduğunu ve Paris Mutabakatı’nda öngörülen 1,5 derecelik sıcaklık artışı amacına ulaşılması için “önemli ölçüde düzgünleşme gerektiğini” söylüyor.
Avrupa Birliği: Emisyonlar azalıyor
- 2030’da, 1990’daki düzeylere kıyasla yüzde 5’lik azalma kelamü veriyor
- 2030’da yenilenebilir güç düzeyini yüzde 40’a çıkarmayı hedefliyor
- 2050’de karbon nötr olmayı amaçlıyor
Genel manada ortak bir emisyon amacı olsa da, AB ülkelerinin farklı mali ve teknik kapasiteleri var.
Lakin AB, 2021 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda (Cop26) tek bir hukukî kişilik olarak müzakere ettiğinden tüm üye ülkeler birliğin maksatlarına nasıl ulaşılacağı konusunda uzlaşmak zorunda.
Climate Action Tracker, AB’nin siyaset ve attığı adımların, global sıcaklık artışını 2 derecenin altında tutmak ismine “neredeyse yeterli” olduğunu söylüyor ve emisyonların 2018’den bu yana düştüğüne dikkat çekiyor.
Hindistan: Kömüre bağımlı
- ‘Emisyon yoğunluğunda’ 2030 itibariyle yüzde 33-35’lik azalma amaçlıyor
- 2030’da elektriğin yüzde 40’ını fosil olmayan yakıtlardan elde etmeyi vaat ediyor
- Net sıfır karbon emisyonu için bir tarih belirlemedi
Hindistan, vakit ortasında global ısınmaya daha fazlaca niye olan daha varlıklı ve endüstrileşmiş ülkelerin yükü omuzlaması gerektiğini belirtiyor.
Ayrıyeten “emisyon yoğunluğu” isimli bir amaçları var. Ekonomik büyüme ünitesi başına CO2. Bunun öbür ülkelerle kıyas için daha adil bir yol olduğunu söylüyorlar.
Hindistan, rüzgar, güneş ve hidroelektrik üzere fosil olmayan yakıtlardan güç üretiminde büyük artış kelamı verdi. 2019’da bu düzey yüzde 23’e ulaştı.
Lakin şu anda, ülkedeki elektriğin yüzde 70 kadarı termik santrallerde üretiliyor.
Climate Action Tracker, ülkenin kömürden güç üretimini 2040’tan evvel kademeli olarak terk etmesi ve fosil olmayan yakıtlardan üretilen güç maksadının artırılması gerektiğini söylüyor.
Rusya: İtici gücü petrol ve doğalgaz olan iktisat
- 2030 prestijıyla emisyon düzeyini 1990’lardaki seviyelere kıyasla yüzde 30 azaltacak
- 2060’ta karbon nötr olmayı hedefliyor
Lakin Rusya karbon emilimi için hala geniş ormanlarına ve bataklıklarına bağımlı.
Rüzgar, güneş, hidroelektrik ve öteki fosil olmayan yakıtlar, toplam güç üretiminin küçük bir kısmını, fosil yakıtlarsa Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 20’sinden çoksını oluşturuyor.
Climate Action Tracker, ülkenin siyasetleri ve attığı adımların, global ısınmayı 1,5 derecenin altında tutmak ismine “oldukca yetersiz” olduğunu söylüyor.
Haber ve araştırma Jake Horton, Shruti Menon, Daniele Palumbo ve Kai Wang