BBC, internet ansiklopedisi Wikipedia’nın pek epeyce lisandaki sayfalarında iklim krizi konusunda temelsiz savlar yer aldığını ve komplo teorilerinin yaygınlaştırıldığını ortaya çıkardı.
Swahili, Kazak ve Belarus lisanlarının de ortalarında bulunduğu kimi Wikipedia sayfalarındaki girdilerde bilim insanlarının iklim değişikliğinin sebepleri konusunda hemfikir olmadıkları sav ediliyor.
halbuki global ısınmanın insan faaliyetlerinden kaynaklandığı konusunda bilim dünyasında büyük ağırlık görüş birliği ortasında.
Sitenin idaresinden sorumlu Wikimedia Vakfı’nın bir temsilcisi, bulguların “endişe verici” olduğunu, epeyce daha fazla sayıda istekli editöre gereksinim duyduklarını söylemiş oldu.
Çince Wikipedia’nın “iklim değişikliği” sayfasında, gezegenin atmosferindeki ısı yükselmesinin olası sebepleri içinde güneşteki kozmik olaylar sayılıyor.
Totaliter bir dünya hükümetinin oluşmaya başladığı üzere temelsiz ve kanıtlanmamış öteki teoriler de bu listede yer alıyor ve iklim değişikliğiyle uğraş davetleri birtakım gizemli mali çıkarlarla ilişkilendiriliyor.
Hırvatistan Wikipedia’sındaki global ısınmayla ilgili sayfaların üçte biri iklim değişikliğine dair bilimsel bulguların sorgulanmasına ayırılmış ve ortasında komplo teorileri de yer alıyor.
Yanlış bilgi
Wikimedia Vakfi’nın kıdemli program stratejisti Alex Stinson “Bu durum beni hayli kaygılandırıyor” diyor ve “İşte bu yüzden projede çalışacak daha fazlaca beşere gereksinimimiz var” diye ekliyor.
Wikipedia 300’den çok lisanda yayınlanıyor ve her bir lisanın farklı içeriği ve istekli editörleri var.
Internet kontağı olan her insanın üzerinde değişiklik yapabileceği bu sayfaların kalitesi de bu istekli editörlere bağlı olarak değişiyor.
Stinson farklı lisanlarda daha fazla gönüllünün çalışmasının komplo teorilerinin ve temelsiz ayrıntıların sayfaya sızmasını engelleyebileceğini söylüyor.
ABD’de yaşayan Japon müellif Yumiko Sato platformda yer alan yanlış bilgiler üzerine bir araştırma yapmış.
“Wikipedia, editör topluluğunun geniş ve farklı farklı çevreler ve görüşlerden şahıslar olmaları halinde başarılı olabilen bir platfom” diyor.
2001 yılında başlatılan internet ansiklopedisi Wikipedia hala dünyanın en epey ziyaret edilen sitelerinden biri.
En büyük ünitesi olan İngilizce lisanındaki sayfalar her ay 40 binden çok kullanıcı tarafınca edit ediliyor.
İngilizce Wikipedia’nın iklim krizi sayfaları üzerinde çalışan bu hususla epey ilgil bir küme i editör nizamlı olarak sayfaları dolaşıp bilim dışı ya da aldatıcı bilgi olup olmadığını denetliyor.
Ancak tıpkı titizlik İngilizce haricindeki birtakım lisan sayfaları için geçerli değil.
Şu anda Wikipedia’nın 150 den çok lisandaki sayfaları, ayda 10’dan az istekli editör tarafınca sistemli olarak denetim ediliyor.
Sato, bu lisanlarda editörlerin sayısının az olmasının yanısıra farklı çevrelerden de gelmediklerine bu niçinle kontrolün zayıfladığına dikkat çekiyor.
Dezenformasyonun geriletilmesi
Wikipedia’nın en temel prensiplerinden biri öz idare, yani istekli editörlerin kontrolü çerçevesinde her insanın katkı yapabilmesi.
ötürüsıyla lisan sayfalarının editörleri müdahale etmedikçe Wikimedia Vakfı’nın yapabileceği fazla birşey yok.
Vakıftan Alex Stinson “Vakıf hiçbir vakit editoryal siyasete direkt müdahale etmedi. Bu bizim çalışma biçimimiz değil” diyor ve ekliyor:
“Bizim dezenformasyonu geriletmemiz gerekiyor. Ancak bu da bu lisanlarda bilimsel bilgilere hakim şahısların sayfalara girip müdahale etmesiyle olabilir.”
Swahili, Kazak ve Belarus lisanlarının de ortalarında bulunduğu kimi Wikipedia sayfalarındaki girdilerde bilim insanlarının iklim değişikliğinin sebepleri konusunda hemfikir olmadıkları sav ediliyor.
halbuki global ısınmanın insan faaliyetlerinden kaynaklandığı konusunda bilim dünyasında büyük ağırlık görüş birliği ortasında.
Sitenin idaresinden sorumlu Wikimedia Vakfı’nın bir temsilcisi, bulguların “endişe verici” olduğunu, epeyce daha fazla sayıda istekli editöre gereksinim duyduklarını söylemiş oldu.
Çince Wikipedia’nın “iklim değişikliği” sayfasında, gezegenin atmosferindeki ısı yükselmesinin olası sebepleri içinde güneşteki kozmik olaylar sayılıyor.
Totaliter bir dünya hükümetinin oluşmaya başladığı üzere temelsiz ve kanıtlanmamış öteki teoriler de bu listede yer alıyor ve iklim değişikliğiyle uğraş davetleri birtakım gizemli mali çıkarlarla ilişkilendiriliyor.
Hırvatistan Wikipedia’sındaki global ısınmayla ilgili sayfaların üçte biri iklim değişikliğine dair bilimsel bulguların sorgulanmasına ayırılmış ve ortasında komplo teorileri de yer alıyor.
Yanlış bilgi
Wikimedia Vakfi’nın kıdemli program stratejisti Alex Stinson “Bu durum beni hayli kaygılandırıyor” diyor ve “İşte bu yüzden projede çalışacak daha fazlaca beşere gereksinimimiz var” diye ekliyor.
Wikipedia 300’den çok lisanda yayınlanıyor ve her bir lisanın farklı içeriği ve istekli editörleri var.
Internet kontağı olan her insanın üzerinde değişiklik yapabileceği bu sayfaların kalitesi de bu istekli editörlere bağlı olarak değişiyor.
Stinson farklı lisanlarda daha fazla gönüllünün çalışmasının komplo teorilerinin ve temelsiz ayrıntıların sayfaya sızmasını engelleyebileceğini söylüyor.
ABD’de yaşayan Japon müellif Yumiko Sato platformda yer alan yanlış bilgiler üzerine bir araştırma yapmış.
“Wikipedia, editör topluluğunun geniş ve farklı farklı çevreler ve görüşlerden şahıslar olmaları halinde başarılı olabilen bir platfom” diyor.
2001 yılında başlatılan internet ansiklopedisi Wikipedia hala dünyanın en epey ziyaret edilen sitelerinden biri.
En büyük ünitesi olan İngilizce lisanındaki sayfalar her ay 40 binden çok kullanıcı tarafınca edit ediliyor.
İngilizce Wikipedia’nın iklim krizi sayfaları üzerinde çalışan bu hususla epey ilgil bir küme i editör nizamlı olarak sayfaları dolaşıp bilim dışı ya da aldatıcı bilgi olup olmadığını denetliyor.
Ancak tıpkı titizlik İngilizce haricindeki birtakım lisan sayfaları için geçerli değil.
Şu anda Wikipedia’nın 150 den çok lisandaki sayfaları, ayda 10’dan az istekli editör tarafınca sistemli olarak denetim ediliyor.
Sato, bu lisanlarda editörlerin sayısının az olmasının yanısıra farklı çevrelerden de gelmediklerine bu niçinle kontrolün zayıfladığına dikkat çekiyor.
Dezenformasyonun geriletilmesi
Wikipedia’nın en temel prensiplerinden biri öz idare, yani istekli editörlerin kontrolü çerçevesinde her insanın katkı yapabilmesi.
ötürüsıyla lisan sayfalarının editörleri müdahale etmedikçe Wikimedia Vakfı’nın yapabileceği fazla birşey yok.
Vakıftan Alex Stinson “Vakıf hiçbir vakit editoryal siyasete direkt müdahale etmedi. Bu bizim çalışma biçimimiz değil” diyor ve ekliyor:
“Bizim dezenformasyonu geriletmemiz gerekiyor. Ancak bu da bu lisanlarda bilimsel bilgilere hakim şahısların sayfalara girip müdahale etmesiyle olabilir.”