Memleketler arası Af Örgütü ile merkezi Kanada’nın Waterloo kentinde bulunan ve bir silahsızlanma kümesi olan Project Ploughshares’in ortak hazırladıkları bir raporda, Justin Trudeau’nun başbakanlığındaki Kanada Hükümetinin, Suudi Arabistan’a silah satışını durdurmayı reddederek milletlerarası hukuku hiçe saydığı açıklandı.
İki memleketler arası kuruluşun, “Güvenilir İspat Yok: Kanada’nın Suudi Arabistan’a Silah İhracatının Kusurlu Analizi” başlıklı 49 sayfalık raporda Kanada’nın, Silah Ticareti Antlaşması’nın temel kararlarını görmezden geldiği için “temelde kusurlu” olduğuna işaret edildi.
Suudi Arabistan’ın, ABD haricinde Kanada askeri mallarının en büyük müşterisi olmaya devam ettiği vurgulanan raporda, periyodun Kanada Dışişleri Bakanı François-Philippe Champagne’in, 2020 yılında Suudi Arabistan’a yeni silah ihracatı müracaatlarını gözden geçirme konusundaki moratoryumu kaldırdığı hatırlatıldı.
“Kanada imali silahlar Yemen güçlerinin elinde görüntülendi”
Bunun, milletlerarası insan hakları hukuku, memleketler arası insancıl hukuk ve cinsiyete dayalı toplumsal şiddet ihlallerini işlemek yahut kolaylaştırmak için kullanıldığına işaret edilen raporda, şu görüşlere yer verildi:
“bu biçimdece Kanada, ‘ifade, örgütlenme ve toplanma özgürlüğü haklarının baskı altına alındığı’ bir ülke olan Suudi Arabistan’a 2020’de 1,3 milyar dolardan fazla askeri mal ihraç etti. Suudi askerleri tarafınca kullanılan Kanada imali yavaşça zırhlı araçlar, Suudi Arabistan-Yemen hududundaki çatışmalarda görüntülendi. Kanada üretimi keskin nişancı tüfekleri, Yemen hükümet askerlerinin yahut onların vekil güçlerinin elinde görüntülendi. Suudi Arabistan, İran dayanaklı Husi isyancılara karşı Yemen hükümetini destekleyen Ortadoğu ve Afrika ülkeleri koalisyonunun başkanı olarak 2015’ten beri Yemen’de bir savaşa bulaşmış durumda. Avrupa Parlamentosu da dahil olmak üzere insan hakları kümeleri ve Batılı siyasi başkanlar, Suudi Arabistan’a silah satışlarının dondurulması davetinde bulundu. BM İnsani İşler Uyum Ofisi’ne nazaran, Yemen savaşında yaklaşık çeyrek milyon insan öldü.”
Kanada, Global Silah Ticareti Antlaşması’na 2019’da katıldı
Yemen temalı bir uzmanlar panelinde, Kanada’nın “Yemen savaşını körüklemeye yardımcı” olarak isimlendirildiğine dikkat çekilen raporda, Haziran 2020’de Yemen’deki çatışmayı yürütenlere silah satan ülkeler listesine Kanada’nın da dahil edildiği açıklandı.
Milletlerarası Af Örgütü ve Project Ploughshares raporunda, Kanada’nın tüm bu gelişmelerden daha sonra da Suudi Arabistan’a silah ihracatı konusundaki görüşünü değiştirmediğinin altı çizildi.
Global Silah Ticareti Antlaşmasının, imzacı ülkelerin ihraç edecekleri askeri mallar konusunda uyacakları kararları içerdiği hatırlatılan raporda, Kanada’nın da bu antlaşmaya 2019 yılında katıldığı bildirildi.
Antlaşma kararlarına göre, “barış ve güvenliği baltalayacak yahut milletlerarası insani yahut insan hakları hukukunun önemli ihlaline niye olacak yahut bunu kolaylaştırmak için kullanılması potansiyeli” bulunan ihraçların, “önemli risk” kaydı ile üye devlet tarafınca engellenmesi gerekiyor.
Raporda Kanada’nın, “önemli risk” ögesini hafifçeletmek için eldeki kanıtlardan işine geleni kullandığı açıklandı.
Satış sonucu 2014’de verilmişti
Periyodun Kanada Başbakanı Stephen Joseph Harper vaktinde, Ontario eyaletinde şurası GDLS’nin ürettiği LAV tipi askeri araçlara talip olan Suudi Arabistan, 928 araçlık bir satın alma gerçekleştirmişti.
2014 yılında süreçleri tamamlanan satış, 2015 yılında iktidara gelen Justin Trudeau hükümeti tarafınca askıya alınmıştı.
Kanada kamuoyunda uzun mühlet tartışmalara niye olan satış, devrin Dışişleri Bakanı Stephen Dion’un teşebbüsleriyle onaylanmış ve gerçekleşmişti.
Ağır ataklar için uygun araçlar
Antlaşmaya ait resmi açıklamada Kanada, Suudi Arabistan’a 928 adet LAV-6 modeli “hafifçe silahlı araç” sattı.
Kanada basınına sonrasındasında yansıyan haberlerde ise bu araçlardan yalnızca 354’ünün standart askeri işçi taşıyıcı olduğu, 119’unun ağır atak tipi LAV-6 olarak üretildiği ve bu modellerin taretlerine yerleştirilmiş kuvvetli 105 milimetrelik topları bulunduğu aktarıldı.
LAV-6’ların 119’unun anti-tank araçlar olarak yapılandırıldığı kaydedilen haberlerde, 119 adetlik bir diğer kümenin da 30 milimetrelik makineli tüfekle donatılmış direkt ateş takviyesi verebilecek özellikte olduğu, kalan araçlar içinde ise ambulanslar, taşınabilir kumanda üniteleri, VIP taşıma ve vinçlerle donatılmış kurtarma araçlarının bulunduğu bilgisine yer verildi.
Kanada’nın Suudi Arabistan’a ihraç ettiği silahların, Yemen’de kullanıldığına ait, ortadan geçen vakit ortasında dünya ve Kanada basınında kapsamlı haberler de yer aldı.
Kanada’nın, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesi olayı niçiniyle bir süre askıya aldığı silah ihraç müsaadesi, periyodun Kanada Dışişleri Bakanı François-Philippe Champagne tarafınca 2020 yılında kaldırılmıştı.
İki memleketler arası kuruluşun, “Güvenilir İspat Yok: Kanada’nın Suudi Arabistan’a Silah İhracatının Kusurlu Analizi” başlıklı 49 sayfalık raporda Kanada’nın, Silah Ticareti Antlaşması’nın temel kararlarını görmezden geldiği için “temelde kusurlu” olduğuna işaret edildi.
Suudi Arabistan’ın, ABD haricinde Kanada askeri mallarının en büyük müşterisi olmaya devam ettiği vurgulanan raporda, periyodun Kanada Dışişleri Bakanı François-Philippe Champagne’in, 2020 yılında Suudi Arabistan’a yeni silah ihracatı müracaatlarını gözden geçirme konusundaki moratoryumu kaldırdığı hatırlatıldı.
“Kanada imali silahlar Yemen güçlerinin elinde görüntülendi”
Bunun, milletlerarası insan hakları hukuku, memleketler arası insancıl hukuk ve cinsiyete dayalı toplumsal şiddet ihlallerini işlemek yahut kolaylaştırmak için kullanıldığına işaret edilen raporda, şu görüşlere yer verildi:
“bu biçimdece Kanada, ‘ifade, örgütlenme ve toplanma özgürlüğü haklarının baskı altına alındığı’ bir ülke olan Suudi Arabistan’a 2020’de 1,3 milyar dolardan fazla askeri mal ihraç etti. Suudi askerleri tarafınca kullanılan Kanada imali yavaşça zırhlı araçlar, Suudi Arabistan-Yemen hududundaki çatışmalarda görüntülendi. Kanada üretimi keskin nişancı tüfekleri, Yemen hükümet askerlerinin yahut onların vekil güçlerinin elinde görüntülendi. Suudi Arabistan, İran dayanaklı Husi isyancılara karşı Yemen hükümetini destekleyen Ortadoğu ve Afrika ülkeleri koalisyonunun başkanı olarak 2015’ten beri Yemen’de bir savaşa bulaşmış durumda. Avrupa Parlamentosu da dahil olmak üzere insan hakları kümeleri ve Batılı siyasi başkanlar, Suudi Arabistan’a silah satışlarının dondurulması davetinde bulundu. BM İnsani İşler Uyum Ofisi’ne nazaran, Yemen savaşında yaklaşık çeyrek milyon insan öldü.”
Kanada, Global Silah Ticareti Antlaşması’na 2019’da katıldı
Yemen temalı bir uzmanlar panelinde, Kanada’nın “Yemen savaşını körüklemeye yardımcı” olarak isimlendirildiğine dikkat çekilen raporda, Haziran 2020’de Yemen’deki çatışmayı yürütenlere silah satan ülkeler listesine Kanada’nın da dahil edildiği açıklandı.
Milletlerarası Af Örgütü ve Project Ploughshares raporunda, Kanada’nın tüm bu gelişmelerden daha sonra da Suudi Arabistan’a silah ihracatı konusundaki görüşünü değiştirmediğinin altı çizildi.
Global Silah Ticareti Antlaşmasının, imzacı ülkelerin ihraç edecekleri askeri mallar konusunda uyacakları kararları içerdiği hatırlatılan raporda, Kanada’nın da bu antlaşmaya 2019 yılında katıldığı bildirildi.
Antlaşma kararlarına göre, “barış ve güvenliği baltalayacak yahut milletlerarası insani yahut insan hakları hukukunun önemli ihlaline niye olacak yahut bunu kolaylaştırmak için kullanılması potansiyeli” bulunan ihraçların, “önemli risk” kaydı ile üye devlet tarafınca engellenmesi gerekiyor.
Raporda Kanada’nın, “önemli risk” ögesini hafifçeletmek için eldeki kanıtlardan işine geleni kullandığı açıklandı.
Satış sonucu 2014’de verilmişti
Periyodun Kanada Başbakanı Stephen Joseph Harper vaktinde, Ontario eyaletinde şurası GDLS’nin ürettiği LAV tipi askeri araçlara talip olan Suudi Arabistan, 928 araçlık bir satın alma gerçekleştirmişti.
2014 yılında süreçleri tamamlanan satış, 2015 yılında iktidara gelen Justin Trudeau hükümeti tarafınca askıya alınmıştı.
Kanada kamuoyunda uzun mühlet tartışmalara niye olan satış, devrin Dışişleri Bakanı Stephen Dion’un teşebbüsleriyle onaylanmış ve gerçekleşmişti.
Ağır ataklar için uygun araçlar
Antlaşmaya ait resmi açıklamada Kanada, Suudi Arabistan’a 928 adet LAV-6 modeli “hafifçe silahlı araç” sattı.
Kanada basınına sonrasındasında yansıyan haberlerde ise bu araçlardan yalnızca 354’ünün standart askeri işçi taşıyıcı olduğu, 119’unun ağır atak tipi LAV-6 olarak üretildiği ve bu modellerin taretlerine yerleştirilmiş kuvvetli 105 milimetrelik topları bulunduğu aktarıldı.
LAV-6’ların 119’unun anti-tank araçlar olarak yapılandırıldığı kaydedilen haberlerde, 119 adetlik bir diğer kümenin da 30 milimetrelik makineli tüfekle donatılmış direkt ateş takviyesi verebilecek özellikte olduğu, kalan araçlar içinde ise ambulanslar, taşınabilir kumanda üniteleri, VIP taşıma ve vinçlerle donatılmış kurtarma araçlarının bulunduğu bilgisine yer verildi.
Kanada’nın Suudi Arabistan’a ihraç ettiği silahların, Yemen’de kullanıldığına ait, ortadan geçen vakit ortasında dünya ve Kanada basınında kapsamlı haberler de yer aldı.
Kanada’nın, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesi olayı niçiniyle bir süre askıya aldığı silah ihraç müsaadesi, periyodun Kanada Dışişleri Bakanı François-Philippe Champagne tarafınca 2020 yılında kaldırılmıştı.