Getty Images
Kazakistan’da son günlerde yaşanan olaylar, Türkiye’nin Orta Asya’daki Türki cumhuriyetlerle daha yakın bağlar kurma isteğinin hudutlarını gösterdi.
Ankara, birfazlaca defa Kazakistan’ın da üyesi olduğu Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üzerinden bu ülkedeki istikrarı desteklediğini biroldukca kere söylemiş oldu.
Türk analistler de Ankara’nın istikrar arayışında daha büyük bir rol oynaması ve TDT üzerinden uyumu güçlendirmesi gerektiğini söylemiş olduler.
Lakin biroldukça gözlemci, bunun yerine Rusya öncülüğündeki Kollektif Güvenlik Mutabakatı Örgütü’nün (CSTO) Kazak başkanı Kasım Cömert Tokayev’e dayanak çıkmasıyla, Moskova’nın nüfuzunu artırdığını söylüyor.
Bu cins gelişmeler, Rusya ve Çin üzere oyuncular Kazakistan’da daha büyük bir ekonomik ve güvenlik tartısına sahipken, Türki cumhuriyetler içindeki işbirliği davetleri önündeki pratik mahzurları gözler önüne seriyor.
Dilekler
Türk yetkililer ve medya kuruluşları, Türkiye Orta Asya’da daha fazla nüfuz ararken geçtiğimiz aylarda TDT üzerinden daha yakın uyumu alkışlamıştı.
Teşkilatın üyeleri, Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ile gözlemci ülkeler Macaristan ve Türkmenistan, Kasım 2021’de İstanbul’daki dorukta buluştu.
Teşkilatın devir lideri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tepede daha yakın ekonomik münasebetler istedi.
Tepe Türk medyasında şevkle karşılanmış, hükümete yakın Sabah gazetesi “Türk dünyası artık daha kuvvetli” başlığını atmıştı.
Türkiye gazetesi, “Tüm cephelerde güçlerini birleştiren Türk devletleri, global meselelere yükünü koyacak” dedi ve görüşmedeki “Türk vizyonunu” “dünyaya bir mesaj” diye tanımladı.
2020’de Azerbaycan ve Dağlık Karabğ içindeki çatışmaların akabinde Nahçivan koridorunun açılması, Ankara’nın Orta Asya’daki Türki cumhuriyetlerle kara ilişkisi kurma şevkini artırdı.
Bu cins inisiyatifler bilhassa Sovyetler Birliği’nin çöküşünün akabinde ortaya çıkan, Türkiye’nin Orta Asya’daki yeni bağımsız olmuş ülkelerle daha paydaşlıklar kurması isteklerine dayanıyor.
Kadir Has Üniversitesi’nın yıllık dış siyaset kamuoyu anketlerine katılanlar, devamlı olarak Türkiye ve öbür “Türk cumhuriyetleriyle” daha yakın bağlar daveti yapıyor. çoğunlukla da iştirakçiler “Müslüman ülkeler”, NATO ve AB’yle olduğundan daha epeyce bunu talep ediyor.
Kazakistan’daki olaylar
Kazakistan’da protestolar başladığında, Türkiye’nin yansısı Türk Devletleri Teşkilatı üzerinden potansiyel rolünü vurgulamak oldu.
Küme 6 Ocak’ta Kazakistan’da “hükümet ve halka” takviyeye hazır olduğu iletisi verildi. 11 Ocak’ta da bir olağanüstü dışişleri bakanları toplantısı yaptılar.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dorukta “Büyük Türk dünyası olarak tüm araçlarımızla Kazakistan’ın yanında duruyoruz ve elimizdeki tüm araçları kullanmaya hazırız” dedi.
Lakin Kazakistan’daki olaylar, Türkiye’nin Türk Devletleri Teşkilatı üzerinden duruma nüfuz edecek pek fazla resmi enstrümana sahip olmadğını gösterdi.
Türk köşe müellifleri, genel olarak Ankara’nın değil, Rusya’nın nüfuzunu arttığı görüşündeler.
Hükümete yakın Yeni Şafak’ın köşe muharriri Yusuf Kaplan çabucak sonrasında çekilen CTSO güçlerinin müdahalesinin Rusya’nın Kazakistan’ın güçlerinin “işgalinin” yolunu açtığını söylemiş oldu. Kaplan, Moskova’nın ülkedeki “şeytani oyununun” “Türkiye’nin Türk dünyasını gerisinde toplama inisiyatifine darbe vurduğunu” söylemiş oldu.
Muhafazakâr Karar gazetesinden köşe muharriri Mustafa Karaalioğlu, Kazak hükümektinin Rusya’ya “bağımlılığının, Türki dünyanın siyasi, ekonomik, askeri güç ve stratejik kıymet açısından zayıflığını gösterdiğini” belirtti.
Karaalioğlu “En başta da daha Rusya’nın bölgedeki doğal yükü karşısında çaresiz olan TDT’nin aslına bakarsan sorun çözme perspektifi olmadığı için askeri düzeneği da bulunmuyor” dedi.
Tecrübeli gazeteci Sedat Ergin de emsal bir biçimde Kazakistan’ın görünür gelecekte Rusya’nın nüfuz alanında kalacağının net biçimde görüldüğünü belirtti.
Ergin, Hürriyet’teki köşe yazısında Sovyetler Birliği’nin dağılmasından daha sonraki birinci senelerda Türkiye’de heyecanlı bir biçimde ortaya atılan “Adriyatik’ten Çin Seddi’ne Türk Dünyası” tezleri hatırlandığında, Kazakistan’da şahit olduğumuz son gelişmeler bu açıdan da başka bir mana taşımaktadır” dedi.
Getty Images
Türkiye ve Türki cumhuriyetler içinde daha yakın ilgilerden yana olanlar, Kazakistan’daki son gelişmelerden ders alınması gerektiğini söylüyor.
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki “Mavi Vatan” donanma doktrininin en önemli destekçilerinden Emekli Amiral Cihat Yaycı, müdahalenin akabinde Rusya’nın Kazakistan’daki nüfuzunun daha da arttığını belirti.
Yaycı, buna reaksiyon olarak Türki cumruriyetlerin askeri ve sosyo-ekonomik uyumu geliştirmeleri gerektiğini belirtti ve “Türk Dünyasına” hem Rusya birebir vakitte ABD’ye karşı direnmek için birleşik askeri güç oluşturma daveti yaptı.
Yaycı, Yeni Şafak’taki yazısında “Hadiseleri Türk Dünyası’nda son devirdeki bütünleşme adımlarını sakatlamak isteyen güçler istismar edebilir…. Avrasyacılık ve Atlantikçilikten birini seçmek zorundaymışız üzere hissetmemek lazımdır. Biz Türkiyeci olmalı, pergelimizin merkezini de Ankara’ya koymalıyız” dedi.
Lakin kimileri da bu telaffuzun hakikaten kopuk olduğu görüşünde.
Karar müellifi Taha Akyol, Kazakistan’daki olayların “Türk dünyası” üzere romantizmi yüksek ama realitesi problemli kavramlar hakkında da düşünmeye sevk etmesi gerektiğini söylemiş oldu.
Türk yetkililer, 2021’de Orta Asya’ya birfazlaca seyahat yaptı. Lakin Türk siyasetinin dilekleri ve araçları içindeki farkla ilgili tartışma sürecek üzere görünüyor.
Kazakistan’da son günlerde yaşanan olaylar, Türkiye’nin Orta Asya’daki Türki cumhuriyetlerle daha yakın bağlar kurma isteğinin hudutlarını gösterdi.
Ankara, birfazlaca defa Kazakistan’ın da üyesi olduğu Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üzerinden bu ülkedeki istikrarı desteklediğini biroldukca kere söylemiş oldu.
Türk analistler de Ankara’nın istikrar arayışında daha büyük bir rol oynaması ve TDT üzerinden uyumu güçlendirmesi gerektiğini söylemiş olduler.
Lakin biroldukça gözlemci, bunun yerine Rusya öncülüğündeki Kollektif Güvenlik Mutabakatı Örgütü’nün (CSTO) Kazak başkanı Kasım Cömert Tokayev’e dayanak çıkmasıyla, Moskova’nın nüfuzunu artırdığını söylüyor.
Bu cins gelişmeler, Rusya ve Çin üzere oyuncular Kazakistan’da daha büyük bir ekonomik ve güvenlik tartısına sahipken, Türki cumhuriyetler içindeki işbirliği davetleri önündeki pratik mahzurları gözler önüne seriyor.
Dilekler
Türk yetkililer ve medya kuruluşları, Türkiye Orta Asya’da daha fazla nüfuz ararken geçtiğimiz aylarda TDT üzerinden daha yakın uyumu alkışlamıştı.
Teşkilatın üyeleri, Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ile gözlemci ülkeler Macaristan ve Türkmenistan, Kasım 2021’de İstanbul’daki dorukta buluştu.
Teşkilatın devir lideri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tepede daha yakın ekonomik münasebetler istedi.
Tepe Türk medyasında şevkle karşılanmış, hükümete yakın Sabah gazetesi “Türk dünyası artık daha kuvvetli” başlığını atmıştı.
Türkiye gazetesi, “Tüm cephelerde güçlerini birleştiren Türk devletleri, global meselelere yükünü koyacak” dedi ve görüşmedeki “Türk vizyonunu” “dünyaya bir mesaj” diye tanımladı.
2020’de Azerbaycan ve Dağlık Karabğ içindeki çatışmaların akabinde Nahçivan koridorunun açılması, Ankara’nın Orta Asya’daki Türki cumhuriyetlerle kara ilişkisi kurma şevkini artırdı.
Bu cins inisiyatifler bilhassa Sovyetler Birliği’nin çöküşünün akabinde ortaya çıkan, Türkiye’nin Orta Asya’daki yeni bağımsız olmuş ülkelerle daha paydaşlıklar kurması isteklerine dayanıyor.
Kadir Has Üniversitesi’nın yıllık dış siyaset kamuoyu anketlerine katılanlar, devamlı olarak Türkiye ve öbür “Türk cumhuriyetleriyle” daha yakın bağlar daveti yapıyor. çoğunlukla da iştirakçiler “Müslüman ülkeler”, NATO ve AB’yle olduğundan daha epeyce bunu talep ediyor.
Kazakistan’daki olaylar
Kazakistan’da protestolar başladığında, Türkiye’nin yansısı Türk Devletleri Teşkilatı üzerinden potansiyel rolünü vurgulamak oldu.
Küme 6 Ocak’ta Kazakistan’da “hükümet ve halka” takviyeye hazır olduğu iletisi verildi. 11 Ocak’ta da bir olağanüstü dışişleri bakanları toplantısı yaptılar.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dorukta “Büyük Türk dünyası olarak tüm araçlarımızla Kazakistan’ın yanında duruyoruz ve elimizdeki tüm araçları kullanmaya hazırız” dedi.
Lakin Kazakistan’daki olaylar, Türkiye’nin Türk Devletleri Teşkilatı üzerinden duruma nüfuz edecek pek fazla resmi enstrümana sahip olmadğını gösterdi.
Türk köşe müellifleri, genel olarak Ankara’nın değil, Rusya’nın nüfuzunu arttığı görüşündeler.
Hükümete yakın Yeni Şafak’ın köşe muharriri Yusuf Kaplan çabucak sonrasında çekilen CTSO güçlerinin müdahalesinin Rusya’nın Kazakistan’ın güçlerinin “işgalinin” yolunu açtığını söylemiş oldu. Kaplan, Moskova’nın ülkedeki “şeytani oyununun” “Türkiye’nin Türk dünyasını gerisinde toplama inisiyatifine darbe vurduğunu” söylemiş oldu.
Muhafazakâr Karar gazetesinden köşe muharriri Mustafa Karaalioğlu, Kazak hükümektinin Rusya’ya “bağımlılığının, Türki dünyanın siyasi, ekonomik, askeri güç ve stratejik kıymet açısından zayıflığını gösterdiğini” belirtti.
Karaalioğlu “En başta da daha Rusya’nın bölgedeki doğal yükü karşısında çaresiz olan TDT’nin aslına bakarsan sorun çözme perspektifi olmadığı için askeri düzeneği da bulunmuyor” dedi.
Tecrübeli gazeteci Sedat Ergin de emsal bir biçimde Kazakistan’ın görünür gelecekte Rusya’nın nüfuz alanında kalacağının net biçimde görüldüğünü belirtti.
Ergin, Hürriyet’teki köşe yazısında Sovyetler Birliği’nin dağılmasından daha sonraki birinci senelerda Türkiye’de heyecanlı bir biçimde ortaya atılan “Adriyatik’ten Çin Seddi’ne Türk Dünyası” tezleri hatırlandığında, Kazakistan’da şahit olduğumuz son gelişmeler bu açıdan da başka bir mana taşımaktadır” dedi.
Getty Images
Türkiye ve Türki cumhuriyetler içinde daha yakın ilgilerden yana olanlar, Kazakistan’daki son gelişmelerden ders alınması gerektiğini söylüyor.
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki “Mavi Vatan” donanma doktrininin en önemli destekçilerinden Emekli Amiral Cihat Yaycı, müdahalenin akabinde Rusya’nın Kazakistan’daki nüfuzunun daha da arttığını belirti.
Yaycı, buna reaksiyon olarak Türki cumruriyetlerin askeri ve sosyo-ekonomik uyumu geliştirmeleri gerektiğini belirtti ve “Türk Dünyasına” hem Rusya birebir vakitte ABD’ye karşı direnmek için birleşik askeri güç oluşturma daveti yaptı.
Yaycı, Yeni Şafak’taki yazısında “Hadiseleri Türk Dünyası’nda son devirdeki bütünleşme adımlarını sakatlamak isteyen güçler istismar edebilir…. Avrasyacılık ve Atlantikçilikten birini seçmek zorundaymışız üzere hissetmemek lazımdır. Biz Türkiyeci olmalı, pergelimizin merkezini de Ankara’ya koymalıyız” dedi.
Lakin kimileri da bu telaffuzun hakikaten kopuk olduğu görüşünde.
Karar müellifi Taha Akyol, Kazakistan’daki olayların “Türk dünyası” üzere romantizmi yüksek ama realitesi problemli kavramlar hakkında da düşünmeye sevk etmesi gerektiğini söylemiş oldu.
Türk yetkililer, 2021’de Orta Asya’ya birfazlaca seyahat yaptı. Lakin Türk siyasetinin dilekleri ve araçları içindeki farkla ilgili tartışma sürecek üzere görünüyor.