T24 Dış Haberler
Taliban’ın Kabil’i ele geçirmesiyle ülkeyi terk edenlerden Afganistan Merkez Bankası Lideri Ajmal Ahmady, vilayet merkezlerinin bir bir ele geçirilmesinden Kabil’in düşüşüne, hükûmet yetkililerinin süratlice ülkeyi terk etmesinden Kabil Havalimanı’ndaki kaosa, yaşadıklarını anlattı.
Twitter üzerinden 18 tweetlik bir açıklama yapan Afganistan Merkez Bankası Lideri Ahmady, Kabil’in düştüğü pazar gecesi, havalimanındaki kaos içinde bir askeri uçağa binebildiğini anlattı. Ahmady, Kabil’in düşüşüne ait “bu biçimde bitmek zorunda değildi. Afgan liderliğinin plansızlığından tiksindim. Onları, diğerlerini bilgilendirmeden giderken gördüm. Saray’a rastgele bir tahliye planı olup olmadığını sorduğumda, yedi yıllık nazaranvin akabinde sessizlikle karşılaştım” tabirlerini kullandı.
Ahmady, 18 tweetle yaşananları şu biçimde anlattı:
1- Afganistan’da hükûmetin düşüşü epey süratli ve eksiksizdi, baş karıştırıcı ve anlaşılması zordu. İşte olaylar Merkez Bankası Lideri olarak, benim gözümden şu biçimde gerçekleşti:
2- Kırsal bölgelerin çoğunluğu geçen aylarda Taliban’ın denetimine geçmiş olsa da birinci vilayet merkezi yalnızca bir hafta iki gün evvel düştü.
6 Ağustos Cuma günü, Ziranj düştü. daha sonrasındaki altı günde çoğunlu kuzeyde olmak üzere, birkaç vilayet daha Taliban’ın eline geçti.
3- Taliban’a karşı çaba etmeme buyruğunun üstten geldiğine dair söylentiler vardı. Bu söylentiler Atta Noor ve Ismael Khan tarafınca yinelandı. İnanması güç fakat Afganistan Ulusal Güvenlik Güçleri’nin (ANSF) üslerini niye bu kadar süratli terk ettiğine ait kuşku kaldı. Açıklanmamış bir şeyler var.
4- Döviz kuru oynaklığı ve öteki göstergeler berbatlaştı fakat Merkez Bankası, son hafta ortasında makroekonomik ortamı sabit tutmayı başardı.
5- Olağan toplantılarıma katıldım, Gazne sabah düştü. İşten çıktım ve meskene vardığımda Herat, Kandahar ve Badgis de düştü. Helmand da ağır hücum altındaydı.
6 – Cuma günü, berbatlaşan duruma bağlı olarak dolar sevkiyatı yapılmayacağını bildiren bir telefon aldım. Beşerler, cuma günü kaçtığıma ait söylentiler yaydı. Cumartesi günü, Merkez Bankası piyasaya daha az döviz temin etmek durumunda kaldı, bu durum da paniği artırdı.
7 – Döviz sabit 81’den neredeyse 100’e fırladı daha sonra bir daha 86’ya indi. Cumartesi günü, bankaların ve döviz ofislerinin insanları sakinleştirmesi gerektiğine ait toplantılar yaptım. Bunun Kabil düşmeden bir gün evvel yaşandığına inanamıyorum.
8- Cumartesi gecesi ailem beni arayarak hükûmetin birçoklarının oldukcatan kaçtığını söylemiş oldu. Şaşkındım. Bir güvenlik incelemesi, Taliban’ın Kabil’e 36 saat ortasında ulaşacağını ve Kabil’in 56 saat ortasında düşeceğini öngörüyordu. Endişelendim ve tedbir olarak pazartesi günü için bilet aldım.
9- Pazar günü işe başladım. Sabah boyunca gelen haberler giderek telaş verici hale geliyordu. Bankadan ayrıldım ve yardımcılarımı nazaranv başında bıraktım. Çalışanımı orada bıraktığım için hayli makus hissettim. Havalimanına vardığımda Mohaqeq, Rahmani, Massoud üzere birçoklarının oldukcatan orada olduğunu gördüm!
10- Bakanlar ve öbürleri Fly Dubai ve Emirates’ten uçuşlarını bekliyordu. İkisi de iptal oldu. Kendime pazar akşamı 19.00 için Kam Air’den bir bilet aldım. daha sonra olan oldu: Cumhurbaşkanı gitmişti.
11- Benim uçuşumun da iptal olacağını ve kaos çıkacağını biliyordum. Beklendiği üzere işçi ve askerler vazife yerlerinden ayrıldı. Herkes Kam Air uçuşunun kapısına koşmaya başladı. 100 koltuklu uçakta 300’den çok yolcu vardı. Uçağın yakıtı da pilotu da yoktu. Kalkabilmeyi umuyorduk.
12- Uçaktan çıkmaya karar verdim ve öteki bir askeri uçak gördüm. Etrafı, uçağa binmeye çalışan beşerlerle doluydu. Güvenlik güçleri insanları geri tutmaya çalıştı ve büyükelçilik çalışanlarını bindirdi. Bir çabuk vardı. Ateş edildi. Bir biçimde yakın iş arkadaşlarımdan biri beni uçağa bindirdi.
13- bu biçimde bitmek zorunda değildi. Afgan liderliğinin plansızlığından tiksindim. Onları, diğerlerini bilgilendirmeden giderken gördüm. Saray’a rastgele bir tahliye planı olup olmadığını sorduğumda, yedi yıllık vazifenin akabinde sessizlikle karşılaştım.
14- Son günlerde sadece Taliban’a bağlı risklerden değil, buyruk komuta zincirinin olmadığı durumdaki geçiş devrinden korktum. Cumhurbaşkanı’nın gittiği duyurulduğu andan itibaren kaosun başlayacağını biliyordum. Bir geçiş planı olmadan buna sebep olduğu için onu affedemem.
15- Bugüne kadar onları eleştirmedim, değerli isimler Fazly ve Mohib nazaranvleri için epeyce deneyimsizdi ve Cumhurbaşkanı’nın başarısızlığıydı.
16- Bugün, Kabil Havalimanı’nda durum epeyce daha berbata gitmiş görünüyor.
17- Yardım taleplerine dayanak olmaya çalışacağım lakin benim havalimanındaki şahsi deneyimimi göz önünde bulundurunca, bu dayanağın sonlu olacağı anlaşılıyor.
18- Endişelenmem için bir niye var mıydı? İşte bana gönderilen bir bildiri: “Taliban geldi ve seni arıyor. Merkez Bankası Lideri Ajmal Ahmady’i soruyorlar” şahsi görüşleri ne olursa olsun benim şahsi düşmanlarım da vardı. Ya da sırf beni karşılamak istemişlerdi.
Taliban’ın Kabil’i ele geçirmesiyle ülkeyi terk edenlerden Afganistan Merkez Bankası Lideri Ajmal Ahmady, vilayet merkezlerinin bir bir ele geçirilmesinden Kabil’in düşüşüne, hükûmet yetkililerinin süratlice ülkeyi terk etmesinden Kabil Havalimanı’ndaki kaosa, yaşadıklarını anlattı.
Twitter üzerinden 18 tweetlik bir açıklama yapan Afganistan Merkez Bankası Lideri Ahmady, Kabil’in düştüğü pazar gecesi, havalimanındaki kaos içinde bir askeri uçağa binebildiğini anlattı. Ahmady, Kabil’in düşüşüne ait “bu biçimde bitmek zorunda değildi. Afgan liderliğinin plansızlığından tiksindim. Onları, diğerlerini bilgilendirmeden giderken gördüm. Saray’a rastgele bir tahliye planı olup olmadığını sorduğumda, yedi yıllık nazaranvin akabinde sessizlikle karşılaştım” tabirlerini kullandı.
Ahmady, 18 tweetle yaşananları şu biçimde anlattı:
1- Afganistan’da hükûmetin düşüşü epey süratli ve eksiksizdi, baş karıştırıcı ve anlaşılması zordu. İşte olaylar Merkez Bankası Lideri olarak, benim gözümden şu biçimde gerçekleşti:
2- Kırsal bölgelerin çoğunluğu geçen aylarda Taliban’ın denetimine geçmiş olsa da birinci vilayet merkezi yalnızca bir hafta iki gün evvel düştü.
6 Ağustos Cuma günü, Ziranj düştü. daha sonrasındaki altı günde çoğunlu kuzeyde olmak üzere, birkaç vilayet daha Taliban’ın eline geçti.
3- Taliban’a karşı çaba etmeme buyruğunun üstten geldiğine dair söylentiler vardı. Bu söylentiler Atta Noor ve Ismael Khan tarafınca yinelandı. İnanması güç fakat Afganistan Ulusal Güvenlik Güçleri’nin (ANSF) üslerini niye bu kadar süratli terk ettiğine ait kuşku kaldı. Açıklanmamış bir şeyler var.
4- Döviz kuru oynaklığı ve öteki göstergeler berbatlaştı fakat Merkez Bankası, son hafta ortasında makroekonomik ortamı sabit tutmayı başardı.
5- Olağan toplantılarıma katıldım, Gazne sabah düştü. İşten çıktım ve meskene vardığımda Herat, Kandahar ve Badgis de düştü. Helmand da ağır hücum altındaydı.
6 – Cuma günü, berbatlaşan duruma bağlı olarak dolar sevkiyatı yapılmayacağını bildiren bir telefon aldım. Beşerler, cuma günü kaçtığıma ait söylentiler yaydı. Cumartesi günü, Merkez Bankası piyasaya daha az döviz temin etmek durumunda kaldı, bu durum da paniği artırdı.
7 – Döviz sabit 81’den neredeyse 100’e fırladı daha sonra bir daha 86’ya indi. Cumartesi günü, bankaların ve döviz ofislerinin insanları sakinleştirmesi gerektiğine ait toplantılar yaptım. Bunun Kabil düşmeden bir gün evvel yaşandığına inanamıyorum.
8- Cumartesi gecesi ailem beni arayarak hükûmetin birçoklarının oldukcatan kaçtığını söylemiş oldu. Şaşkındım. Bir güvenlik incelemesi, Taliban’ın Kabil’e 36 saat ortasında ulaşacağını ve Kabil’in 56 saat ortasında düşeceğini öngörüyordu. Endişelendim ve tedbir olarak pazartesi günü için bilet aldım.
9- Pazar günü işe başladım. Sabah boyunca gelen haberler giderek telaş verici hale geliyordu. Bankadan ayrıldım ve yardımcılarımı nazaranv başında bıraktım. Çalışanımı orada bıraktığım için hayli makus hissettim. Havalimanına vardığımda Mohaqeq, Rahmani, Massoud üzere birçoklarının oldukcatan orada olduğunu gördüm!
10- Bakanlar ve öbürleri Fly Dubai ve Emirates’ten uçuşlarını bekliyordu. İkisi de iptal oldu. Kendime pazar akşamı 19.00 için Kam Air’den bir bilet aldım. daha sonra olan oldu: Cumhurbaşkanı gitmişti.
11- Benim uçuşumun da iptal olacağını ve kaos çıkacağını biliyordum. Beklendiği üzere işçi ve askerler vazife yerlerinden ayrıldı. Herkes Kam Air uçuşunun kapısına koşmaya başladı. 100 koltuklu uçakta 300’den çok yolcu vardı. Uçağın yakıtı da pilotu da yoktu. Kalkabilmeyi umuyorduk.
12- Uçaktan çıkmaya karar verdim ve öteki bir askeri uçak gördüm. Etrafı, uçağa binmeye çalışan beşerlerle doluydu. Güvenlik güçleri insanları geri tutmaya çalıştı ve büyükelçilik çalışanlarını bindirdi. Bir çabuk vardı. Ateş edildi. Bir biçimde yakın iş arkadaşlarımdan biri beni uçağa bindirdi.
13- bu biçimde bitmek zorunda değildi. Afgan liderliğinin plansızlığından tiksindim. Onları, diğerlerini bilgilendirmeden giderken gördüm. Saray’a rastgele bir tahliye planı olup olmadığını sorduğumda, yedi yıllık vazifenin akabinde sessizlikle karşılaştım.
14- Son günlerde sadece Taliban’a bağlı risklerden değil, buyruk komuta zincirinin olmadığı durumdaki geçiş devrinden korktum. Cumhurbaşkanı’nın gittiği duyurulduğu andan itibaren kaosun başlayacağını biliyordum. Bir geçiş planı olmadan buna sebep olduğu için onu affedemem.
15- Bugüne kadar onları eleştirmedim, değerli isimler Fazly ve Mohib nazaranvleri için epeyce deneyimsizdi ve Cumhurbaşkanı’nın başarısızlığıydı.
16- Bugün, Kabil Havalimanı’nda durum epeyce daha berbata gitmiş görünüyor.
17- Yardım taleplerine dayanak olmaya çalışacağım lakin benim havalimanındaki şahsi deneyimimi göz önünde bulundurunca, bu dayanağın sonlu olacağı anlaşılıyor.
18- Endişelenmem için bir niye var mıydı? İşte bana gönderilen bir bildiri: “Taliban geldi ve seni arıyor. Merkez Bankası Lideri Ajmal Ahmady’i soruyorlar” şahsi görüşleri ne olursa olsun benim şahsi düşmanlarım da vardı. Ya da sırf beni karşılamak istemişlerdi.