Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, Anayasa Mahkemesinin “ulusal maddelerin AB maddelerinden üstün olduğu” sonucuna AB’den gelen tenkitlere karşılık, “Tehdit lisanını reddediyoruz. AB siyasetçilerinin Polonya’ya şantaj yapmasına müsaade vermeyeceğim.” dedi.
Polonya Başbakanı Morawiecki, Avrupa Komitesi Lideri Ursula von der Leyen’in Polonya’da hukukun üstünlüğü konusunda bir müddetdir kaygılı olduklarını, Anayasa Mahkemesinin son sonucunın bunu dana da kötüleştirdiğini belirttiği açıklamasına reaksiyon gösterdi.
Polonya’nın AB’ye katılırken “eli boş gelmediğini” lisana getiren Morawiecki, AB’nin doğu sonlarını Litvanya ve Letonya ile birlikte Polonya’nın koruduğunu, ülkesinin AB’ye ekonomik kazanımlar getirdiğini, Polonya halkının çoğunluğunun AB üyeliğine dayanak verdiğini belirtti.
“Polexit üzere palavraların yayılmaması gerekir”
Polonya’ya yönelik hukukun üstünlüğü tenkitlerine cevap veren Morawiecki, AB’nin tarihteki en başarılı memleketler arası beraberlik olduğunu lakin “bir devlet” olmadığını, AB ortasındaki devletlerin egemenlik haklarının bulunduğunu vurguladı.
Morawiecki, AB maddelerinin “bazı alanlarda” ulusal maddelerden üstün olduğunu belirterek, “Polonya Anayasa Mahkemesinin son sonucunın bir yanlış anlaşılma objesi haline geldiğini görüyorum.” dedi.
Morawiecki, “Polonya’nın en üst yasası anayasadır. Anayasamız, her türlü kanunun üstünde gelir ve prensip Polonya hükümeti tarafınca korunmaktadır. Polonya Anayasa Mahkemesi hiç bir vakit AB mutabakatlarının kurallarının Polonya kanunlarıyla uzlaşmaz olduğuna yönelik bir karar vermemiştir. Tam aksine Polonya AB mutabakatlarına uymaktadır.” dedi.
Benzeri kararların Almanya, Fransa, Danimarka, İtalya, İspanya üzere öteki AB ülkelerinde de verildiğini savunan Morawiecki, “Polonya’nın AB’den ayrılması, Polexit üzere palavraların yayılmaması gerekir.” diye konuştu. Morawiecki, şunları söylemiş oldu:
“Üye ülkelerden talimat almaya yahut bir şeylerin dikte edilmesini asla kabul etmeyiz. Ortamızda benzerlikler ve farklılıklar var. İş birliği yapacaksak bu tıp farklılıkların olduğunu kabul etmemiz gerekir. Yalnızca yasal sistemlerimiz farklı diye AB çökecek değildir. Onlarca yıldır bu türlü devam ediyoruz. Tahminen gelecekte hukuk sistemlerimizi uyumlu hale getiririz ancak bunun olması için hükümran devletlerin hâkim kararları gereklidir.”
Varşova-Brüksel tansiyonu
Varşova ile Brüksel içinde bir müddetdir devam eden hukukun üstünlüğü tartışmalarının akabinde Polonya Anayasa Mahkemesinin 7 Ekim’deki sonucuyla yeni bir gerginlik ortaya çıkmıştı. Mahkeme, ülkenin ulusal maddelerinin kimi AB maddelerinden evvel geldiğine yönelik karar deklare etti.
Mahkemenin sonucunda, “Avrupa Adalet Divanı’nın Polonya adalet sistemine müdahale uğraşları hukukun üstünlüğü unsurunu, Polonya anayasasının üstünlüğü prensibini ve ayrıyeten Avrupa entegrasyonu sürecinde egemenliğin korunması prensibini ihlal etmektedir.” tabiri yer aldı.
Polonya’nın hukukun üstünlüğü, basın özgürlüğü, yargı bağımsızlığı üzere konulardaki uygulamaları son senelerda AB ortasında eleştiriliyor.
AB Kurulunun “Hukukun Üstünlüğü 2021” raporunda, Polonya’da yargı bağımsızlığının tehdit altında olduğu ve bunun kaygı verici olduğu tabir edilmişti.
Avrupa Adalet Divanı da Polonya Yüksek Mahkemesinde yargıçlara karşı kurulan disiplin şurasını ve atanma tekniğini eleştiriyor.
Polonya Başbakanı Morawiecki, Avrupa Komitesi Lideri Ursula von der Leyen’in Polonya’da hukukun üstünlüğü konusunda bir müddetdir kaygılı olduklarını, Anayasa Mahkemesinin son sonucunın bunu dana da kötüleştirdiğini belirttiği açıklamasına reaksiyon gösterdi.
Polonya’nın AB’ye katılırken “eli boş gelmediğini” lisana getiren Morawiecki, AB’nin doğu sonlarını Litvanya ve Letonya ile birlikte Polonya’nın koruduğunu, ülkesinin AB’ye ekonomik kazanımlar getirdiğini, Polonya halkının çoğunluğunun AB üyeliğine dayanak verdiğini belirtti.
“Polexit üzere palavraların yayılmaması gerekir”
Polonya’ya yönelik hukukun üstünlüğü tenkitlerine cevap veren Morawiecki, AB’nin tarihteki en başarılı memleketler arası beraberlik olduğunu lakin “bir devlet” olmadığını, AB ortasındaki devletlerin egemenlik haklarının bulunduğunu vurguladı.
Morawiecki, AB maddelerinin “bazı alanlarda” ulusal maddelerden üstün olduğunu belirterek, “Polonya Anayasa Mahkemesinin son sonucunın bir yanlış anlaşılma objesi haline geldiğini görüyorum.” dedi.
Morawiecki, “Polonya’nın en üst yasası anayasadır. Anayasamız, her türlü kanunun üstünde gelir ve prensip Polonya hükümeti tarafınca korunmaktadır. Polonya Anayasa Mahkemesi hiç bir vakit AB mutabakatlarının kurallarının Polonya kanunlarıyla uzlaşmaz olduğuna yönelik bir karar vermemiştir. Tam aksine Polonya AB mutabakatlarına uymaktadır.” dedi.
Benzeri kararların Almanya, Fransa, Danimarka, İtalya, İspanya üzere öteki AB ülkelerinde de verildiğini savunan Morawiecki, “Polonya’nın AB’den ayrılması, Polexit üzere palavraların yayılmaması gerekir.” diye konuştu. Morawiecki, şunları söylemiş oldu:
“Üye ülkelerden talimat almaya yahut bir şeylerin dikte edilmesini asla kabul etmeyiz. Ortamızda benzerlikler ve farklılıklar var. İş birliği yapacaksak bu tıp farklılıkların olduğunu kabul etmemiz gerekir. Yalnızca yasal sistemlerimiz farklı diye AB çökecek değildir. Onlarca yıldır bu türlü devam ediyoruz. Tahminen gelecekte hukuk sistemlerimizi uyumlu hale getiririz ancak bunun olması için hükümran devletlerin hâkim kararları gereklidir.”
Varşova-Brüksel tansiyonu
Varşova ile Brüksel içinde bir müddetdir devam eden hukukun üstünlüğü tartışmalarının akabinde Polonya Anayasa Mahkemesinin 7 Ekim’deki sonucuyla yeni bir gerginlik ortaya çıkmıştı. Mahkeme, ülkenin ulusal maddelerinin kimi AB maddelerinden evvel geldiğine yönelik karar deklare etti.
Mahkemenin sonucunda, “Avrupa Adalet Divanı’nın Polonya adalet sistemine müdahale uğraşları hukukun üstünlüğü unsurunu, Polonya anayasasının üstünlüğü prensibini ve ayrıyeten Avrupa entegrasyonu sürecinde egemenliğin korunması prensibini ihlal etmektedir.” tabiri yer aldı.
Polonya’nın hukukun üstünlüğü, basın özgürlüğü, yargı bağımsızlığı üzere konulardaki uygulamaları son senelerda AB ortasında eleştiriliyor.
AB Kurulunun “Hukukun Üstünlüğü 2021” raporunda, Polonya’da yargı bağımsızlığının tehdit altında olduğu ve bunun kaygı verici olduğu tabir edilmişti.
Avrupa Adalet Divanı da Polonya Yüksek Mahkemesinde yargıçlara karşı kurulan disiplin şurasını ve atanma tekniğini eleştiriyor.