ABD Lideri Joe Biden, katıldığı G7, NATO ve Avrupa Birliği doruklarının akabinde Avrupa ziyaretinin son durağı İsviçre’nin Cenevre kentinde Çarşamba günü geçen Mart ayında “katil” nitelemesinde bulunduğu Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’le bir ortaya gelecek. ABD-Rusya bağlantılarındaki son 30 yılın en berbat devrinde gerçekleşecek buluşmanın gergin geçeceği kestirim ediliyor. Lakin milletlerarası bağlantılar uzmanı Prof. Dr. Raimund Krämer’e bakılırsa ABD, bir daha de Rusya ile bağlantılarda olağanlaşmaya çabalıyor. Krämer’e bakılırsa bunun esas sebebi ise Çin. Potsdam Üniversitesi Öğretim Üyesi ve dış siyaset mecmuası WeltTrends’in Genel Yayın Direktörü Krämer, “Biden’ın Avrupa seyahatinin temelinde Çin’e karşı paydaşlıklar oluşturma maksadı yatıyor. Bunu G7 doruğu ile NATO ve AB önderleriyle yaptığı dorukların ardından Putin ile görüşecek olması aslına bakarsanız gözler önüne seriyor” diyor.
Biden-Putin görüşmesinde ağır bir gündem var. Bunların başında da silahsızlanma muahedeleri, Ukrayna sorunu, Ortadoğu sorunu, Suriye’deki durum, İran’ın nükleer programı, Libya ve Afganistan geliyor. Biden’ın Rusya’daki insan hakları ihlalleri, bağımsız medya ve muhalefete yönelik baskılar, Rus hackerlerin taarruzları ve Rusya’nın müttefiki Belarus idaresinin Rynair’e ilişkin bir uçağı zorla Minsk’e indirerek seyahat eden bir gazeteciyi gözaltına alınmasını da gündeme getireceği belirtiliyor. Lakin bunlar buluşmanın bilinen gündemi. ABD’nin odağındaki asıl sıkıntının ise Çin olduğu tahmin ediliyor.
Time dergisi köşe müelliflerinden ABD’li dış siyaset uzmanı Ian Bremmer, Biden ve Putin’in Çin’i açıkca konuşmayacaklarıra dikkat çekiyor. DW’nin sorularını yanıtlayan Bremmer’e bakılırsa ABD’nin global alanda kendine en büyük rakip olarak gördüğü ülke Çin, bu niçinle de ABD’nin Rusya stratejisini etkilediği görüşünde.
“Biden, Rusya ile sorun yaşamak istemiyor”
Biden’ın Avrupa gezisi öncesinde ABD ile Çin içinde gerginlik de tırmanışa geçmişti. ABD, Çin’in itirazlarına rağmilk evvel Tayvan ile bir ticaret mutabakatı imzalanacağını duyurmuş ve G7 tepesinden iki gün evvel de Amerikan Senatosu, Çin’in global çaptaki teknolojik hakimiyetiyle gayret için 244 milyar dolarlık bir ekonomik paketi kabul etmişti. G7’den bir gün evvel de Savunma Bakanı Llyod Austin, Pentagon’dan Çin’in askeri gücüyle gayrete odaklanmalarını istedi.
Siyaset bilimci gazeteci Ian Bremmer, “Biden, Putin’den hoşlanmıyor ve Rusya’nın stratejik açıdan fazlaca bedelli olduğunu düşünmüyor. Fakat ABD-Çin alakaları göz önünde bulundurulduğunda, Çin’in dünyadaki tesiri ve gücüne bakıldığında, ayrıyeten öbür ülkeleri Çin’e karşı birleştirmenin zorluğu da hesaba katıldığında Biden, Rusya ile sorun yaşanması istenmiyor” yorumunu yapıyor.
Niyet kuruluşu Liberal Modernizm Merkezi Yöneticisi Ralf Fücks de Bremmer üzere düşünüyor. Art planda Çin’in pek ağır hissedildiğini söyleyen Fücks, ötürüsıyla Rusya ile sorun yaşanmasının ABD’nin işine gelmediğini belirtiyor. Fücks, “ABD için bu, Çin’e yönelik stratejik çizgi belirlerlemeye çalışılırken yaşanan ikincil bir sorun. Putin için ise Çin’le ilgileri genişletmek stratejik bir seçenek ve aslına bakarsanız hayata da geçiriliyor” diyor.
“Çin’e epey yakın olmak Rusya için bir tehlike”
Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği 2014’ten bu yana Moskova-Pekin ilgileri ise daha da derinleşti. Rusya’nın Kırım’ı işgali niçiniyle uygulamaya konan yaptırımlar Rusya’ya direkt dış yatırımlarının durması kararınu doğurdu. İktisadı yıllardır berbatlaşan ve düşen gerçek gelir niçiniyle halkın öfke ortasında olduğu Rusya’nın Çin’e yönelme uğraşı da kısmen muvaffakiyet sağladı. Çin’in ekonomik büyümesinden hisse almaya çalışan Rusya, yeraltı kaynaklarını Çin’e aktarmak için sınırlar kuruyor ve Çin’e Rus üretimi çağdaş silah sistemleri satıyor.
Rusya’nın güvenlik ve dış siyasetleri konusunda uzman Almanya Dış Siyasetler Topluluğu’ndan Sarah Pagung, “Rusya, Çin’e askeri uydu sistemi kurma konusunda da dayanak oluyor. Lakin o alanda pek dikkatli, hakikaten sonunda Çin’in Rus teknolojisini kopyalayıp bağımsız hale gelmesini istemiyor” diyor. Uzman Ralf Fücks’e nazaran Rusya bu niçinle Çin’i stratejik bir partner olarak görmekten fazla Çin’den korkuyor.
Rusya Üniversitesi Kuzey Amerika Araştırmaları Kısmı Lideri Vikctoria Zhuravleva da “Çin’e hayli yakın olmak Rusya için tehlike” diye konuşuyor. Zhuravleva, ABD’nin de Rusya için Çin’e karşılık ikisinin içinde hareket edebilecek dengeleyici öge olabileceğini düşünüyor. Zhuravleva’ya bakılırsa bu güç gayretinde bir çeşit istikrar rolü arayışında olan Moskova, kendini hayli kutuplu bir dünyanın merkezinde görüyor. Berlin Hür Üniversitesi Doğu Avrupa Enstitüsü Lideri Prof.Dr. Katharina Bluhm da bu istikrar siyasetinin Rusya’nın en sevdiği konum olduğu görüşünde. Bluhm, “Rusya’nın en sevdiği Asya ile Batı içinde aracı rolü oynadığı politika” diyor ve ekliyor: “halbuki bu aracılık rolü büsbütün ilüzyon, zira Çin, Rusya’ya bu biçimde bir rolü üstlenmesine müsaade vermez.”
Biden, Rusya ve Avrupalılara açık ve net bir ileti verecek
Biden-Putin görüşmesinin art planındaki tek hususun Çin olduğu görüşünü bütün uzmanlar paylaşmıyor. German Marshall Fonu’ndan Kristine Berzina’ya nazaran ABD Lideri’nin Avrupa seyahatinin temeli müttefiklere verilen bir dayanışma iletisi. Rusya’nın istikrarı bozan bir güç olarak algılandığını düşünen Berzina’ya göre Washington, Rusya’nın giderek artan tehditkar ve savaşçıl tavrını reddettiğini vurgulamayı öncelikli maksat olarak görüyor.
Harvard Kennedy School’un Belfer Merkezi Rusya uzmanlarından Torrey Taussig de benzeri görüşte. Taussig, “ABD öncelikli olarak Çin’e odaklanıyor, lakin hem de Rusya’nın Avrupa ve Amerika’daki Batılı demokrasilerde büyük bir karmaşa yaratabileceğinin de farkında” diyor. Taussig’e nazaran ayrıyeten her iki ülkenin milletlerarası silahlanmanın denetimi konusunda çıkarlarının kesiştiği noktalar da var. Taussig, bu niçinle de toplantıda ilerleme kaydedilebileceğini düşünüyor.
Almanya Dış Siyasetler Topluluğu’ndan Sarah Pagung, Suriye konusunda da bir işbirliği çıkabileceğine dikkat çekiyor. Çünkü Suriye’de daha fazla güç kazanmayı isteyen
Biden-Putin görüşmesinde ağır bir gündem var. Bunların başında da silahsızlanma muahedeleri, Ukrayna sorunu, Ortadoğu sorunu, Suriye’deki durum, İran’ın nükleer programı, Libya ve Afganistan geliyor. Biden’ın Rusya’daki insan hakları ihlalleri, bağımsız medya ve muhalefete yönelik baskılar, Rus hackerlerin taarruzları ve Rusya’nın müttefiki Belarus idaresinin Rynair’e ilişkin bir uçağı zorla Minsk’e indirerek seyahat eden bir gazeteciyi gözaltına alınmasını da gündeme getireceği belirtiliyor. Lakin bunlar buluşmanın bilinen gündemi. ABD’nin odağındaki asıl sıkıntının ise Çin olduğu tahmin ediliyor.
Time dergisi köşe müelliflerinden ABD’li dış siyaset uzmanı Ian Bremmer, Biden ve Putin’in Çin’i açıkca konuşmayacaklarıra dikkat çekiyor. DW’nin sorularını yanıtlayan Bremmer’e bakılırsa ABD’nin global alanda kendine en büyük rakip olarak gördüğü ülke Çin, bu niçinle de ABD’nin Rusya stratejisini etkilediği görüşünde.
“Biden, Rusya ile sorun yaşamak istemiyor”
Biden’ın Avrupa gezisi öncesinde ABD ile Çin içinde gerginlik de tırmanışa geçmişti. ABD, Çin’in itirazlarına rağmilk evvel Tayvan ile bir ticaret mutabakatı imzalanacağını duyurmuş ve G7 tepesinden iki gün evvel de Amerikan Senatosu, Çin’in global çaptaki teknolojik hakimiyetiyle gayret için 244 milyar dolarlık bir ekonomik paketi kabul etmişti. G7’den bir gün evvel de Savunma Bakanı Llyod Austin, Pentagon’dan Çin’in askeri gücüyle gayrete odaklanmalarını istedi.
Siyaset bilimci gazeteci Ian Bremmer, “Biden, Putin’den hoşlanmıyor ve Rusya’nın stratejik açıdan fazlaca bedelli olduğunu düşünmüyor. Fakat ABD-Çin alakaları göz önünde bulundurulduğunda, Çin’in dünyadaki tesiri ve gücüne bakıldığında, ayrıyeten öbür ülkeleri Çin’e karşı birleştirmenin zorluğu da hesaba katıldığında Biden, Rusya ile sorun yaşanması istenmiyor” yorumunu yapıyor.
Niyet kuruluşu Liberal Modernizm Merkezi Yöneticisi Ralf Fücks de Bremmer üzere düşünüyor. Art planda Çin’in pek ağır hissedildiğini söyleyen Fücks, ötürüsıyla Rusya ile sorun yaşanmasının ABD’nin işine gelmediğini belirtiyor. Fücks, “ABD için bu, Çin’e yönelik stratejik çizgi belirlerlemeye çalışılırken yaşanan ikincil bir sorun. Putin için ise Çin’le ilgileri genişletmek stratejik bir seçenek ve aslına bakarsanız hayata da geçiriliyor” diyor.
“Çin’e epey yakın olmak Rusya için bir tehlike”
Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği 2014’ten bu yana Moskova-Pekin ilgileri ise daha da derinleşti. Rusya’nın Kırım’ı işgali niçiniyle uygulamaya konan yaptırımlar Rusya’ya direkt dış yatırımlarının durması kararınu doğurdu. İktisadı yıllardır berbatlaşan ve düşen gerçek gelir niçiniyle halkın öfke ortasında olduğu Rusya’nın Çin’e yönelme uğraşı da kısmen muvaffakiyet sağladı. Çin’in ekonomik büyümesinden hisse almaya çalışan Rusya, yeraltı kaynaklarını Çin’e aktarmak için sınırlar kuruyor ve Çin’e Rus üretimi çağdaş silah sistemleri satıyor.
Rusya’nın güvenlik ve dış siyasetleri konusunda uzman Almanya Dış Siyasetler Topluluğu’ndan Sarah Pagung, “Rusya, Çin’e askeri uydu sistemi kurma konusunda da dayanak oluyor. Lakin o alanda pek dikkatli, hakikaten sonunda Çin’in Rus teknolojisini kopyalayıp bağımsız hale gelmesini istemiyor” diyor. Uzman Ralf Fücks’e nazaran Rusya bu niçinle Çin’i stratejik bir partner olarak görmekten fazla Çin’den korkuyor.
Rusya Üniversitesi Kuzey Amerika Araştırmaları Kısmı Lideri Vikctoria Zhuravleva da “Çin’e hayli yakın olmak Rusya için tehlike” diye konuşuyor. Zhuravleva, ABD’nin de Rusya için Çin’e karşılık ikisinin içinde hareket edebilecek dengeleyici öge olabileceğini düşünüyor. Zhuravleva’ya bakılırsa bu güç gayretinde bir çeşit istikrar rolü arayışında olan Moskova, kendini hayli kutuplu bir dünyanın merkezinde görüyor. Berlin Hür Üniversitesi Doğu Avrupa Enstitüsü Lideri Prof.Dr. Katharina Bluhm da bu istikrar siyasetinin Rusya’nın en sevdiği konum olduğu görüşünde. Bluhm, “Rusya’nın en sevdiği Asya ile Batı içinde aracı rolü oynadığı politika” diyor ve ekliyor: “halbuki bu aracılık rolü büsbütün ilüzyon, zira Çin, Rusya’ya bu biçimde bir rolü üstlenmesine müsaade vermez.”
Biden, Rusya ve Avrupalılara açık ve net bir ileti verecek
Biden-Putin görüşmesinin art planındaki tek hususun Çin olduğu görüşünü bütün uzmanlar paylaşmıyor. German Marshall Fonu’ndan Kristine Berzina’ya nazaran ABD Lideri’nin Avrupa seyahatinin temeli müttefiklere verilen bir dayanışma iletisi. Rusya’nın istikrarı bozan bir güç olarak algılandığını düşünen Berzina’ya göre Washington, Rusya’nın giderek artan tehditkar ve savaşçıl tavrını reddettiğini vurgulamayı öncelikli maksat olarak görüyor.
Harvard Kennedy School’un Belfer Merkezi Rusya uzmanlarından Torrey Taussig de benzeri görüşte. Taussig, “ABD öncelikli olarak Çin’e odaklanıyor, lakin hem de Rusya’nın Avrupa ve Amerika’daki Batılı demokrasilerde büyük bir karmaşa yaratabileceğinin de farkında” diyor. Taussig’e nazaran ayrıyeten her iki ülkenin milletlerarası silahlanmanın denetimi konusunda çıkarlarının kesiştiği noktalar da var. Taussig, bu niçinle de toplantıda ilerleme kaydedilebileceğini düşünüyor.
Almanya Dış Siyasetler Topluluğu’ndan Sarah Pagung, Suriye konusunda da bir işbirliği çıkabileceğine dikkat çekiyor. Çünkü Suriye’de daha fazla güç kazanmayı isteyen