Şili’de Pazar günü yapılan başkanlık seçimlerinin birinci çeşidini siyasi yelpazede sağ ve solun en uçlarındaki iki aday önde tamamlamış görünüyor. hiç bir aday yüzde 50’nin üzerinde oy alamadığından kararı ikinci çeşit belirleyecek.
Devlet başkanlığı için yedi aday yarışıyordu.
Sandıktan oyların yüzde 28’ini alan çok sağcı eski Kongre üyesi Jose Antonio Kast önde çıktı.
19 Aralık’ta yapılacak ikinci tıp başkanlık seçimlerinde rakibi, oyların yüzde 25’ini alan eski solcu öğrenci önderi Gabriel Boriç olacak.
Jose Antonio Kast, Şili’nin artık özgürlük ve komünizm içinde bir tercih yapmak durumunda kalacağını söylemiş oldu.
Kast’ın vaatleri içinde ülkeyi 1973’de seçilmiş sosyalist hükümete karşı yapılan askeri darbeden 1990’a kadar yöneten general Augusto Pinochet’nin diktatörlük rejimiyle getirilen düşük vergi siyasetlerine geri dönüş de var.
Solcu aday Boriç ise eğitim ve sıhhat hizmetlerinin devlet tarafınca herkese fiyatsız sağlanmasını vaadediyor.
Güney Amerika ülkeleri içinde siyasi istikrar ve ekonomik büyüme örneği olarak gösterilen Şili’nin imajı 2019’da başlayan kitlesel hükümet aksisi şovlarla sarsılmıştı.
hayatı felce uğratan şovlardan daha sonraki bu birinci genel seçim ve başkanlık seçimlerinde, seçmenler iki hayli farklı gelecek vizyonu içinde tercih yapmak durumunda kaldı.
Önde giden iki aday içindeki siyasi uçurum bununla birlikte ülkedeki toplumsal tansiyonlar ve siyasi kutuplaşmanın da bir yansıması üzere.
Şili’de Pazar günü yapılan oylamada yeni devlet liderinin yanısıra, 155 üyeli Temsilciler Meclisi ile 50 üyeli Senato’nun 27 sandalyesi ve bölgesel idareler için de oy kullanıldı.
Gabriel Boriç seçilirse Şili’nin en genç devlet lideri olacak
Kitlesel şovların talepleri neydi?
Seçimler 2019 ve 2020 senelerında ülkeyi saran kitlesel hükümet tersi şovların akabinde yapılması bakımından değer ve değişim umudu taşıyor.
Göstericilerin taleplerinden biri General Augusto Pinochet’nin ülkeyi askeri diktatörlükle yönettiği periyottan kalan anayasanın değiştirilmesi, yeni bir anayasa yapılması idi.
2021’in Mayıs ayında yeni anayasayı yapacak Kurucu Meclis seçildi ve Temmuz ayında yeni anayasa taslağı üzerinde çalışmaya başladı.
Tasarlanan değişiklikler içinde yerli halklar ve farklı toplumsal cinsiyetlerin haklarının teminat altına alınması ve yerlilerin doğal kaynaklara erişim hakkının tanınması da var.
Bütün bunlar seçim kampanyasındaki tartışmalara da damgasını vurdu.
Yerli halkların taleplerinin gündemi getirildiği şovların en ağır olduğu eyaletlerde polisle lokal halk ve göstericiler içinde çıkan olaylardan daha sonra 12 Ekim’den itibaren olağanüstü Hal ilan edilmişti.
Yerli halklar cetlerinin yaşadığı topraklar üstündeki kaynaklara erişimlerinin engellenmemesi için uğraş ediyor
İkinci tipe kalan iki aday kim?
Birinci çeşitte sandıktan birinci iki sırada çıkan 55 yaşındaki çok sağcı aday Jose Antonio Kast ile 35 yaşındaki solcu aday Gabriel Boriç, 19 Aralık’da bir daha yarışacak.
Çok sağcı Cumhuriyetçi Parti’den José Antonio Kast yüzde 28 ile en yüksek oyu alan aday oldu
Ülkenin eski askeri diktatörü Augusto Pinochet’ten övgüyle kelam eden Kast, rakipleri tarafınca “diktatörlük yanlısı bir çok sağcı” olarak niteleniyor.
Kast’ı Brezilya’nın çok sağcı devlet lideri Jair Bolsonaro’ya benzetenler de var.
Kast, anayasanın değiştirilmesine karşı çıkıyor, cürümle gayrette ve ‘yasa dışı göç’ bahislerinde sert adımlar atacağını söylüyor. Güneyde yerli halkın taleplerini gündeme getirmek için dev şovlar yaptığı ve şu anda olağanüstü Hal rejimi uygulanan La Araucania eyaletindeki olaylara sert bir biçimde müdahale edeceğinin işaretlerini veriyor.
Siyasi yorumcular bu vaatlerin, 2019 ve 2020’deki şovlarda ortaya çıkan düzensizlik sahneleri, akabinde yaşanan yağma olaylarından endişelenen pek fazlaca Şililiye cazip geldiğine dikkat çekiyor.
Buna karşılık gelecek ay Kast’ın rakibi olacak Gabrial Boriç gençliği, dinamizmi ve sol siyasetleriyle, ilerici ıslahatlar ve yeni bir anayasadan yana Şilililer tarafınca destekleniyor.
Boriç’in ekonomik vaatleri içinde ise devletin ekonomik hayattaki rolünün genişletilmesi, özel emekliliğin yerine kamu emekliliğinin getirilmesi, büyük şirketlerin ve en zenginlerin vergilerinin artırılması, sıhhat ve toplumsal yardım bütçesinin artırılması var.
Şilili kimi yorumcular bu başkanlık seçimini bir çeşit “kuşaklar ortası savaş” diye de niteliyor ve Kast’ın orta ve ileri yaş kümelerine Boriç’in ise gençlere seslendiğini söylüyor.
Fakat sınıfsal açıdan bakıldığında farklı bir biçimde, kamuoyu yoklamaları çok sağcı Kast’ı destekleyenlerin büyük çoğunluğunun alt sosyoekonomik bölümlerden ve kırsal bölgelerden, Boriç’e oy verenlerin birçoklarının ise kentli orta ve daha üst ekonomik sınıflardan olduğunu ortaya koyuyor.
Devlet başkanlığı için yedi aday yarışıyordu.
Sandıktan oyların yüzde 28’ini alan çok sağcı eski Kongre üyesi Jose Antonio Kast önde çıktı.
19 Aralık’ta yapılacak ikinci tıp başkanlık seçimlerinde rakibi, oyların yüzde 25’ini alan eski solcu öğrenci önderi Gabriel Boriç olacak.
Jose Antonio Kast, Şili’nin artık özgürlük ve komünizm içinde bir tercih yapmak durumunda kalacağını söylemiş oldu.
Kast’ın vaatleri içinde ülkeyi 1973’de seçilmiş sosyalist hükümete karşı yapılan askeri darbeden 1990’a kadar yöneten general Augusto Pinochet’nin diktatörlük rejimiyle getirilen düşük vergi siyasetlerine geri dönüş de var.
Solcu aday Boriç ise eğitim ve sıhhat hizmetlerinin devlet tarafınca herkese fiyatsız sağlanmasını vaadediyor.
Güney Amerika ülkeleri içinde siyasi istikrar ve ekonomik büyüme örneği olarak gösterilen Şili’nin imajı 2019’da başlayan kitlesel hükümet aksisi şovlarla sarsılmıştı.
hayatı felce uğratan şovlardan daha sonraki bu birinci genel seçim ve başkanlık seçimlerinde, seçmenler iki hayli farklı gelecek vizyonu içinde tercih yapmak durumunda kaldı.
Önde giden iki aday içindeki siyasi uçurum bununla birlikte ülkedeki toplumsal tansiyonlar ve siyasi kutuplaşmanın da bir yansıması üzere.
Şili’de Pazar günü yapılan oylamada yeni devlet liderinin yanısıra, 155 üyeli Temsilciler Meclisi ile 50 üyeli Senato’nun 27 sandalyesi ve bölgesel idareler için de oy kullanıldı.
Gabriel Boriç seçilirse Şili’nin en genç devlet lideri olacak
Kitlesel şovların talepleri neydi?
Seçimler 2019 ve 2020 senelerında ülkeyi saran kitlesel hükümet tersi şovların akabinde yapılması bakımından değer ve değişim umudu taşıyor.
Göstericilerin taleplerinden biri General Augusto Pinochet’nin ülkeyi askeri diktatörlükle yönettiği periyottan kalan anayasanın değiştirilmesi, yeni bir anayasa yapılması idi.
2021’in Mayıs ayında yeni anayasayı yapacak Kurucu Meclis seçildi ve Temmuz ayında yeni anayasa taslağı üzerinde çalışmaya başladı.
Tasarlanan değişiklikler içinde yerli halklar ve farklı toplumsal cinsiyetlerin haklarının teminat altına alınması ve yerlilerin doğal kaynaklara erişim hakkının tanınması da var.
Bütün bunlar seçim kampanyasındaki tartışmalara da damgasını vurdu.
Yerli halkların taleplerinin gündemi getirildiği şovların en ağır olduğu eyaletlerde polisle lokal halk ve göstericiler içinde çıkan olaylardan daha sonra 12 Ekim’den itibaren olağanüstü Hal ilan edilmişti.
Yerli halklar cetlerinin yaşadığı topraklar üstündeki kaynaklara erişimlerinin engellenmemesi için uğraş ediyor
İkinci tipe kalan iki aday kim?
Birinci çeşitte sandıktan birinci iki sırada çıkan 55 yaşındaki çok sağcı aday Jose Antonio Kast ile 35 yaşındaki solcu aday Gabriel Boriç, 19 Aralık’da bir daha yarışacak.
Çok sağcı Cumhuriyetçi Parti’den José Antonio Kast yüzde 28 ile en yüksek oyu alan aday oldu
Ülkenin eski askeri diktatörü Augusto Pinochet’ten övgüyle kelam eden Kast, rakipleri tarafınca “diktatörlük yanlısı bir çok sağcı” olarak niteleniyor.
Kast’ı Brezilya’nın çok sağcı devlet lideri Jair Bolsonaro’ya benzetenler de var.
Kast, anayasanın değiştirilmesine karşı çıkıyor, cürümle gayrette ve ‘yasa dışı göç’ bahislerinde sert adımlar atacağını söylüyor. Güneyde yerli halkın taleplerini gündeme getirmek için dev şovlar yaptığı ve şu anda olağanüstü Hal rejimi uygulanan La Araucania eyaletindeki olaylara sert bir biçimde müdahale edeceğinin işaretlerini veriyor.
Siyasi yorumcular bu vaatlerin, 2019 ve 2020’deki şovlarda ortaya çıkan düzensizlik sahneleri, akabinde yaşanan yağma olaylarından endişelenen pek fazlaca Şililiye cazip geldiğine dikkat çekiyor.
Buna karşılık gelecek ay Kast’ın rakibi olacak Gabrial Boriç gençliği, dinamizmi ve sol siyasetleriyle, ilerici ıslahatlar ve yeni bir anayasadan yana Şilililer tarafınca destekleniyor.
Boriç’in ekonomik vaatleri içinde ise devletin ekonomik hayattaki rolünün genişletilmesi, özel emekliliğin yerine kamu emekliliğinin getirilmesi, büyük şirketlerin ve en zenginlerin vergilerinin artırılması, sıhhat ve toplumsal yardım bütçesinin artırılması var.
Şilili kimi yorumcular bu başkanlık seçimini bir çeşit “kuşaklar ortası savaş” diye de niteliyor ve Kast’ın orta ve ileri yaş kümelerine Boriç’in ise gençlere seslendiğini söylüyor.
Fakat sınıfsal açıdan bakıldığında farklı bir biçimde, kamuoyu yoklamaları çok sağcı Kast’ı destekleyenlerin büyük çoğunluğunun alt sosyoekonomik bölümlerden ve kırsal bölgelerden, Boriç’e oy verenlerin birçoklarının ise kentli orta ve daha üst ekonomik sınıflardan olduğunu ortaya koyuyor.