SIPRI: Nükleer silahsızlanma aksıyor

UyduYayini

Global Mod
Global Mod
Nükleer silahlanmada Soğuk Savaş’tan bu yana kaydedilen düşüş eğilimi 2020’de durağan hale geldi. Stockholm merkezli İsveç Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafınca pazartesi günü yapılan açıklamada nükleer savaş başlıklarının sayısının dünya çapında bir yıl ortasında 13 bin 400’den 13 bin 80’e düşmesine karşın, geçmiş senelera oranla daha fazla nükleer savaş başlığının kullanıma hazır hale getirildiği açıklandı.

Açıklamaya nazaran, bundan evvelki yıl 3 bin 720 olan kullanıma hazır nükleer savaş başlıklarının sayısı bir yıl daha sonra 3 bin 825’e yükseldi ve bunların yaklaşık iki bini bilhassa Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) en yüksek alarm durumuna geçirildi.

SIPRI ayrıyeten, Washington ve Moskova’nın düşük model savaş başlıklarını devre dışı bırakmak suretiyle nükleer silah stoklarını azalttığını, lakin 2021’in başlarında iki ülkenin de bundan evvelki yıla bakılırsa yaklaşık 50’şer nükleer savaş başlığını fazladan kullanıma hazır hale getirdiğini bildirdi.

Yapılan açıklamaya nazaran Rusya, bilhassa kara tabanlı kıtalararası balistik füze (ICBM) ve savaş başlığına sahip deniz tabanlı balistik füzelerle stokunu yaklaşık 180 adet başlıkla artırdı.

Her iki devletin de şubat ayında çerçevesi çizilen yeni Silahsızlanma Mutabakatında belirtilen nükleer silahlanma sonları ortasında kaldığına işaret edilen açıklamada, kelam konusu muahedenin, toplam nükleer savaş başlığı stoklarında rastgele bir sınırlama getirmediği vurgulandı.

SIPRI Uzmanı Hans M. Kristensen, nükleer silahsızlanma, silah denetimi ve yayılmayı tedbire konusunda yaptığı açıklamada, global askeri stoklardaki toplam savaş başlığı sayısının artış gösterdiğini söylemiş oldu. Uzman bu durumu, “Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana küresel nükleer silah stoklarını karakterize eden düşüş eğiliminin durduğuna dair tasa verici bir işaret” olarak nitelendirdi.

en çok Rusya ve ABD’de

Dünya genelindeki stokun yaklaşık yüzde 90’ını elinde bulunduran Rusya 6 bin 255, ABD ise 5 bin 550 nükleer silaha sahip. Her iki ülke nükleer savaş başlıklarını, füze ve uçak gemisi sistemlerini ve üretim tesislerini değiştirip çağdaşlaştırmak için kapsamlı ve kıymetli programlar yürütüyor.

SIPRI uzmanı Kristensen, “Hem Rusya’nın tıpkı vakitte ABD’nin, ulusal güvenlik stratejilerinde nükleer silahlara verdikleri ehemmiyeti artırdıkları gözlemleniyor” dedi.

SIPRI tarafınca yayınlanan 2021 yıllığında kaygı verici birtakım diğer eğilimlere de vurgu yapıldı. Buna nazaran yalnızca ABD ve Rusya nükleer silahlanmaya tartı vermiyor, beraberinde öteki nükleer güçler de atom silahlarına yatırım yapıyor, yeni silah sistemleri planlıyor, geliştiriyor yahut yerleştiriyor.

Öteki yedi nükleer güç şu ülkelerden oluşuyor: İngiltere, Fransa, İsrail, Çin, Pakistan, Hindistan ve Kuzey Kore. Bu ülkelerden İngiltere, nükleer silah stokunu azaltma siyasetini bilakis çevirerek, planlanan nükleer silah tavanını 180’den 260’a yükseltti. Çin ise, nükleer silah stokunu değerli ölçüde modernize ediyor ve genişletiyor. Hindistan ve Pakistan’ın da nükleer silah stoklarını genişlettiğine ait datalar var. Kuzey Kore, askeri nükleer programını ulusal güvenlik stratejisinin merkezi bir ögesi olarak genişletmeye devam ediyor.

2017’de Nobel Barış Ödülü’nü alan Uluslararası Nükleer Silahların Kaldırılması Kampanyası (ICAN), haziran ayı başlarında, nükleer güçlerin geçen yıl korona pandemisine karşın stok harcamalarını 1.4 milyar dolar (1.2 milyar Euro) arttırarak 72 milyar dolara çıkardığını bildirdi. Greenpeace sözcüsü Christoph von Lieven ise bunu “endişe verici bir haber” kelamlarıyla kıymetlendirdi. Von Lieven, Almanya’nın da nükleer silah bulunduran F-18 savaş uçaklarının satın alınması planları niçiniyle bu gidişattah sorumlu olduğunu kelamlarına ekledi.
 
Üst