Taliban 10 gün ortasında Afganistan’ın dört bir yanında ilerledi, kentlerin ve kasabaların denetimini ele geçirdi.
Taliban, Afganistan’da 6 Ağustos’ta yıllar daha sonra birinci sefer bir vilayet merkezini ele geçirdi.
9 gün daha sonra 15 Ağustos’ta ise başşehir Kabil’i de ele geçirerek 20 yıl daha sonra Afganistan’da bir daha denetimi sağladı.
Yıldırım süratiyle ilerleyen Taliban savaşçıları karşısında on binlerce kişi meskenlerini terk etti, birden fazla Kabil’e, bir kısmı da komşu ülkelere kaçtı.
Kabil’de kaosun yaşanırken, Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ülkeden kaçtı. Binlerce Afgan vatandaşı da birebirini yapmaya çalışıyor.
Yıldırım süratiyle ilerleme
ABD ve başka memleketler arası güçlerin çekilmesiyle yürek bulan Taliban, Haziran’da halihazırda ülkenin değerli bir kısmını denetim ediyordu.
Ancak 6 Ağustos’tan daha sonra Taliban’ın ilerleyişi büyük bir ivme kazandı.
Vilayet merkezleri birer birer Taliban’ın eline geçti.
8 Ağustos’ta Kunduz’a giren Taliban güçleri birkaç gün ortasında Herat, Leşkergâh ve Kandahar’da da denetimi sağladı.
Afgan güçlerinin çöküşü
20 yıldır devam eden dış takviyeye, milyarlarca dolar fona, ABD tarafınca verilen kapsamlı askeri eğitim ve hava dayanağına karşın Afgan güvenlik güçleri büyük oranda çöktü.
Az sayıda bölgede kaçmayıp savaştılar.
Leşkergâh’ta arka arda gelen ataklara karşın kritik durumları bırakmadılar.
Dayanak için yüzlerce komando gönderildi.
Lakin Taliban 11 Ağustos’ta emniyet müdürlüğünün önünde bomba yüklü araçla büyük bir saldırısı düzenleyince kentteki direniş de büyük oranda son buldu.
Afgan birlikleri bir fazlaca bölgede, mühimmatlarının tükenmesi daha sonrası kaçtı.
ABD tarafınca Afgan halkını korumak için eğitilen ve donatılan birlikler kendi canlarının kaygısına düşmüştü.
Kimi bölgelerde de yetkililer daha fazla kan dökülmesinin önüne geçmek için iktidarı Taliban’a devretme sonucu aldı.
Bölgeden gelen haberlere göre Gazne kentinde emniyet müdürü ve vali, kentten çıkışlarının engellenmemesi şartıyla idaresi Taliban’a bıraktı.
15 Ağustos’ta ise Mezar-ı Şerif’teki Afgan güçleri epey az direnç gösterdikten daha sonra Özbekistan sonundaki Haraytan’a çekildi.
‘İnsani felaket’
15 Ağustos prestijiyle ülke genelinde Taliban’dan kaçıp Kabil’e ulaşan kişi sayısı 17 bin 600’ü aşmıştı.
Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Uyum Ofisi, binlerce kişinin daha Kabil’e gerçek hareket halinde olduğunu duyurmuştu.
Afgan yetkililerden kâfi yardım alamayan bu bireyler parklarda ve sokaklarda uyumak zorunda kaldı.
Kimileri Taliban’ın güvenlik güçleri için çalışan erkekleri öldürdüğü ve bayanlara kısıtlamalar dayattığı kentlerden kaçtığını söylüyordu.
Dünya Besin Programı, durumun “insani bir felaketin her özelliğini taşıdığını” deklare etti.
Kabil’de kaos
Eşref Gani ülkeden kaçtıktan daha sonra ABD Büyükelçiliği de sıkı bir biçimde korunan binasın boşalttı ve çalışanları, binlerce sivilin de ulaşmaya çalıştığı Kabil Havalimanı’na gdolayıldü.
Taliban savaşçıları birinci başta kentin girişinde durdu ve Devlet Başkanlığı ile acil müzakereler yürütüldü.
daha sonrasında da kente girerek denetimi ele geçirdiler.
Belgisiz bir gelecek
Taliban’ın ülkeyi nasıl yöneteceği bilinmeyen. İdare usulleri bölgeden bölgeye de değişiklik gösterebilir.
Taliban’ın denetimindeki bölgelerden gelen haberler muğlak bir tablo gösteriyor.
BBC, Mezar-ı Şerif’ten 20 kilometre uzaklıktaki Belh kentinde bayanların ve kız çocuklarının yanlarında bir erkek olmadan sokağa çıkmaya devam edebildiğini tespit etti. Lakin bir hanımın kıyafeti yüzünden öldürüldüğüne dair haberler de var.
Öbür bölgelerde, mesela kuzeydeki Tacikistan sonundaki kırsal bölgelerde bayanların burka giymek zorunda bırakıldığı ve konutlarından tek başlarına çıkamadığı bildiriliyor.
Genç bayanların Taliban savaşçılarıyla zorla evlendirildiğine dair haberler de var.
Katar’daki Taliban temsilcileri ise bunun palavra haber olduğunda ısrarcı.
Taliban, Afganistan’da 6 Ağustos’ta yıllar daha sonra birinci sefer bir vilayet merkezini ele geçirdi.
9 gün daha sonra 15 Ağustos’ta ise başşehir Kabil’i de ele geçirerek 20 yıl daha sonra Afganistan’da bir daha denetimi sağladı.
Yıldırım süratiyle ilerleyen Taliban savaşçıları karşısında on binlerce kişi meskenlerini terk etti, birden fazla Kabil’e, bir kısmı da komşu ülkelere kaçtı.
Kabil’de kaosun yaşanırken, Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ülkeden kaçtı. Binlerce Afgan vatandaşı da birebirini yapmaya çalışıyor.
Yıldırım süratiyle ilerleme
ABD ve başka memleketler arası güçlerin çekilmesiyle yürek bulan Taliban, Haziran’da halihazırda ülkenin değerli bir kısmını denetim ediyordu.
Ancak 6 Ağustos’tan daha sonra Taliban’ın ilerleyişi büyük bir ivme kazandı.
Vilayet merkezleri birer birer Taliban’ın eline geçti.
8 Ağustos’ta Kunduz’a giren Taliban güçleri birkaç gün ortasında Herat, Leşkergâh ve Kandahar’da da denetimi sağladı.
Afgan güçlerinin çöküşü
20 yıldır devam eden dış takviyeye, milyarlarca dolar fona, ABD tarafınca verilen kapsamlı askeri eğitim ve hava dayanağına karşın Afgan güvenlik güçleri büyük oranda çöktü.
Az sayıda bölgede kaçmayıp savaştılar.
Leşkergâh’ta arka arda gelen ataklara karşın kritik durumları bırakmadılar.
Dayanak için yüzlerce komando gönderildi.
Lakin Taliban 11 Ağustos’ta emniyet müdürlüğünün önünde bomba yüklü araçla büyük bir saldırısı düzenleyince kentteki direniş de büyük oranda son buldu.
Afgan birlikleri bir fazlaca bölgede, mühimmatlarının tükenmesi daha sonrası kaçtı.
ABD tarafınca Afgan halkını korumak için eğitilen ve donatılan birlikler kendi canlarının kaygısına düşmüştü.
Kimi bölgelerde de yetkililer daha fazla kan dökülmesinin önüne geçmek için iktidarı Taliban’a devretme sonucu aldı.
Bölgeden gelen haberlere göre Gazne kentinde emniyet müdürü ve vali, kentten çıkışlarının engellenmemesi şartıyla idaresi Taliban’a bıraktı.
15 Ağustos’ta ise Mezar-ı Şerif’teki Afgan güçleri epey az direnç gösterdikten daha sonra Özbekistan sonundaki Haraytan’a çekildi.
‘İnsani felaket’
15 Ağustos prestijiyle ülke genelinde Taliban’dan kaçıp Kabil’e ulaşan kişi sayısı 17 bin 600’ü aşmıştı.
Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Uyum Ofisi, binlerce kişinin daha Kabil’e gerçek hareket halinde olduğunu duyurmuştu.
Afgan yetkililerden kâfi yardım alamayan bu bireyler parklarda ve sokaklarda uyumak zorunda kaldı.
Kimileri Taliban’ın güvenlik güçleri için çalışan erkekleri öldürdüğü ve bayanlara kısıtlamalar dayattığı kentlerden kaçtığını söylüyordu.
Dünya Besin Programı, durumun “insani bir felaketin her özelliğini taşıdığını” deklare etti.
Kabil’de kaos
Eşref Gani ülkeden kaçtıktan daha sonra ABD Büyükelçiliği de sıkı bir biçimde korunan binasın boşalttı ve çalışanları, binlerce sivilin de ulaşmaya çalıştığı Kabil Havalimanı’na gdolayıldü.
Taliban savaşçıları birinci başta kentin girişinde durdu ve Devlet Başkanlığı ile acil müzakereler yürütüldü.
daha sonrasında da kente girerek denetimi ele geçirdiler.
Belgisiz bir gelecek
Taliban’ın ülkeyi nasıl yöneteceği bilinmeyen. İdare usulleri bölgeden bölgeye de değişiklik gösterebilir.
Taliban’ın denetimindeki bölgelerden gelen haberler muğlak bir tablo gösteriyor.
BBC, Mezar-ı Şerif’ten 20 kilometre uzaklıktaki Belh kentinde bayanların ve kız çocuklarının yanlarında bir erkek olmadan sokağa çıkmaya devam edebildiğini tespit etti. Lakin bir hanımın kıyafeti yüzünden öldürüldüğüne dair haberler de var.
Öbür bölgelerde, mesela kuzeydeki Tacikistan sonundaki kırsal bölgelerde bayanların burka giymek zorunda bırakıldığı ve konutlarından tek başlarına çıkamadığı bildiriliyor.
Genç bayanların Taliban savaşçılarıyla zorla evlendirildiğine dair haberler de var.
Katar’daki Taliban temsilcileri ise bunun palavra haber olduğunda ısrarcı.